شیراز و یزد در بحران کم آبی

با نزدیک شدن ایام تابستان و فصل گرما، گفته می‌شود آب شرب شیراز که از سد درودزن تامین می‌شود، در صورت نبود مدیریت مصرف آب، با چالش جدی روبه‌رو خواهد شد.

سد درودزن یکی از منابع اصلی تامین‌کننده آب شرب شیراز، کشاورزی اراضی پایین دست و حتی دریاچه بختگان به شمار می‌رود که به گفته مسئولان مربوط، برای آبیاری 40 تا 50 هزار هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست در نظر گرفته شده است؛ رقمی که اکنون به بیش از 130 هزار هکتار رسیده و در عین حال باید از آب این سد برای مصرف شرب و حقابه تالاب بختگان نیز اختصاص یابد.

این روزها و با خشکسالی‌های متمادی، وضع آب این سد نیز رو به بحران گذاشته است و متولیان امر اعتقاد دارند با کاهش چشمگیری که آب سد دارد، اگر آب کشاورزی و شرب مدیریت نشود، شیراز در این بخش با چالش و بحران جدی برای ایام تابستان رو‌به‌رو خواهد شد.

رئیس گروه محیط زیست آب منطقه‌ای استان فارس درباره بحران آب و چالش‌های آبی در تابستان امسال در شیراز به مهر گفت: سال گذشته میزان بارندگی از حد متوسط پایین‌تر بود، به همین دلیل خشکسالی طی شش سال آینده نیز تداوم دارد.

احمدرضایی عیسایی با بیان این که سد درودزن اکنون حدود 500 میلیون مترمکعب آب دارد، در صورتی که ظرفیت آن از یک میلیارد مترمکعب بیشتر است، افزود: از این 500 میلیون مترمکعب، معادل 200 میلیون مترمکعب باید طی یک ماه آینده برای کشاورزی پایین دست دریاچه سد درودزن رها شود و فقط 300 میلیون مترمکعب برای پایداری آن باقی می‌ماند.

برنج‌کاری در این استان معنا ندارد

عیسایی تاکید کرد: برای جلوگیری از بحران در دریاچه سد، دستگاه‌های ذی‌ربط باید در حوزه کشاورزی با تغییر الگوی کشت و ایجاد و ارتقای آبیاری نوین، مصرف آب را به حداقل برسانند تا برای تامین آب شرب مردم با مشکل مواجه نشویم.

وی با اشاره به این که باید هر سال 10 تا 20 درصد از مصرف آب در حوزه کشاورزی کاسته شود، افزود: باید حجم ذخیره آب بیشتر از مصرف باشد و با توجه به خط دوم انتقال آب درودزن به شیراز باید آب در پشت سد به میزان قابل توجهی ذخیره باشد.

عیسایی با اشاره به این که از طریق سد دروزدن، آب شرب دو تا سه میلیون نفر در شیراز تامین می‌شود، تصریح کرد: اگر در مصرف آب در حوزه کشاورزی تغییراتی ایجاد نشود و آب در حوزه بالادست به میزان زیادی مصرف شود، از دست دادن آب شرب یک کلانشهر را به همراه دارد، به همین دلیل باید بخشنامه‌ای ابلاغ و رشد کشاورزی در بالادست و سرحوزه سد ممنوع شود.

رئیس گروه محیط زیست آب منطقه‌ای استان فارس با اشاره به این که این روند تغذیه‌گرایی ممکن است به سبز شدن دریاچه سد بینجامد، عنوان کرد: این پدیده ممکن است باعث تکرار واقعه تلف شدن دو میلیون ماهی در سد فشافویه تهران برای درودزن نیز شود؛ زیرا این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که تراکم افزایش یابد و اکسیژن محلول آب به شکل زیادی استفاده شود و در کمتر از چند دقیقه مرگ گسترده ماهی‌ها روی دهد.

عیسایی با اشاره به این که شیلات یک میلیون بچه ماهی و ماهی را پشت سد رها کرده است، افزود: این در حالی است که قبل از رهاسازی، مطالعاتی درباره این موضوع صورت نگرفته است.

وی با بیان این که طی شش تا هفت سال گذشته، هیچ زمانی حجم آب دریاچه سد به یک میلیارد متر مکعب نرسیده است، از برنج‌کاری در استان نیز انتقاد کرد و گفت: در کجا شاهد هستیم که در یک استان بیابانی و نیمه خشک، برنج کاری صورت گیرد.به گفته عیسایی، اکنون در بسیاری از دشت‌های استان، ترک خوردگی و نشست مشاهده شده که این موضوع نابودی سفره‌های آب زیرزمینی را نیز به همراه دارد.

بحران آب در یزد جدی است

مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان یزد نیز با بیان این که وضع بارندگی امسال طبیعی نبوده است و نسبت به سال گذشته شاهد کاهش آب بیشتری خواهیم بود، گفت: کمبود آب در استان یزد جدی است و در مصرف آب بشدت نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم و این برنامه را امسال از مدارس و رسانه ملی با قوت دنبال می‌کنیم.

به گفته محمدحسین امامی، صرفه‌جویی مردم و خودداری از مصارف غیرضروری، به مسئولان استان در ساماندهی این مشکل کمک خواهد کرد.وی در عین حال یادآور شد: راهکار بلندمدت تامین آب، اجرای خطوط انتقال آب از دیگر حوزه‌هاست که اراده وزارت نیرو، اجرای این طرح‌هاست.

طی روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه گذشته آب ۹ شهر و روستاهای زیادی از استان یزد قطع یا با کاهش فشار شدید مواجه شد که البته این قطعی به بحران آب ارتباط ندارد و به گفته مسئولان مربوط به دلیل برخی تعمیرات در خط لوله اصلی انتقال آب به یزد صورت گرفته است.

به دنبال قطعی آب در یزد، مدارس ابتدایی، متوسطه دوره اول و در برخی مناطق متوسطه دوره دوم نیز روز گذشته تعطیل شد.

به گفته امامی، مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان، این قطعی آب به دلیل مشکلات فنی، فرسودگی خط انتقال آب و برخی تعمیرات اساسی در حوضچه شماره سه خط انتقال آب به یزد است که موجب قطعی کل آب انتقالی شده است.

وی در گفت‌وگو با مهر افزود: آب از سه شنبه گذشته در بسیاری از نقاط استان با افت شدید فشار مواجه شده است و در حالی که قرار بود همان روز این مشکل برطرف شود، روز گذشته مساله حادتر شد که امیدواریم بزودی مشکل قعطی و افت شدید فشار آب برطرف شود.امامی با بیان این که در برخی ایستگاه‌های خط انتقال آب به دلیل فرسودگی لوله‌ها و نقص فنی، به انجام تعمیرات قبل از پیک مصرف آب ناچار شدیم، تصریح کرد: با بررسی لوله‌ها متوجه خرابی در برخی شیرهای دیگر شدیم، به همین دلیل مشکل آب سه‌شنبه برطرف نشد.

وی با تاکید بر این که قطعی آب مانند اسفند 91 به دلیل بروز خرابکاری در خطوط انتقال نبوده و فقط تعمیرات، عامل اصلی قطع آب بوده است، خاطرنشان کرد: اکنون آب انتقالی به طور کامل قطع است و تمام چاه‌های رزور شهر در فاز هستند.

این مسئول با تاکید بر این که مردم مطمئن باشند که منابع داخلی آب به هیچ وجه آلودگی ندارد و فقط ممکن است کمی طعم آب، با آب انتقالی متفاوت باشد، خاطرنشان کرد: آبی که اکنون از منابع داخلی استفاده می‌شود، برای مدیریت نیاز به کاهش فشار دارد که این امر سبب شده آب به برخی مناطق دارای شیب و آپارتمان‌ها نرسد.

امامی با بیان این که آمادگی برای استقرار تانکرها در سطح شهر وجود دارد که در صورت نیاز، مردم می‌توانند از آن استفاده کنند، از مردم خواست تا نهایت صرفه‌جویی را در مصرف آب داشته باشند تا با بحرانی جدی در استان مواجه نشویم.

همچنین از صبح دیروز برق مناطق گسترده‌ای از شهر یزد قطع شد که البته با تلاش ماموران برق، برق برخی نواحی وصل شده است.محمدرضا صحتی، مدیرعامل شرکت توزیع برق استان یزد، دلیل قطعی برق را تعمیرات در این بخش عنوان کرد.

80 درصد کشاورزان اصفهانی کشت نکردند

در همین حال رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی اصفهان نیز به کمبود شدید آب در این استان اشاره کرد و گفت: متاسفانه به دلیل کمبود آب در اصفهان، حدود 70 تا 80 درصد کشاورزان استان کشت و کاری در این مدت نداشته‌اند و میزان کشت صورت گرفته نیز بسیار ناچیز بوده است.

مصطفی حجه‌فروش در گفت‌وگو با فارس افزود: در برداشت محصولات باغی نیز با کاهش قابل توجه محصولات مواجه بوده‌ایم و در مجموع کشاورزی اصفهان به دلیل کمبود آب خسارات فراوانی دیده است.

وی یادآور شد: برخی کشاورزان قصد دارند محصولاتی مانند پسته و زعفران در زمین‌های خود کشت کنند تا با این نوع کشت، آب بسیار کمتری مصرف شود و از سوی دیگر مخارج زندگی خود را نیز تامین کنند.