حقوق‌گم‌شده بیماران

رفتار پرستاران، پزشکان و جراح بسیار مودبانه بود و این باعث می‌شود درد و رنج بیماری را فراموش کند و اکنون می‌خواست از جراحی که زندگی را به مادرش برگردانده، قدردانی کند.

***

یکی از عمیق‌ترین روابط‌ بین بیماران و پزشکان برقرار می‌شود؛ به شرط این‌که بیمار از روی اراده، پزشک را انتخاب کند و او را بشناسند (حق انتخاب پزشک) و پزشک با دقت و حوصله روش‌های درمان و آثار آن را بدون ایجاد ترس و وحشت به بیمار توضیح داده و انتخاب روش درمان را به بیمار یا اولیای قانونی او بسپارد (حق انتخاب روش درمان).

وقتی بیمار یا بستگان آمادگی اطلاع از تمام واقعیت را ندارند و لازم نیست همه بستگان مشکلات بیمار را بدانند، اسرار او نزد پزشک محفوظ می‌ماند (حق رازداری پزشک برای بیمار).

از بیمار برای بستری شدن و معالجه رضایت گرفته می‌شود (رضایت آگاهانه و آزاد) ولی قبل از جراحی با ملاطفت عواقب جراحی به بیمار توضیح داده می‌شود و فرم‌های مخصوص را پر می‌کند (ابراء یا اذن پزشک قبل از جراحی).

هنگام مرخصی از بیمارستان، پزشک ضرورت ادامه درمان و چند دوره شیمی درمانی و روش‌های هر یک را توضیح می‌دهد (حق بیمار برای معالجه و درمان کامل).

در تمام این گفت‌وگوها با این‌که جراح بسیار مشهوری بیمار را تحت نظر دارد، هرگز نامش را به اشتباه تکرار نمی‌کند و در رفتار با او صمیمیت و مهربانی موج می‌زند (حق درک بیمار و حفظ کرامت او) و هیچ‌وقت بیمار را به‌ سبب سهل‌انگاری در تغذیه نکوهش نمی‌کند. در مطب پزشک جمعیت زیاد است، ولی هیچ‌کس اعتراض ندارد، زیرا ملاقات با پزشک آرامش و اطمینان را به بیمار می‌دهد (حق نظم و انضباط و داشتن پرونده منظم).

بیمار برای قدردانی از پزشک به مطب می‌آید، ولی به خاطر دارد قبل از جراحی، پزشک درباره هزینه‌ها چیزی به او نگفته بود، بلکه خود او در‌این‌باره پرسیده بود (طبابت تجارت نیست) و درباره آنچه نمی‌توانست بپردازد وعده به آینده را پزشک قبول کرده بود.

وقتی هم بیمار به منزل آمد، دکتر با منزلشان تماس می‌گرفت و احوالپرسی می‌کرد، این را دیگر اصلا انتظار نداشت. اگر بیماران از حقوق خود مطلع باشند، بسیاری از نابسامانی‌های حوزه درمان سامان می‌گیرد و بی‌تردید رضایت بیمار و پزشک را توامان خواهد داشت.

دکتر فاطمه بداغی - دکترای حقوق خصوصی