درختان را می‌بُرند، سیل راه می‌افتد

سیل مرداد 1380 را همه گلستانی‌ها به خاطر دارند؛ سیلی که علاوه بر تخریب روستاها، جاده‌ها، پل‌ها و جنگل‌ها، صدها گلستانی و مسافر عبوری از این منطقه را قربانی خود کرد؛ این روند طی سال‌های گذشته در مناطق مختلف استان تکرار شده است.

در مناطقی مانند گلستان که در دامنه شمالی رشته کوه البرز قرار دارد یکی از مهم‌ترین عوامل سیلاب‌ها در کنار خشکسالی به علت قطع درختان و جاری شدن آب‌های سطحی از دامنه کوه‌هاست. این آب‌ها در حالت طبیعی از سوی درختان، رودخانه‌ها و موانع موجود در این مسیر جمع‌آوری می‌شود و با کاهش سرعت خسارت زیادی به اراضی وارد نمی‌کند.

اما ورود انسان و تبدیل و تغییر اراضی ملی و منابع طبیعی باعث شده تا سیل مهمان بیش از یک دهه‌ای گلستان شود و همه‌ساله بخصوص با شروع فصل گرما به جان و مال ساکنان این منطقه بیفتد.

یک کارشناس جنگلداری در این باره گفت: تخریب بی‌رویه مراتع، منابع طبیعی و جنگل‌ها و تغییر کاربری زمین‌‌های کشاورزی در وقوع سیلاب نقش موثری دارد و می‌توان با جلوگیری از تخریب این منابع از وقوع سیل و از خسارت‌ها جلوگیری کرد.

اویس نقوی‌دیلمده در گفت‌وگو با مهر افزود: با نگاهی به سیل‌‌های حادثه‌ساز اخیر متوجه می‌شویم که در قدیم شاهد وقوع چنین سیلاب‌هایی نبودیم و وقوع سیلاب‌های اخیر موضوع نسبتا جدیدی است و با از بین رفتن جنگل‌ها رابطه مستقیم دارد.

وی تاکید کرد‌: در خیلی از موارد شاهد تغییر کاربری جنگل‌ها هستیم و به دلیل کاهش زادآوری و از بین رفتن نهال‌ها، سطح جنگل‌ها در حال کم شدن است. از طرفی وقتی جنگل‌های بالادست تخریب می‌شوند، این اتفاقات قابل پیش‌بینی است.

وی درباره کاهش قدرت جنگل در مهار باران گفت: شاخه‌ها و برگ‌های درختان وقتی به صورت انبوه و فشرده در کنار هم قرار دارند سایه‌بان ایجاد می‌کنند و این سایه‌بان‌ها جلوی ضربات باران به خاک را می‌گیرد و از جاری شدن آب جلوگیری می‌کند.

وی تاکید کرد: همچنین برگ درختان در سطح جنگل حکم اسفنج را دارد که آب را در خود نگهداری می‌کند و متاسفانه وقی درختان از بین می‌روند آب باران بدون آن‌که جذب خاک شود، روی زمین راه می‌افتد.

خسارت سیل به راه‌های گلستان

در همین حال مدیرکل راه و شهرسازی استان گلستان، میزان خسارت وارده به راه‌ها و ابنیه فنی آنها را در جریان سیلاب چند روز اخیر 925 میلیارد ریال اعلام کرد.

علی‌بخش‌ رستمی گفت: تخریب 60 کیلومتر راه در آزادشهر، رامیان، علی‌آبادکتول و گرگان و 200 کیلومتر شانه راه از صدمات ناشی از سیلاب هشتم خرداد بود که نیازمند بازسازی کامل راه‌های تخریب شده در این شهرستان‌ها و احداث شانه راه است.

وی از دیگر خسارت‌های وارده به راه‌های استان را، انسداد دهانه 500 دستگاه پل دانست و گفت: این پل‌ها باید بازگشایی و رسوب‌برداری شود.

براساس برآورد مدیریت جهادکشاورزی شهرستان آق‌قلا نیز، سیلاب به حدود 1500 هکتار از اراضی روستاهای این منطقه 30 تا 100درصد خسارت وارد کرده است.

بارش شدید باران و تگرگ در برخی شهرستان‌های بالادست آق‌قلا، باعث روان شدن سیلاب و آبگرفتگی راه‌ها، مزارع و مناطق مسکونی روستاهای عطاآباد، انبارتپه، پیرواش و اکبرآباد و خسارت به این مناطق شد.

طبق برآورد اولیه کارشناسان جهاد کشاورزی به 500 هکتار از مزارع گندم و200 هکتار از مزارع گوجه‌فرنگی، خربزه و پنبه در روستاهای این شهرستان خسارت صددرصدی وارد شده که ارزش ریالی آن حدود 18 میلیارد ریال است.

سیل در فریمان جان 3 نفر را گرفت

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی نیز از جان باختن سه زن در شهرستان فریمان بر اثر جریان سیل خبر داد.

حجت‌علی شایانفر افزود: این حادثه جمعه گذشته در حاشیه رودخانه اره‌کمر در بخش قلندرآباد شهرستان فریمان واقع در مرکز استان خراسان رضوی اتفاق افتاد.

وی گفت: با توجه به این‌که بارش‌ها در فصل بهار شدید و ناگهانی است و به یکباره موجب ایجاد سیلاب شدید می‌شود، شهروندان باید به محض مشاهده بارش باران یا رگبار در مناطق بالادست خود، دام‌ها و ماشین‌آلات‌ خود را از حاشیه رودخانه‌ها دور و به مناطق مرتفع منتقل کنند.

وی افزود: طبق برآوردهای اولیه، بارش‌های بهاری و سیل روز پنجشنبه گذشته در درگز نیز باعث تلف شدن حداقل 110 راس گوسفند و آسیب‌دیدگی 30 تا 50 درصدی محصولات زراعی و باغی این شهرستان واقع در شمال خراسان رضوی شد، پنج واحد مسکونی نیز در درگز دچار آبگرفتگی شد که بیشتر آنها در بخش نوخندان بود.