قدرت سیاسی بدهکاران دانه درشت بانکی

سیاست روز:قدرت سیاسی بدهکاران دانه درشت بانکی

هرچند متولیان بانک مرکزی در واکاوی دلایل رشد این چنینی مطالبات معوق بانکی به عوامل بیرونی و درونی اشاره می‌کنند و معتقدند رکود تورمی، تحریم‌های بین‌المللی، جهش نرخ ارز از عوامل بیرونی این رویداد و عدم اعتبار‌سنجی دقیق در بانک‌ها و عدم وجود نظم و قاعده مشخصی در برخی بانک‌ها برای پیگیری قضایی مطالبات از عوامل درونی است اما کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی در کنار موارد یاد شده قدرت بالای سیاسی بدهکاران دانه‌درشت بانکی را مدنظر قرار داده و مدعی هستند که اگر عزم جدی در این میان وجود داشته باشد می‌توان بر بسیاری از مشکلاتی از این دست فائق آمد.
همچنین کارشناسان اقتصادی بانک محور بودن اقتصاد و مشکلات اقتصادی پدید آمده در کشور طی چند سال اخیر را از عوامل مهم دیگر این اتفاق برشمرده و مدعی هستند که عدم رشد منابع بانک‌ها در کنار ناتوانی در تامین سرمایه در گردش تولیدکنندگان متغیرهایی است که بر افزایش سطح مطالبات معوق بانکی کمک کرده است.
این گروه بر این ادعا هستند که حرکت به سمت تامین مالی از سوی بازار سرمایه و همچنین در اولویت قرار دادن واحدهای تولیدی در پرداخت تسهیلات از جمله مواردی است که می‌تواند به کاهش حجم مطالبات معوق کمک کند.

مطالبات معوق در آیینه آمار
طبق آمار بانک مرکزی ۱۵ درصد مطالبات یاد شده در اختیار ۱۰ بدهکار بزرگ بانکی است که رقمی در حدود ۱۲۴ هزار میلیارد ریال است.همچنین در حال حاضر ۲۰۰ بدهکار بزرگ ۵۵ درصد؛ ۴۸ درصد بدهکاران (معادل ۱۳۱ مشتری) بالای هزار میلیارد ریال؛ ۵۰ شرکت مرتبط ۳۳ درصد؛ ۱۰ بدهکار بزرگ بانکی با ۱۲۴ هزار میلیارد ریال ۱۵درصد و ۳ نفر نیز بالای یک هزار میلیارد تومان به نظام بانکی بدهکارند.
گزارش‌های بانک مرکزی از این مساله حکایت دارد که از رقم کل مطالبات معوق بانکی؛ بانک‌های دولتی ۳۲۳ هزار میلیارد ریال (معادل ۱۳ درصد کل تسهیلات) و بانک‌های خصوصی ۲۵۰ هزار میلیارد ریال (معادل ۱۷ درصد کل تسهیلات) و در نهایت بانک‌های نیمه‌خصوصی ۲۳۴ هزار میلیارد ریال (برابر ۱۲ درصد تسهیلات) خود مطالبات معوق دارند.
ناگفته نماند که در میان حوزه‌های مختلف اقتصادی کشور، حوزه صنعت و معدن با در اختیار داشتن ۳۰ درصد مطالبات معوق کل کشور در رده اول از این نظر قرار دارد و این مستندات بر این مبنا لحاظ شده که ۶۱درصد از مبلغ کل مطالبات معوق متعلق به ۵۰۰ نفر بدهکار بزرگ بانکی است که فعالیت اصلی آنها حوزه صنعت و معدن است.

بانک‌هایی که شریک اقتصادی نیستند
ناصر عاشوری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ارزیابی افزایش بی‌رویه مطالبات معوق بانکی به سیاست روز گفت: آنچه مسلم است مجلس باید نسبت به این مسائل حساس باشد اما بررسی‌ها در بروز چنین روند فزاینده مطالبات معوق بانکی به عدم دخیل بودن بانک‌ها درسرمایه‌گذاری طرح‌های اقتصادی باز می‌گردد.
وی افزود: واقعیت آن است که بانک‌ها به دلیل اینکه در سرمایه‌گذاری هر یک واقعی نیستند؛ متاسفانه نسبت به توجیه اقتصادی طرح‌های سرمایه‌گذاری احساس مسئولیت نمی‌کنند و این موجب می‌شود تا در ازای ارائه تسهیلات به مردم تضمین لازم را نگرفته و ماحصل این اتفاق آن می‌شود که هر روز شاهد رشد مطالبات معوق بانکی هستیم.
به گفته این عضو کمیسیون اقتصادی بانک‌ها طبق قوانین تجارت اسلامی باید جایی سرمایه‌گذاری کنند که توجیه اقتصادی داشته باشد و پیرو آن بازگشت سرمایه و سود برای هر دو طرف اعم از بانک و سرمایه‌گذار وجود داشته باشد.
عاشوری با بیان اینکه اگر بانک‌ها تضمین لازم را بگیرند باز هم امکان رشد مطالبات معوق وجود دارد خاطرنشان کرد: در صورت گرفتن تضامین لازم توسط بانک‌ها به دلیل اینکه بانک‌ها خود شریک واقعی نیستند همواره این تفکر را دارند که سود و زیان سرمایه‌گذاران برای آنها بدون تفاوت است و این تفکر خود بر مشکلات می‌افزاید.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه بانک‌ها باید منابع مالی خود را در چرخه تولید از جمله حوزه تولید، صنعت، تجارت بگذارند که بازدهی و حاشیه سود داشته باشد گفت: در این صورت علاوه بر سرمایه‌گذاران؛ بانک‌ها به عنوان تامین‌کننده منابع مالی پروژه باید در سود و ضرر پروژه‌ها شریک باشند تا به دنبال این مساله چرخه اقتصاد هم بچرخد.
عاشوری تصریح کرد: اگر این رویه اعمال نشود افرادی که نسبت به گرفتن وام کلان اقتصادی اقدام می‌کنند این منابع را در بخش‌های غیرمولد بازار و بازارهایی مانند مسکن و ارز سرمایه‌گذاری کرده و نسبت به پولشویی اقدام می‌کنند که این مهم بازار را نامتعادل می‌کند.
وی در ادامه برخورد با متخلفین اقتصادی در این زمینه را مدنظر قرار داد و گفت: آنچه مسلم است تاکنون در برخورد با متخلفین اقتصادی ضعیف عمل کردیم و قوه قضائیه با قاطعیت وارد عمل نشده است و اگر چنین رویه‌ای انجام می‌شد قطعا دیگر افراد به واسطه مجازات‌های صورت گرفته به این سمت تمایلی پیدا نمی‌کردند.
به گفته عاشوری اگر عزم جدی در کنترل این مطالبات وجود دارد باید به گونه‌ای عمل کنیم که سایرین وسوسه نشوند به این سمت بروند به عبارت دیگر باید با فاسدین این بخش برخورد جدی کنیم.

بحران بزرگ
عبدالعلی نورا کارشناس اقتصادی با بیان اینکه رشد مطالبات معوق از دو شکل خارج نیست گفت: نکته اول در این زمینه آن است که نظام بانکی عزمی برای این کار ندارد بنابراین خود بانک‌ها باید عزم کلی و جدی برای این مهم داشته باشند اما این نکته را نباید فراموش کرد که برخی بانک‌ها از نگرانی اینکه مجبور به اعلام ورشکستگی شود از اعلام میزان مطالبات معوق خود سر باز می‌زند و به همین خاطر به شکلی با بدهکاران مدارا می‌کند غافل از اینکه این چنین مدارا کردن می‌تواند بحران بزرگتری را ایجاد کند.
وی در ادامه نگاه کوتاه‌مدت بانک‌ها را مدنظر قرار داد و افزود: از آنجایی که دوره ریاست مدیران بانکی ۲ تا ۴ سال است بنابراین این گروه مدیران کلان بانکی کوتاه‌مدت فکر می‌کنند و همین موجب می‌شود تا برنامه‌ریزی بلند مدت برای این مساله نداشته باشند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در کنار عواملی چون عدم برنامه‌ریزی بلند‌مدت مدیران؛ عامل موثر بعدی خود دولت‌ها است به عبارت دیگر افرادی می‌توانند وام کلان بگیرند که از قدرت سیاسی بالا برخوردار باشند.
به گفته وی احتیاط‌های بیش از حد در نظام بازرسی و دولتی کشور و در نظر گرفتن این نکته که قوه قضائیه تا زمانی که به آن ابلاغ نشود در چنین موضوعاتی دخالت نمی‌کند بر سایر بازدارنده‌ها در این زمینه می‌افزاید.
نورا خاطر‌نشان کرد: برآیند عواملی چون نفوذ سیاسی در سیستم‌های کلان مملکتی، نگاه کوتاه‌مدت مدیران و وجود رانت موجب شده تا هر روز شاهد رشد افسار‌گسیخته مطالبات معوق باشیم.

سیاست روز

-۴۰۰ میلیون مسلمان آفریقا چشم انتظار یاری جهان اسلام
-ایران رهبر مبارزه با تروریسم و خشونت در آسیا
-قدرت سیاسی بدهکاران دانه درشت بانکی
-شلیک موفق موشک‌های نازعات و فجر

خراسان

-چالش خبرنگاران با سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره تعریف متفاوت واشنگتن از کودتا در تایلند و مصر
-آژانس: ایران به تعهدات خود در توافق ژنو پایبند است
-خرید ملک و اخذ اقامت؛ دامی زیبا، این بار در ترکیه
-صادرات ایران به عراق به رتبه سوم سقوط کرد

کیهان

-قدرت موشکی ارتش با شلیک نازعات و فجر5 به نمایش درآمد
-جشنواره شعر فجر یا جولانگاه بی‌هنران عقده‌ای!
-روحانی: لجبازی غرب مانع توافق است

جمهوری اسلامی

-ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای 5 اقدام عملی دیگر توافق کردند
-رییس کل بانک مرکزی: چشم انداز منابع و مصارف ارزی کشور مثبت است
-روسیه و چین قطعنامه ارجاع پرونده سوریه به دادگاه لاهه را وتو کردند
-شهادت 32 زائر شیعه بر اثر انفجار تروریستی در بغداد

آرمان

-برخی نمایندگان در آروزی شکست مذاکرات هستند
-بیرق اصلاحات 76 در دست اعتدال
-باز هم شناسنامه جنجالی شد 92
-24 خرداد ادامه 2 خرداد

شرق

-فرزند پدری علاقمند به دین و ایران هستم
-بزرگداشت دوم خرداد شاید وقتی دیگر
-گمانه زنی درباره دوران پسا اشتون
-17 سالگی گفتمان اصلاحات

آفرینش

-جزئیات اولین فراخوان جذب بورسیه دانشجویان دکتری تخصصی علوم پزشکی و اسامی رشته‌های مورد پذیرش
-برخی نمایندگان آرزوی شکست کامل مذاکرات هسته‌ای را دارند
-حل مسئله هسته ای ایران به نفع عراق است
-مالکی، مجددا نامزد نخست‌وزیری شد

ایران

-توافق ایران و آژانس پرونده پارچین بسته شد
-تعامل جهانی برای مبارزه با خشونت و افراط
-سازندگان کلیپ شادی آزاد شدند
-خرمشهر آزاد شد

جام جم

-اصلاح اطلاعات یارانه بگیران محدودیت زمانی ندارد
-حمایت مشروط کارشناسان ار تداوم ارائه سبد کالا
-جلیلی:همه باید به تیم مذاکره کننده کمک کنیم
-ناامنی در تاکسی تلفنی های غیرمجاز

وطن امروز

-فرمانده کودتا نخست وزیر شد
-امضای آمریکا اعتبار ندارد
-سمت جدید یاسر هاشمی
-خودرو گران می شود؟!

دنیای اقتصاد

-بورس در انتظار محرک بنیادی
-نشانه های توافق تا پایان تیرماه
-ایست بهره وری از سال 84
-فرمول متفاوت قیمت خودرو

راه مردم

-تاراج گورستان اراج توسط شهرداری منطقه یک
-آغاز اجرای طرح های طلایی در پتروشیمی در شازند
-لیلا حاتمی: مردم تهران ذهن بسته ای ندارند
-احتمال توافق پشت پرده واشنگتن با ایران