چرا گوش‌هایمان کیپ می‌شود؟

دکتر ابراهیم رزم‌پا، متخصص گوش و حلق و بینی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به جام‌جم می‌گوید: وقتی کسی حس می‌کند چیزی در گوشش وجود دارد که باعث می‌شود راحت نتواند بشنود یا احساس گرفتگی در گوش می‌کند، یعنی دچار مشکلی شده که برطرف‌کردن آن گاهی بسیار ساده است و گاهی به اقدام‌های درمانی نیاز دارد.

دکتر رزم‌پا می‌افزاید: گرفتگی گوش به علل مختلفی اتفاق می‌افتد و شایع‌ترین دلیل آن، وجود جرم در کانال گوش است و این مشکل معمولا بعد از پاک‌کردن جرم‌های گوش حل می‌شود.

این متخصص گوش و حلق و بینی التهاب‌ها و عفونت‌های گوش خارجی را متهم ردیف دوم گرفتگی گوش می‌داند و می‌‌گوید: در این صورت، کانال گوش خارجی آنقدر ملتهب و متورم می‌شود که این کانال را می‌بندد و به جز این، ترشح‌های عفونی هم مشکل را تشدید می‌کند. اگر مشکل عفونت گوش خارجی باشد، علاوه بر این که گوش باید تمیز و ساکشن شود، لازم است عفونت و التهاب یا قارچ هم درمان شود.

به گفته این استاد دانشگاه، علت التهاب یا می‌تواند میکروب باشد یا قارچ که اگر به‌علت قارچ باشد، بیمار علاوه بر گرفتگی، دچار خارش گوش هم می‌شود، ولی اگر میکروب عامل آن باشد، احساس درد خواهد داشت.

گرفتگی گوش و گوش میانی

دکتر رزم‌پا با اشاره به این که گاهی علت گرفتگی گوش در گوش میانی وجود دارد، ادامه می‌دهد: اگر در گوش میانی ترشح مایع وجود داشته باشد، یعنی مایعی پشت پرده گوش جمع شود، احساس سنگینی و گرفتگی سراغ بیمار می‌آید. گاهی هم گوش اصلا عفونت دارد و باعث بروز این حس‌می‌شود.

او تاکید می‌کند: افرادی که گوش میانی‌شان درگیر است، غیر از گرفتگی دچار سنگینی و کاهش شنوایی هم هستند و باید علاوه بر تمیزکردن گوش، حتما برای درمان عفونت و تجمع مایع اقدام کرد. به گفته وی، تجمع مایع پشت پرده گوش بیشتر در بچه‌ها دیده می‌شود و علت آن معمولا بزرگی لوزه سوم است که روی شیپوراستاش فشار وارد می‌کند و عملکرد گوش را مختل می‌کند. درمان هم اول درمان عفونت و بعد درمان لوزه سوم یا هر آنچه باعث بروز این مشکل شده، است.

مشکلات پرده گوش

اگر پرده گوش به‌علت التهاب ضخامت بیشتری پیدا کند یا حالت ارتجاعی‌اش را به هر دلیل از دست بدهد، باعث احساس گرفتگی گوش خواهد شد. دکتر رزم‌پا با اشاره به این موضوع ادامه می‌دهد: گاهی پزشک نمی‌تواند براحتی دریابد بیمار واقعا احساس سنگینی گوش دارد یا به گرفتگی گوش مبتلاست، چون خیلی وقت‌ها بیمار دچار سنگینی گوش و کاهش شنوایی است، ولی آن را به صورت گرفتگی توصیف می‌کند.

شنا و سرماخوردگی

دکتر رزم‌پا به این پرسش این گونه پاسخ می‌دهد: در گوش برخی افراد، جرم وجود دارد و وقتی وارد آب می‌شوند، این جرم‌ها مقداری آب جذب می‌کنند و این مساله باعث بسته‌شدن کانال گوش می‌شود. به همین دلیل بعد از شنا دچار گرفتگی گوش می‌شوند.

او می‌افزاید: مشکل دیگری به نام گوش شناگران هم وجود دارد که در مبتلایان به آن کانال گوش خارجی ورم می‌کند بدون این که عفونتی وجود داشته باشد.

این متخصص گوش و حلق و بینی درباره گرفتگی گوش هنگام سرماخوردگی که خیلی از ما آن را تجربه کرده‌ایم، می‌گوید: عفونت گوش میانی است که باعث می‌شود وقتی کسی سرما می‌خورد دچار گرفتگی گوش شود و این طور نیست که هرکس سرما بخورد، به علت ابتلا به این بیماری دچار این مشکل شود.

پرواز با هواپیما هم ممکن است دردسرساز شود

دکتر رزم‌پا درباره علت گرفتگی‌ گوش هنگام فرود هواپیما می‌گوید: «شیپوراستاش که رابط میان گوش میانی و بینی است، در اثر تغییر فشار هوا، فشار گوش میانی را تنظیم می‌کند، ولی در کسانی که به آلرژی یا سرماخوردگی مبتلا هستند، وقتی هنگام فرود هواپیما ناگهان فشار هوا تغییر می‌کند، شیپوراستاش‌شان به علت بیماری و التهابی که دارد، نمی‌تواند فشار داخل گوش را تنظیم کند و فشار منفی در گوششان ایجاد می‌شود.

به گفته این استاد دانشگاه، این فشار منفی به تغییرات فشار هوا و میزان التهاب و اختلال عملکرد شیپوراستاش بستگی دارد و اگر خیلی شدید باشد، فرد را دچار درد بسیار شدید خواهد کرد. حتی گاهی تجمع مایع و خون در گوش اتفاق می‌افتد و بیمار همزمان گرفتگی و درد شدیدی را حس خواهد کرد. این متخصص گوش و حلق و بینی توصیه می‌کند: تمام کسانی که دچار سرماخوردگی یا آلرژی هستند، بهتر است تا جایی که امکان دارد و تا وقتی بیماری‌شان بهبود نیافته، با هواپیما مسافرت نکنند و اگر مجبور به انجام این کار هستند، در زمانی که هواپیما می‌نشیند، آب‌نبات بمکند یا آدامس بجوند تا مرتب شیپوراستاش گوششان باز و بسته شود و دچار فشار منفی نشوند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

دکتر رزم‌پا درباره مراجعه به پزشک در صورت گرفتگی‌ گوش می‌گوید: اگر گرفتگی گوش باقی ماند، باید حتما فکری به حالش کرد. مثلا اگر بعد از دو، سه روز گرفتگی‌ گوش کسی برطرف نشد، نشانه وجود مشکل است و باید حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. او تاکید می‌کند: اگر علت، تجمع مایع پشت پرده گوش باشد و درمان نشود، مایع به مرور زمان غلیظ‌تر می‌شود و درمان بسیار مشکل‌تر خواهد شد.

این متخصص گوش و حلق و بینی می‌گوید: افراد دچار آلرژی و کسانی که مدام مبتلا به سرماخوردگی می‌شوند، زیاد به استخر می‌روند و افرادی که گوش‌شان جرم دارد یا شیپوراستاش گوششان خوب عمل نکند بیشتر دچار گرفتگی گوش می‌شوند.

دکتر رزم‌پا تاکید می‌کند: اگر بیماری همزمان دچار گرفتگی گوش و سرگیجه باشد، قضیه جدی‌تر است و باید حتما به پزشک مراجعه کند چون احتمال دارد مشکل به گوش داخلی هم مربوط باشد. او توضیح می‌دهد: مشکلات گوش میانی و داخلی کمتر با سرگیجه همراه است، ولی اگر گوش داخلی دچار مشکلی شده باشد، بیمار احساس سرگیجه هم خواهد کرد و باید برای درمان اقدام شود. گرفتگی گوش طولانی یا با سرگیجه یا در بچه‌ها حتما به مراجعه و پیگیری نیاز دارد.

زهرا سادات صفوی - جام​جم