روزهای استثنایی در انتظار کشتی

حسن بابک، قهرمان و سرمربی سابق تیم ملی کشتی فرنگی در شرایطی پس از ده سال دوری از کشتی دعوت رسول خادم، رئیس فدراسیون کشتی را برای به عهده گرفتن سمت مدیریت تیم‌های ملی کشتی فرنگی پذیرفت که به دلیل آنچه خودش فراهم بودن شرایط و درک رئیس فدراسیون از مسائل کشتی می‌داند، دلگرم‌تر از سال‌های قبل به رتق و فتق امور تیم‌های ملی می‌پردازد. بابک که خیالش از پشتیبانی فدراسیون آسوده است تاکید دارد با تداوم شرایط فعلی نه‌تنها روزهای استثنایی در انتظار همه رده‌های سنی کشتی ایران خواهد بود که فدراسیون کشتی بزودی بهترین فدراسیون تاریخ خواهد شد، اما شرایط کشتی فرنگی این روزها چگونه است که نفر پنجم المپیک 1992 بارسلونا با قاطعیت روزهای طلایی کشتی را نوید می‌دهد؟ هیچ کس مثل خود حسن بابک نمی‌توانست پاسخگوی این پرسش و دیگر پرسش‌های پیرامون کشتی فرنگی باشد، ماحصل گفت‌وگوی ما با این چهره سرشناس مقبول اهالی کشتی فرنگی در پی می‌آید.

به نظر می‌رسد این روزها هوای کشتی فرنگی خیلی آفتابی شده است و همه سرمایه​های کشتی در سمت‌های مختلف گرد هم آمده و گوشه‌ای از کار را گرفته​اند. به‌عنوان مدیر تیم‌های ملی و کسی که خود از جنس کشتی فرنگی است، چگونه توانستید این همه سرمایه را گرد هم جمع کنید؟

ابتدا این را بگویم که من خودم را فقط یک خادم کشتی می‌دانم نه بیشتر و بی‌انصافی است، شرایط پیش آمده برای کشتی فرنگی را بی‌ارتباط با مدیریت خوب رسول خادم در رأس فدراسیون کشتی بدانیم. مدیریتی که باعث شد من‌نوعی در کسوت مدیر تیم ملی بتوانم همزمان بزرگانی مانند محمد بنا در راس تیم بزرگسالان، عبدالله چمن گلی در راس تیم جوانان، علی اشکانی در راس تیم نوجوانان و شماری از مربیان توانمند و با دانش دیگر در قالب کادر فنی این تیم‌ها را جمع کنم. از طرفی نباید فراموش کرد بزرگانی همچون ملاقاسمی، احد پازاج، رحیم علی‌آبادی و بهرام مشتاقی هم عضو شورای فنی کشتی فرنگی هستند و همه ما به چیزی جز اعتلای کشتی فرنگی نمی‌اندیشیم. مطمئن باشید اگر یک جای کار ایراد داشت به هیچ عنوان این همه افراد توانمند را نمی‌شد گرد هم جمع کرد، بنابراین جا دارد از این بابت از رسول خادم تشکر کنیم.

اینها درست، اما کشتی ماه‌هاست با مشکلات مالی سنگینی دست به گریبان است و فدراسیونی که بیش از هفت میلیارد تومان بدهی دارد مطمئنا روزهای سختی در انتظارش است، این‌طور نیست؟

همه ما می‌دانیم که مسائل و مشکلات مالی خاص کشتی و ورزش نیست و در تمامی زمینه‌ها بخش‌های مختلف کشور با این مساله دست به گریبانند و دولت بدهی‌های میلیاردی سنگینی دارد، اما به هر ترتیب در رابطه با کشتی این را یادآور می‌شوم در شرایطی که همه چیز گل‌و‌بلبل باشد، مدیریت کردن هنر نیست. بلکه در شرایط بحرانی، مدیریت هنر است. خوشبختانه فدراسیون کشتی بخوبی هزینه‌ها را مدیریت می‌کند و ضمن فراهم آوردن تمام امکانات مورد نیاز اردوهای تیم ملی، از هدر رفت منابع مالی جلوگیری می‌کند. از نقطه نظر مدیریتی هم به منظور اشراف بیشتر بر امور، قرار است محل اداری فدراسیون به خانه کشتی منتقل شود. همچنین با توجه به موفقیت‌های سال‌های اخیر کشتی مطمئنا شرایط بسیار مناسبی برای حضور اسپانسرها و حامیان مالی در کشتی فراهم است و فدراسیون برنامه‌هایی نیز در این زمینه دارد.

سهم وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک در قبال کشتی چه می‌شود؟

مطمئنا وقتی کشتی بدرستی مدیریت می‌شود، وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک هم با خیال راحت می‌توانند به حمایت مالی از این مجموعه بپردازند و این اتفاق نیز خواهد افتاد، زیرا هیچ مسئولی نمی‌تواند نسبت به کشتی بی‌تفاوت باشد.

طوری از فدراسیون کشتی صحبت می‌کنید که انگار همه چیز سر جای خودش قرار دارد؟

دقیقا همین‌طور است، اینها یک تعارف نیست. در همین مدت کوتاه خودم دیده‌ام پیش از آن‌که برای یکی از نیاز‌های اردویی تیم ملی با فدراسیون مکاتبه کنم امکانات مورد نظر برایمان فراهم شده است، شما باشید دلگرم نمی‌شوید؟ از طرفی می‌بینیم که فدراسیون برنامه‌های بسیار خوبی برای حمایت از هیات‌های استانی و مربیان سازنده سراسر کشور دارد و همه اینها نشان می‌دهد که ما بزودی شاهد بهترین فدراسیون کشتی تاریخ ورزش ایران خواهیم بود، فدراسیونی که همه چیز سر جای خودش قرار دارد معلوم است که می‌تواند اکثر قریب به اتفاق بزرگان کشتی فرنگی را جذب کند.

در رابطه با همکاری همه بزرگان کشتی فرنگی این نگرانی وجود دارد که مبادا این افراد نتوانند در بازه زمانی طولانی‌مدت باهم کار کنند، شما چنین نگرانی​ای ندارید؟

این نگرانی‌ها زمانی معنی پیدا می‌کند که شرح وظایف و اختیارات افراد نامشخص بوده و تداخل کار پیش بیاید، اما وقتی همه چیز قانونمند شده و از من به‌عنوان مدیر تیم‌های ملی تا سرمربیان تیم‌های بزرگسالان، جوانان و نوجوانان می‌دانیم چه وظایف و اختیاراتی داریم مطمئنا خیلی بعید به نظر می‌رسد حاشیه‌ای ایجاد شود. با وجود این بتازگی کمیته انضباطی فدراسیون کشتی هم به شکل کاملا جدی و حساب شده فعالیت خود را آغاز کرده است و چنانچه من، مربیان یا هر کدام از کشتی‌گیران علیه هم مصاحبه کرده و وارد مسائل حاشیه‌ای شویم کمیته انضباطی وارد عمل می‌شود. مطمئنا همه در چارچوب اختیارات خود حق اظهارنظر دارند، اما ایجاد حاشیه و توهین به دیگر همکاران امری نیست که مورد پذیرش باشد.

خیلی روی شرح وظایف تاکید می‌کنید، حیطه اختیارات شما چگونه است، آیا وارد جزئیات مسائل فنی می‌شوید یا نه، سرمربیان تیم‌ها استقلال فنی کامل دارند؟

به‌عنوان مثال هماهنگی تیم‌های مختلف ملی در حیطه اختیارات مدیر تیم‌های ملی است و هر بحث و نکته‌ای که بخواهد بین تیم‌ها رد و بدل شود باید از طریق من انجام شود. همچنین اگر تیم‌ها خواسته‌ای از فدراسیون داشته باشند باید از طریق من منعکس شود. بنابراین اگر حاشیه‌ای پیش بیاید من نوعی نتوانسته‌ام درست مدیریت کنم، اما از نقطه‌نظر فنی به هر ترتیب من در تمرینات تیم ملی به کادر فنی کمک می‌کنم و تا آنجا که بتوانم نکاتی را به کشتی‌گیران‌ یادآور می‌شوم، اما به این معنا نیست که در کار سرمربیان و جزئیات فنی حوزه اختیارات آنها دخالت کنم، البته نظر مشاوره‌ای به آنها می‌دهم، اما تصمیم‌گیرنده نهایی خود سر مربیان هستند. ما این استقلال فنی را به آنها داده‌ایم و متقابلا از همه آنها خواسته‌ایم با توجه به ظرفیت‌هایی که در کشتی فرنگی وجود دارد، همواره روی یکی از سکوهای جهانی در هر سه رده سنی باشیم و این شدنی است. چراکه صرف‌نظر از توانایی‌های فنی، در حال حاضر همه امکاناتی که برای تیم ملی بزرگسالان فراهم شده است در اختیار تیم‌های نوجوانان و جوانان نیز وجود دارد و هیچ تبعیضی در این رابطه وجود ندارد. مطمئنا هیچ کشوری نمی‌تواند همواره قهرمان جهان شود، اما قرار گرفتن در جمع سه تیم برتر دنیا در همه رده‌های سنی برای ما شدنی است.

همزمان با تعریف شرح وظایف مربیان، تعامل تیم‌های نوجوانان و جوانان با تیم بزرگسالان به چه ترتیبی خواهد بود؟

همان‌طور که استقلال فنی حائز اهمیت است، مطمئنا اگر تعامل لازم هم بین این تیم‌ها وجود نداشته باشد و این تیم‌ها همچون زنجیره‌ای به هم متصل نباشند ما ضرر خواهیم کرد. بنا براین در این رابطه تعامل اصولی و منطقی وجود خواهد داشت و هر زمان در یک رده سنی کشتی‌گیر به رده سنی دیگر رفت هماهنگی لازم به عمل می‌آید. البته این را نباید فراموش کنیم که مربیان تیم‌های نوجوانان و جوانان ما باید چنان به لحاظ فنی و تکنیکی کشتی‌گیران را آماده کنند که دیگر نیازی نباشد در تیم ملی بزرگسالان محمد بنا و همکارانش به آموزش الفبای کشتی و جزئیات فنی بپردازند. این شرایط را همه مربیان ما پذیرفته‌اند، بنابراین با اطمینان می‌گویم کشتی دوستان نگران هیچ مساله حاشیه‌ای نباشند.

نگاهی به کادر فنی تیم‌های نوجوانان و جوانان نشان می‌دهد در این تیم‌ها نیز رویکرد اصلی شما به مربیان شاخص و باتجربه است، برخی این انتقاد را مطرح می‌کنند که چرا از مربیان سازنده در تیم‌های پایه استفاده نمی‌شود؟

سیاست ما این است که از نیروهای توانمند از نقطه نظر مدیریتی و آموزشی در کادرفنی تیم‌های ملی استفاده کنیم. مطمئنا سبک و سیاق کار کردن در باشگاه با تیم ملی متفاوت است و اگر مربی سازنده را به تیم ملی بیاوریم، او از کار اصلی خود که همان سازندگی است می‌افتد، مربیان سازنده را باید به شیوه‌های دیگر مورد توجه و حمایت قرار داد تا چرخه کشتی‌گیر‌سازی هم متوقف نشود. سیاست ما این است اگر دو نفر شرایط نسبتا برابری برای حضور در تیم ملی داشته باشند دست روی کسی بگذاریم که تجربه جهانی دارد. مربی‌ای باید به‌عنوان مربی تیم ملی انتخاب شود که خود سابقه حضور در رقابت‌های جهانی را داشته باشد و از نقطه‌نظر تجربی و روانی بتواند کشتی‌گیر را بخوبی هدایت کند. در این رابطه نباید فراموش کرد که برای رده سنی پایین‌تر از نوجوانان یا همان نونهالان نیز برنامه‌های فنی داریم و سیستم پشتوانه‌سازی را چنان ادامه می‌دهیم که در هر رده سنی شاهد دو، سه تیم ملی پرقدرت باشیم نه فقط یک تیم ملی که با مصدومیت یکی از اعضایش با چالش جدی مواجه شویم.

در لابه‌لای صحبت‌هایتان به شورای فنی کشتی فرنگی اشاره کردید، پرسشی که درباره این شورا وجود دارد این است که این شورا تشریفاتی است؟ و اصولا چه خروجی برای کشتی فرنگی دارد؟

مطمئنا این شورا با توجه به ترکیب آن که متشکل از جمعی از بزرگان کشتی فرنگی است، خروجی فنی خوبی برای کشتی فرنگی خواهد داشت، اما نگاه ما به این شورا یک نگاه بلندمدت است و معتقدیم کمک فکری و فنی آن در مواقع حساس می‌تواند گره‌گشای مشکلات باشد. بحث کمیت اصلا مطرح نیست مهم کیفیت کمک‌های فنی است که شورا به کشتی فرنگی خواهد کرد و ما قدردان تجربیات بزرگان عضو این شورا هستیم، چراکه دست‌کم 50 سال تجربه در پشت آن نهفته است و به هیچ عنوان این ظرفیت را از دست نمی‌دهیم.

پرسشی که ابتدا باید مطرح می‌کردیم، تعمدا در پایان گفت و گو مطرح می‌کنیم. بازگشت شما و محمد بنا در شرایطی مقارن هم رخ داد که حوالی سال 2006 نیز شما با همدیگر کار می‌کردید و همان زمان مطرح شد که به دلیل اختلاف‌نظر با محمد بنا شما قید کشتی فرنگی را زدید، دوباره این نگرانی وجود دارد که این اختلاف نظر همچنان وجود داشته باشد و به جدایی دوباره شما از هم منجر شود، چرا‌که از قدیم گفته‌اند دو پادشاه در یک اقلیم نگنجند؟

این درست که من و محمد بنا اختلاف سلیقه داریم و این بحث طبیعی است و بین پدر و فرزند و دو تا برادر هم اختلاف سلیقه وجود دارد، اما مهم این است که هر دوی ما هدف بزرگی جز ادامه روزهای طلایی کشتی فرنگی نداریم و هدفمان یکی است. من و بنا حدود 50 سال است با هم کار می‌کنیم. آن مقطعی هم که من قید کشتی را زدم به دلیل اختلاف با محمد بنا نبود، حقیقت ماجرا این بود که علی اشکانی با وجود آن‌که در جهانی 2005 نایب قهرمان جهان شد در میان 10 نفر برتر ورزش سال قرار نگرفت و من در اعتراش به تبعیض و بی‌توجهی از کشتی رفتم. اگر در این سال‌ها نشد که من و بنا باهم کار کنیم اول به دلیل گرفتاری‌های شغلی من بود، دوم نیز این‌که در راس فدراسیون کشتی افراد ناآشنا به ورزش و کشتی حضور داشتند که نمی‌شد با آنها کار کرد. امروز هم که همه چیز سر جای خودش است نباید نگرانی‌هایی از این دست داشته باشیم. ما دو تا جوان بی‌تجربه نیستیم که به دلیل اختلاف سلیقه جزئی چالشی جدی برای کشتی ایجاد کنیم.

امید توفیقی / گروه ورزش