پاییز بی‌باران تهران را آلوده‌تر کرد

این شرایط موجب شده تا این روزها بین دستگاه‌های مسئول سر آلودگی هوا اختلاف نظر پیش بیاید؛ اکنون بازار اظهار نظرهای کارشناسی و غیرکارشناسی داغ است تا متهم اصلی تشدید آلودگی هوا در ماه مهر را مشخص کنند و در این میان برخی انگشت اتهام را به سوی اجرای طرح تغییر ساعت کار ادارات نشانه گرفته‌اند.

تغییر ساعت کار؛ بی‌تاثیر یا تاثیرگذار؟

قائم‌مقام پیشین سازمان محیط زیست با اشاره به‌افزایش آلودگی هوا در ماه مهر نسبت به سال گذشته در کلانشهرها و بویژه پایتخت گفت: تنها عاملی که نسبت به سال گذشته تغییر کرده، افزایش ساعات کار اداری است بنابراین احتمال دارد همبستگی مثبتی بین این عامل و افزایش بار آلودگی وجود داشته باشد.

علی‌محمد شاعری در گفت‌وگو با مهر با بیان این‌که کاهش ساعات کار اداری موجب توزیع بار ترافیک در کلانشهرها می‌شود، توضیح می‌دهد: با کاهش ساعات اداری، میزان مصرف سوخت، انرژی و میزان آلاینده‌ها کاهش می‌یابد، از سوی دیگر با توزیع بارترافیکی، آلاینده‌ها که در نیمه دوم سال در روزهای زیادی اتفاق می‌افتد، فرصت بیشتری برای جابه‌جایی و انباشته نشدن پیدا می‌کند.

اظهار نظر قائم‌مقام پیشین سازمان محیط زیست، اما چندان مورد تائید دیگر دستگاه‌های مسئول در موضوع آلودگی هوا نیست.

استاندار تهران با تاکید براین‌که تغییر ساعت کار ادارات باعث تشدید آلودگی هوا نشده است، به ایسنا می‌گوید: این موضوع را تائید نمی‌کنم و هر چه ساعات اداری زودتر آغاز شود طرح‌ترافیکی کمتر شده و خیابان‌ها خلوت‌تر است، ضمن آن‌که براساس قانون 44 ساعت کاری کارمندان باید اجرایی شود و نمی‌توانیم قانون را زیر پا بگذاریم.

سوخت و خودروی غیراستاندارد؛ ریزگردها و...

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیز با رد این فرضیه که تغییر ساعت کار ادارات موجب افزایش آلودگی هوا شده است، می‌گوید: تشدید آلاینده‌ها در کلانشهر‌ها ارتباطی به افزایش ساعات کار ادارات ندارد.

یوسف رشیدی در گفت‌وگو با مهر، با بیان این‌که هوای تهران همچنان در آستانه هشدار قرار دارد، می‌گوید تشدید آلاینده‌ها و افزایش تعداد روزهای ناسالم امسال قبل از اجرایی شدن افزایش ساعات کار ادارات هم مشهود بود.

رشیدی توضیح می‌دهد که اکنون خیابان‌های تهران از ابتدای صبح تا انتهای شب شلوغ است و تقریبا در هیچ ساعتی از شبانه‌روز خلوتی ندارد و برخلاف دیگر شهرهای جهان که معمولا یک ساعت پیک صبحگاهی و یک ساعت پیک شبانگاهی دارند در تهران تمام ساعات شبانه‌روز بیشتر خیابان‌ها و بزرگراه‌ها قفل هستند، این شرایط در کنار موضوع استاندارد نبودن خودرو‌ها و سوخت، همچنان مهم‌ترین دلیل ایجاد آلاینده‌ها در کلانشهر‌هاست.

این مقام مسئول، البته وجود ریزگردها و ایجاد پدیده وارونگی دما در نیمه‌دوم سال را نیز در افزایش میزان آلاینده‌ها طی هفته‌های اخیر در هوای کلانشهرها و بویژه پایتخت را تاثیرگذار می‌داند.

افزایش خودرو و سفرها عامل تشدید آلودگی هوا

در این میان پلیس معتقد است مجموعه‌ای از عوامل که افزایش تعداد خودروها و سفرهای درون‌شهری در مهر، مهم‌ترین آنهاست باعث تشدید آلودگی هوا شده است.

رئیس پلیس راهور پایتخت با اشاره به طرح‌هایی که از چندی پیش برای جلوگیری از تشدید آلودگی هوا و کاهش آلاینده‌ها در سطح شهر از سوی پلس راهنمایی و رانندگی به اجرا درآمده، می‌گوید: برخورد با خودروها و موتورسیکلت‌های دودزا، برخورد با خودروهای بدون معاینه فنی و تشدید کنترل مبادی ورودی به محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک از جمله این طرح‌ها بوده که از چندی پیش به طور جدی در سطح شهر تهران اجرای آن دنبال می‌شود.

سردار حسین رحیمی در گفت‌وگو با جام‌جم، تاثیرگذاری تغییر ساعت کار ادارات در تشدید آلودگی هوا در ماه مهر را رد کرده و توضیح می‌دهد: طرحی که چندی پیش پلیس برای تغییر ساعت کار ادارات و مراکز آموزشی و اصناف ارائه داده بود از ساعت شش صبح تا 9 صبح را شامل می‌شد در حالی که اجرای طرح فعلی ساعت کار ادارات و مراکز آموزشی را از ساعت شش صبح به هشت محدود کرده است و این یک ساعت هم نمی‌تواند تاثیر چشمگیری در تشدید ترافیک و الودگی هوا داشته باشد.

رحیمی، کوتاه شدن روزها در نیمه‌دوم سال، آغاز فعالیت مراکز آموزشی، کاهش پیدا کردن امکان مرخصی‌ها و در کنار تمام این موارد افزایش تعداد خودروها و سفرهای درون شهری و از همه مهم‌تر وارونگی هوا در نیمه دوم سال را عامل اصلی تشدید بحران آلودگی هوا در مهر عنوان می‌کند.

امان از خودروهای فرسوده

وجود ده‌ها هزار خودروی شخصی فرسوده در کشور در کنار ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی شرایطی را به وجود آورده تا تردد این ارابه‌های متحرک نفس‌ کلانشهرها را به شماره بیندازد.

رئیس پلیس راهور پایتخت با انتقاد از نبود اراده جدی برای خروج خودروهای فرسوده از چرخه حمل و نقل شهری می‌گوید: متاسفانه آمار خودروهای فرسوده خارج شده از چرخه حمل و نقل عمومی اصلا رضایت بخش نیست و نه فقط در زمینه خودروهای شخصی، بلکه ناوگان حمل و نقل عمومی در بخش اتوبوس و مترو نیز با مشکل آلایندگی بالا مواجه هستیم.

سردار رحیمی تاکید می‌کند: اگر روند خروج خودروهای فرسوده سرعت بگیرد، خودروها و سوخت استاندارد شود و توسعه حمل و نقل عمومی در بخش اتوبوس و مترو به طور جدی در دستور کار قرار گیرد آن وقت شاید بتوان امیدوار شد که در بلندمدت بحران آلودگی هوا دست از سر ساکنان کلانشهرها و بخصوص تهرانی‌ها بردارد.

 زوج و فرد از در منازل؛ مسکن موقت

با قرار گرفتن وضع آلودگی هوای پایتخت در آستانه هشدار، این احتمال وجود دارد که به روال سال‌های گذشته برخی محدودیت‌های ترافیکی در سطح شهر به اجرا گذاشته شود که اجرای طرح زوج و فرد از در منازل قوی‌ترین احتمال برای اجراست. طرحی که در این سال‌ها بسیاری از مسئولان ترافیکی شهر، اجرای آن را تنها مسکنی موقت برای خارج شدن از شرایط بحرانی عنوان کرده‌اند که برای بلندمدت کارایی خود را از دست می‌دهد.

رئیس پلیس راهور پایتخت که از طرفداران این نظریه است، می‌گوید: اجرای طرح‌هایی مانند تردد زوج و فرد خودروها از در‌منازل، فقط مسکن موقت است که به طور مقطعی می‌تواند از آلودگی هوای تهران کم کند، اما با این حال اگر چنین طرح‌هایی برای برون‌رفت از وضع بحرانی فعلی در شورای عالی ترافیک و استانداری تهران به تصویب برسد و برای اجرا به پلیس راهور ابلاغ شود، قطعا آمادگی کامل برای اجرای آن وجود دارد.

ایران رتبه سوم آلودگی هوا در دنیا

موضوع آلودگی هوا، دیروز یک ساعت از وقت اعضای شورای شهر تهران را هم گرفت و در نهایت هم آنها به این نتیجه رسیدند که سیاست‌زدگی و اجرا نشدن صحیح قوانین مهم‌ترین دلیل لاینحل ماندن موضوع آلودگی هواست.

به گزارش مهر، مرتضی طلایی نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با اشاره به آمارهای سازمان بهداشت جهانی که براساس آن ایران سومین کشور جهان از نظر آلودگی هوا اعلام شده است، گفت: متاسفانه موضوع آلودگی هوا در دولت قبل درگیر کشمکش‌های سیاسی شد.

رایزنی با مجلس

موضوع جنجالی تصویب قانون پنج ساله شدن معاینه فنی خودروها موجب شده تا بسیاری از کارشناسان و فعالان زیست محیطی تشدید بحران آلودگی هوا را از چشم این مصوبه ببینند.

این شرایط باعث شده تا مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم، تلاش‌هایی را برای بازنگری در این مصوبه آغاز کنند. تا جایی که معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست روز گذشته در جمع خبرنگاران از رایزنی خود با علی لاریجانی رئیس مجلس درخصوص کاهش سال معاینه فنی خبر داد و گفت: افزایش زمان معاینه فنی خودروها مورد‌اعتراض بسیاری از فعالان محیط زیست است و با رایزنی که با رئیس مجلس داشتیم قرار شده است تا طرح دو یا سه ساله کردن معاینه فنی در صحن علنی مجلس بررسی شود.

باران با تهرانی‌ها قهر کرده است

نه از باد خبری است نه از نم باران؛ انگار آسمان با تهرانی‌ها قهر کرده است.

با این‌که یک ماه از پاییز گذشته، اما هنوز چشم تهرانی‌ها نه به باران که حتی به دیدن آسمان ابری نیز روشن نشده است.آسمان آفتابی و هوای نسبتا گرم مهرماه از این حکایت دارد که انگار به این زودی‌ها خبری از بارندگی نخواهد بود.

گزارش‌های رسیده از سازمان هواشناسی نیز هر از گاهی فقط از بارندگی در ارتفاعات تهران خبر می‌دهد و در پیش‌بینی‌ها نیز فعلا خبری از ورود سامانه بارشی که ره‌آورد باران برای پایتخت نشین‌ها داشته باشد؛ نیست.

در این شرایط همه چشم به آسمان دوخته‌اند و در دل دعا می‌کنند که در روزهای آینده آسمان ابری شود و نم‌بارانی بزند شاید غبار آلودگی از چهره شهرمان شسته شود و تهرانی‌ها برای نفس کشیدن در هوای پاک آرزوبه دل نمانند.

پوران محمدی ‌- ‌‌گروه جامعه