در شرایطی که بازار مقاومت خود را برای نگه داشتن قیمت دلار به بالای 3 هزار تومان از دست داده بود و نرخ طلا، سکه و ارز هر روز با کاهش چشمگیری روبه رو بود ناگهان یک اظهار نظر، آن هم از طرف یک مقام مسئول همه معادلات را مبنی بر کنترل ارز به هم ریخت.
تعدادی از اقتصاددانان اعتقاد دارند که قیمت بالای دلار خوب است چون برای صادرات سود دارد و تعدادی دیگر هم میگویند قیمت دلار بالاست و این بالا بودن به ضرر اقتصاد کشور چون ارزش پول ملیی را پایین آورده است.
معمولا بازار نرخ خود را برای طلا و ارز تا دم دمای ظهر اعلام می کند که بعد از حضور رئیس جمهور کشورمان در مجمع جهانی سازمان ملل و گفتگوی سیاستمداران ایرانی و آمریکایی،این نرخ در طول روز در بازار لحظه به لحظه با نوسان همراه شد تا جایی که حتی دلار به زیر 3 هزارتومان رسید و بسیاری از دلالان و واسطهها را نگران کرد.
سخنان رئیس کل بانک مرکزی که ترمزی برای روند نزولی کاهش نرخ دلار و طلا بود با واکنش بسیاری از اقتصاددانان و حتی مسئولان امر مواجه شد تا جایی که از وی خواسته شد سالی یکبار به اظهار نظر در مورد شرایط اقتصادی کشور بپردازد.
غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس، با بیان اینکه از رئیس کل بانک مرکزی انتظار نداشته که درباره نرخ ارزو کف یا سقف آن مصاحبه و گفت و گو کند تأکید کرد که بخش عمده صادرات کشور مبتنی بر واردات است از این رو اگر مواد اولیه کالای صادراتی با نرخ ارز پایین تری وارد شود مشوق صادرات است که هم اشتغال، صادرات و تولید را افزایش میدهد.احمد توکلی نماینده تهران وعضو شورای پول و اعتبار هم با نوشتن نامه ای اعتراض خود را به این اظهار نظر نشان داد.
ارسلان فتحی پور رئیس کمیسیون اقتصادی نیز در واکنش به اظهارات ارزی سیف یادآور شد که کسی حق ندارد جلوی کاهش قیمت ارز و سکه را بگیرد و باید قیمتها به وضعیتی برسد که مردم بتوانند مسکن، کالاهای اساسی و حتی سکه و ارز را با نرخ واقعی آن خریداری کنند و این که یک دفعه قیمت ارز از هزار تومان به 3 هزار تومان برسد اتفاق قابل قبولی نیست.
از طرف دیگر یحیی آل اسحاق رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران هم با انتقاد از سخنان اخیر ارزی رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد؛نباید کف و سقف نرخ ارز از طرف مسئولان اعلام شود.
حال با در نظر گرفتن نظرات در قبال کاهش نرخ ارز در کشور این نکته که مجلس، دولت و قوه قضاییه باید در کنار هم برای تثبیت وضعیت اقتصادی و به دنبال آن رسیدن قیمت ارز و سکه به نرخ واقعی و نه کذایی تلاش کنند و در این مسیر اجازه ندهند کسی جلوی کاهش قیمت ارز و سکه را بگیرد تا نرخها به قیمت واقعی خود نزدیک شده و مردم با آرامش به زندگیبپردازند حائز اهمیت است.
براین مبنا مهمتر از کاهش نرخ ارز برای فعالان اقتصادی ثبات نرخ است که به نظر می رسد دولت باید بر روی آن تمرکز کند.
باقی ماندن نرخ ارز به بالای 3 هزارتومان ودر زمانی افزایش آن به بالای این رقم و مقاومت بازار در مقابل کاهش نرخ و واکنش ها به نظر رئیس کل بانک مرکزی ادامه دارد .
براین اساس نمایندگان مجلس تاکید دارند نرخ ارز می تواند تا 2450 تومان ، ومطابق با نرخ تعیین شده در بودجه کاهش یابد و این امر با تدبیر دولت، به جای تعیین سقف و کف بازار میسر است.
وظیفه بانک مرکزی تعیین نرخ دلار نیست
محمد رضا پورابراهیمی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با جام جم آنلاین با اشاره به اینکه در قضیه تعیین نرخ دلار بانک مرکزی نباید دخالت میکرد گفت:اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی یک نوع مداخله در بازار ارز است و هیچ جایگاهی در رویکرد بانک مرکزی ندارد چون نرخ دلار بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود و نمی توانیم عددی برای آن تعیین کنیم و دامنه سقف و کف براساس روشهای محاسباتی در نظر گرفته می شود.
وی بابیان اینکه در بودجه نرخ ارز 2450 تومان است افزود: بانک مرکزی وظیفه اش ارتقا و افزایش پول ملی است و نباید در شرایطی که قیمت دلار رو به کاهش است رئیس کل ،اینگونه اظهار نظر کند.
نماینده کرمان گفت:بانک مرکزی باید بین چند نرخی ها به یک نرخ واحد برسد یعنی اگر دلار در حال نزدیکی به نرخ بودجه است باید خوشحال باشد چون دو نرخی شدن ارز فساد و رانت را بوجود میآورد.
وی در مورد ضرر و زیان به صادر کننده و وارد کننده با کاهش یک باره نرخ ارز گفت: معتقدیم ارزش پول ملی باید رشد کند وعرضه و تقاضا مشخص کننده نرخ ارز باید قرار گیرد.
نرخ واقعی دلار کمتر از 3 هزار تومان است
مسعود میر کاظمی رئیس کمیسیون انرژی نیز در واکنش به اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی، که روند کاهش نرخ ارز را تحت الشعاع قرار داد گفت:وظیفه بانک مرکزی حفظ ارزش پول ملی، ایجاد ثبات در بازار است تا شرایط را برای سرمایه گذاری و کسب و کار و در عین حال تک نرخی شدن ارز فراهم کند.
وی با تأکید براینکه متاسف از این اظهارات به دلیل نداشتن ادله منطقی است گفت: بنظر میرسد دولت باید به دنبال تک نرخی شدن دلار باشد چون درشرایط فعلی کالا در بازار به نرخ مرکز مبادلات نیست بلکه به نرخ بازار عرضه می شود.
وزیراسبق نفت با بیان اینکه به جای کاهش شاهد رشد قیمت کالاها هستیم و این امر فشار به مردم وارد می کند افزود:بنظرمی رسد دولت باید کارشناسی تر صحبت کند و یا حتی یک مدت صحبت نکند و اول اطلاعات بگیرد و بعد برنامه ریزی کند.
نماینده تهران در مورد عدد واقعی دلار در کشور گفت:عددی که در بودجه آمده واقعیت بازار است لذا باید دلار به کمتر از 3 هزار تومان برسد براین اساس رئیس بانک مرکزی هم باید خود را مسئول بداند که به سمت تک نرخی ارز حرکت کند.
دلارتک نرخی به نفع اقتصاد است
حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز در مخالفت با نظرات رئیس کل بانک مرکزی گفت: باید بحث تعیین نرخ ارز در شورای پول و اعتبار مورد مشورت قرار گیرد و بعد در این مورد اظهار نظر شود چون این رفتار برای نظام ارزی کشور بهتر است.
نماینده شاهین شهر با اشاره به اینکه چنین اظهار نظراتی نشان میدهد که دولت به دنبال ثبات قیمت ارز نیست تأکید کرد:مهمترین موضوع برای تولید کننده ،وارد کننده و عرضه کننده ثبات نرخ ارز است که با این تلاطم در بازار،تمامی معادلات برای معامله به هم می ریزد و جز دلالان کسی از این امر منتفع نمی شود.
وی بهترین قیمت برای دلار در کشور را مبلغ 2450 که در بودجه ذکر شده دانست و گفت:بهترین شیوه برای اقتصاد کشور، رسیدن به دلار تک نرخی است که به نفع اقتصاد،و مانعی برای رانت خواران و مفسدان است.
فاطمه امیری-خبرنگار جام جم آنلاین
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت و درمان در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی جامجم با هاشم بیگزاده و مجید یحیایی، مجریان برنامه «صبحانه ایرانی »شبکه دو