پلاک خودرویتان گرد و غبار نگیرد

پس راننده محترم اگر‌ ماه به ماه هم دستی به سر و گوش وسیله نقلیه‌ات نمی‌کشی به خودت مربوط است، اما این را بدان در هر شرایطی باید پلاک خودروی شما خوانا باشد، در غیر این صورت مرتکب جرم شده‌ای.

پلیس می‌گوید، کثیف و ناخوانا بودن پلاک خودرو مصداق جرم است و پلیس نیز در برخورد با این تخلف رانندگان کاملا جدی است.

ترفند خلافکاران

این شیوه خلافکارهاست که برای فرار از چنگ پلیس، اولین کاری که می‌کنند این است که پلاک خودروی خود را مخدوش یا کثیف کنند تا پلیس نتواند به این راحتی‌ها آنها را شناسایی کند.

حتی فرض این‌که مخدوش بودن پلاک عمدی صورت گرفته می‌تواند دلیل قانع‌کننده‌ای باشد، برای این‌که پلیس به خودروی مورد نظر مشکوک شود و وضع آن را مورد بررسی قرار دهد.

در واقع، با مخدوش و ناخوانا بودن پلاک وسیله نقلیه‌تان، خود را در معرض سوء‌ظن پلیس قرار داده‌اید، پس شاید حداقل به دلیل این شرایط هم که شده از این به بعد در مورد وضع پلاک خودرو یا موتورسیکلت‌تان بی‌تفاوت نباشید.

ماجرای دستکاری پلاک‌ها در محدوده طرح

برخی رانندگان به هر دری می‌زنند و به هر نحوی شده قانون را دور می‌زنند تا مجبور نباشند تبعات سنگین قانون‌گریزی‌شان را بپردازند، برای این افراد هم اصلا مهم نیست انگ شهروند متخلف قانون‌گریز به آنها بخورد.

تیر 89 را به یاد دارید؟ وقتی پلیس تصمیم گرفت برای کنترل ترددها در محدوده طرح ترافیک به جای ماموران راهنمایی و رانندگی از دوربین‌های ثبت تخلف کمک بگیرد.

به این ترتیب با نصب دوربین‌های ثبت تخلف بتدریج حضور فیزیکی ماموران راهنمایی و رانندگی در محدوده طرح ترافیک حذف می‌شد، در واقع هدف اصلی از کنترل مکانیزه محدوده طرح ترافیک رسیدن به یک هدف اصلی و مهم بود و آن این‌که رانندگان صرفا حضور فیزیکی مامور راهنمایی و رانندگی و مشاهده وی را ملاک رعایت قوانین و مقررات رانندگی قرار ندهند و دوربین‌های ثبت تخلف را به مثابه یک مامور پلیس بدانند و با تاکید بر این اصل همچنان به رعایت قوانین پایبند باشند، اما این تصمیم جرقه طرح ابتکاری یا بهتر بگوییم روش زیرکانه‌ای را در ذهن برخی رانندگان قانون‌گریز زد.

رانندگانی که به‌طور غیرمجاز وارد محدوده طرح ترافیک شده بودند و به محض نزدیک شدن به دوربین‌های ثبت تخلف از خودرو پیاده شده و با کشیدن پارچه‌ای روی صندوق عقب خودرو یا چسباندن کاغذ روی بخشی از پلاک خودرو، مانع ثبت تخلف و صدور قبض جریمه توسط دوربین‌های مداربسته می‌شدند.

کار تا جایی پیش رفت که گزارش این تخلف به گوش مسئولان پلیس رسید و موجب شد آنها برای رانندگان متخلف خط و نشان بکشند که اگر بخواهند به همین روال قانون را دور بزنند با متخلفان بشدت برخورد خواهد شد و ضمن جریمه و توقیف خودرو، راننده متخلف به مراجع قضایی معرفی می‌شود.

شاید همین خط و نشان پلیس برای رانندگان متخلف و شناسایی و اعمال قانون تعدادی از آنها در همان روزهای اول اجرای این طرح که فراوانی ارتکاب این جرم توسط برخی رانندگان متخلف بیشتر بود، موجب شد در همان هفته‌های اول جلوی این تخلف گرفته شود و حالا دیگر کمتر کسی در محدوده طرح ترافیک می‌تواند برای گریز از قانون به شیوه دستکاری پلاک خودرو متوسل شود.

موتورسیکلت‌ها هم بله!

شاید بتوان حرکات مارپیچ، لایی‌کشیدن از میان خودروها، نگذاشتن کلاه ایمنی بر سر، اگزوزهای دودزا و آلودگی صوتی موتورسیکلت‌های شهرمان را نادیده گرفت، اما از پلاک‌های کثیف و ناخوانای آنها نمی‌توان چشمپوشی کرد.

موتورسواران، دست رانندگان خودروها را در بی‌توجهی به تمیز نگهداشتن پلاک وسیله نقلیه‌شان و حتی در نداشتن پلاک از پشت بسته‌اند.

گویی این روش قابل اطمینانی برای برخی راکبان موتورسیکلت‌هاست که با توسل به آن آزادانه از مقابل دیدگان مامور راهنمایی و رانندگی ویراژ دهند، بدون این‌که نگران باشند ممکن است پلیس، شماره پلاک‌شان را بردارد و جریمه‌شان کند.

پلیس می‌گوید: موتورسیکلت‌ها از قانون برخورد با پلاک‌های ناخوانا مستثنی نیستند، بویژه این‌که این روزها تعداد موتورهای بدون پلاک یا دارای پلاک ناخوانا کم نیست.

قانون چه می‌گوید

تغییر دادن و مخدوش کردن شماره پلاک خودرو عنصر مادی جرم محسوب می‌شود و استفاده عمدی همراه با سوء‌نیت از خودرو با پلاک مخدوش نیز عنصر معنوی این جرم است. عنصر قانونی جرم تغییر غیرقانونی پلاک خودرو ماده 720 قانون مجازات اسلامی است.

براساس ماده 720 قانون مجازات اسلامی، هرکس ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی را تغییر دهد یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به آن الصاق کند یا برای آن پلاک تقلبی به کار ببرد یا چنین وسایلی را با علم به تغییر یا تعویض پلاک تقلبی مورد استفاده قرار دهد، همچنین هر کس به نحوی در شماره شاسی، موتور یا پلاک وسیله نقلیه موتوری یا پلاک‌های موتور و شاسی که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده بدون مجوز راهنمایی و رانندگی تغییر دهد و آن را از صورت اصلی کارخانه خارج کند به حبس از شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

مطابق بند یک ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین، مجازات تعزیری موضوع تخلفات رانندگی به ‌جای حبس یا مجازات تعزیری حکم به جزای نقدی صادر می‌شود، بنابر‌این مجازات حبس ناشی از جرم تغییر پلاک خودرو به جزای نقدی تبدیل می‌شود.

معاون عملیات پلیس راهور ناجا در گفت‌و‌گو با جام‌جم با تاکید براین‌که هر وسیله نقلیه‌ای که در چرخه ترافیک تردد می‌کند باید پلاک داشته باشد و تنها ارگانی هم که می‌تواند مجوز پلاک را صادر کند راهنمایی و رانندگی ناجاست، می‌گوید: تمام وسایل نقلیه موتوری باید برای تردد از پلیس راهور پلاک بگیرند و در غیر این صورت ماموران راهور موظفند از تردد خودروهای بدون پلاک جلوگیری کنند.

سرهنگ علیرضا جهانگیری با اشاره به برخی ضرورت‌های داشتن پلاک برای خودروها توضیح می‌دهد: تمام خودروهایی که در چرخه ترافیک تردد می‌کنند، از نظر نوع و رنگ ممکن است شباهت‌هایی با یکدیگر داشته باشند که در این شرایط پلاک خودرو می‌تواند وجه تمایز مناسبی برای شناسایی خودروها و اثبات مالکیت آنها باشد.

همچنین وجود پلاک خودروها، دسترسی مقامات قضایی و انتظامی را به مالک وسیله نقلیه و مشخصات فردی وی امکانپذیر می‌کند به طوری که هم‌اکنون مشخصات مالک خودرو در تمام نقاط کشور به وسیله پلاک خودروها قابل استعلام است.

به گفته سرهنگ جهانگیری، پلاک خودروها برای برنامه‌ریزی‌های شهری نیز ضروری است چراکه تا ندانیم چه تعداد خودرو در کشور تردد می‌کنند نمی‌توان براساس آن برای احداث خیابان، بزرگراه، پل و تونل شهری برنامه‌ریزی کرد.

از جریمه نقدی تا معرفی به مراجع قضایی

تمام مواردی که برشمرده شد، ضرورت داشتن پلاک برای خودروها را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. معاون عملیات پلیس راهور ناجا نیز در این‌باره می‌گوید: مالکان وسایل نقلیه حق ندارند در پلاک خودرو دخل و تصرف کرده و آن را مخدوش کنند.

به گفته سرهنگ جهانگیری، براساس جدول جرایم رانندگی اگر پلاک خودرو به صورت غیرعمدی ناخوانا باشد، مالک خودرو مشمول جریمه نقدی می‌شود که این جریمه در شهرهای بزرگ 15هزار تومان، در شهرهای کوچک ده‌هزار تومان و در راه‌های روستایی 5000 تومان است، اما اگر پلیس تشخیص دهد ناخوانا بودن پلاک به طور عمدی صورت گرفته، پلاک خودرو دستکاری و مخدوش شده یا حتی تغییری در رنگ یا یکی از رقم‌های شماره پلاک به‌وجود آمده است این موضوع جرم محسوب شده و راننده متخلف ضمن جریمه شدن به مراجع قضایی معرفی می‌شود تا نسبت به صدور حکم برای وی اقدام شود.

این مقام مسئول در پلیس راهور به این نکته هم اشاره می‌کند که اهمیت خوانا بودن پلاک خودروها آنقدر زیاد است که حتی برای امکان‌پذیر شدن خوانا بودن شماره پلاک برای پلیس حتی در هنگام شب، یک چراغ زیر پلاک تعبیه شده تا در صورت نیاز مامور پلیس بتواند شماره پلاک خودرو را بردارد.

سرهنگ جهانگیری یک توصیه مهم هم برای شهروندان دارد، این‌که چون ممکن است به مرور زمان و براثر تصادف، برخورد جسم سخت یا تابش نور آفتاب، باران و باد رنگ پلاک خودرو کمرنگ شود، ضروری است برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی به پلیس راهور مراجعه کرده و برای ترمیم پلاک خودروی خود اقدام کنند.

پس اگر تاکنون نسبت به تمیز و خوانا بودن پلاک خودروی خود بی‌تفاوت بودید، بهتر است این بی‌تفاوتی را کنار بگذارید؛ چراکه پلاک خودرو، شناسنامه خودروی شماست که در صورت کثیف، مخدوش و ناخوانا بودن باید نسبت به عواقب آن پاسخگو باشید.

پوران محمدی - گروه جامعه