صدای غرش جنگندههای ایرانی همواره خاطرات هشت سال دفاع مقدس را برای مردمی زنده میکند که به یاد دارند عقابان تیز پروازشان تمام هنر و مهارت خود را برای دفاع از میهن به کار بردند و جوابی دندانشکن به متجاوزان دادند.
خاطرات و جانبازیهای خلبانان ایرانی حتی دشمنان ایران را به شگفتی و تحسین واداشت و موجب شکست استراتژی عراق در حمله به خاک ایران شد.
قبل از انقلاب تمام دورههای آموزش خلبانی در آمریکا انجام میشد، اما بعد از انقلاب اسلامی این خلبانهای با تجربه ارتش بودند که آموزش خلبانان ایرانی را به عهده گرفتند.
در حال حاضر نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران جنگندههایی قدرتمند چون F4، F5، F14، سوخو 24، میگ 29، F7 در اختیار دارد و این خلبانان آموزش دیده ایرانی هستند که بسهولت این هواپیماها را هدایت میکنند.
این خلبانان زندهکننده یاد و خاطره خلبانان شهید ایرانی در طول هشت سال دفاع مقدس هستند.
کسانی چون سرلشکر عباس بابایی، سرلشکر حسین لشکری، سرلشکر عباس دوران، سرلشکر سید علیرضا یاسینی ، سرلشکر مصطفی اردستانی، سرلشکر حسین خلعتبری و سرتیپ جواد فکوری که تنها تعدادی اندک از شهدای خلبان ایران هستند.
شهید عباس بابایی با 3000 ساعت پرواز با هواپیماهای جنگنده مختلف، از جمله این خلبانان بود که کارنامه درخشانی از خود برجای گذاشته است.
او بنیانگذار سوختگیری در شب با هواپیمای F14 بود. وی همچنین در سال 62 همراه شهید اردستانی در قرارگاهی به نام رعد به تشکیل گردانی با عنوان گردان کربلا اقدام کرد و با جمعکردن تعدادی از خلبانان در این گردان، عملیات خطرناک را داوطلبانه در طول دفاع مقدس انجام میداد.
شهید حسین لشکری نیز دارای لقب سید الاسرای ایران است که پس از 18 سال اسارات در عراق با درجه جانبازی 70درصد به ایران بازگشت.
این شهید در 12 عملیات هوایی شرکت کرد و در طول دوران اساراتش هشت سال به دور از چشم صلیب سرخ نگهداری میشد. حتی بعد از امضای قطعنامه 598 نیز ده سال از سایر اسرا جدا نگاه داشته شد.
شهید عباس دوران نیز از جمله خلبانان بنام ایرانی است که طی22 ماه حضور در جنگ 120 پرواز عملیاتی داشت و آنها که اهل پرواز هستند میدانند چنین امری بسیارمشکل است. این شهید در بین نیرویهای دشمن خیلی معروف بود و زهرچشمی از عراقیها گرفته بود که عراقیها آرزوی اسارت او را در سر میپروراندند.
عباس دوران در سحرگاه سیام تیر ۱۳۶۱ بر فراز حریم هوایی بغداد بهپرواز درآمد و پالایشگاه الدوره در ضلع جنوبی بغداد را نشانه رفت.
وی تمام بمبهای خود را روی پالایشگاه فرو ریخت، اما هواپیمایش در آسمان بغداد مورد اصابت موشکهای ضد هوایی ارتش عراق قرار گرفت.
با این حال وی با صرف نظرکردن از خروج اضطراری، هواپیمای فانتوم (اف۴) صدمهدیده خود را که در آتش میسوخت، با هدف ناامن جلوهدادن شهر بغداد، به هتل محل برگزاری هفتمین دوره اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها کوبید و مانع برگزاری این اجلاس در کشور عراق شد. این عملیات شهادتطلبانه عملیات بغداد نام گرفت.
شهید سیدعلیرضا یاسینی نیز از جمله خلبانان مشهور ایران است که همیشه داوطلب پرواز برونمرزی بود. در طول مدت دفاع مقدس، وی بیش از 90 پرواز عمقی به خاک عراق داشت که این تعداد تنها عملیات برونمرزی او بود و ماموریتهای بسیاری در جبهههای جنوب و روی نیروهای دشمن نیز انجام داده بود به طوری که 2759 ساعت پرواز با هواپیمای فانتوم در کارنامه خود داشت که یکی از بیشترین پرواز با این هواپیماست.
در هفتم آذر 1359 شهید یاسینی همراه شهیدان سرلشکر خلبان شهید عباس دوران، سرلشکر خلبان شهید حسین خلتعبری و سرگرد خلبان شهید حسن طالبمهر، در عملیاتی مشترک با نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به نام عملیات مروارید توانستند نیروی دریایی عراق را نابود کنند که در این عملیات بزرگ، شهید یاسینی به تنهایی هشت سورتی پرواز داشت.
سرلشکر خلبان شهید مصطفی اردستانی، معاونت عملیات نیروی هوایی نیز معروف به تکخال اف 5 و شیر نهاجا بود. نام او لرزه بر اندام بعثیون میانداخت و کسی بود که صدام حسین دربارهاش اعلام کرد هرکس زنده یا سربریده اردستانی را بیاورد، جایزهای بس ذیقیمت و ارزنده به او تعلق خواهد گرفت.
انجام بیش از 400 پرواز برونمرزی و 1724 ساعت پرواز، مصطفی اردستانی را به عنوان یکی از قهرمانان جنگ و نیروی هوایی معروف کرده بود. او بارها در طول یک روز تا 13 سورتی پرواز عملیاتی داشت که به همین سبب به شیرنهاجا شناخته میشد. پس از جنگ، اردستانی مفتخر به دریافت مدال پرافتخار «فتح» از دستان مبارک رهبر معظم انقلاب شد.
همچنین شهید سرلشکر خلبان حسین خلعتبری مکرم، بهترین خلبان تاریخِ جنگنده فانتوم افـ۴ بود. او در انجام مانورها و عملیات جنگی، انهدام هدف و شلیک موشک ماوریک همتا نداشت.
خلعتبری به قدری مهارت داشت که در هر شیرجه به چند هدف میتوانست حمله کند. نقش عمده او در عملیات کمان 99 و مانورهای عالی از میان ساختمانها و پرواز با ارتفاع بسیار پایین او و تعدادی دیگر از خلبانان در شهر بغداد باعث شد خبرگزاریها لب به تحسین از مهارت خلبانان ایرانی باز کنند.
وی همچنین نقش عمدهای در انهدام نیروی دریایی ارتش عراق در عملیات مروارید ایفا کرد. خلعتبری در زمان عملیات از هواپیمای خودش پیاده میشد و سوار هواپیمای دیگر میشد و با موشکهای ماوریک تلویزیونی ناوهای عراقی را مورد هدف قرار داد و به همین سبب به نام قاتل اوزا معروف شد.
این شهید همچنین در زمان جنگ برای دفاع از حقوق ایران بهعنوان نماینده ویژه ایران در دادگاه بینالمللی لاهه حضور یافت تا حقانیت ایران را در جنگ ثابت کند، اما پس از 15 روز ادامه این ماموریت را به کاردار ایران در سوئیس سپرد و درباره آن گفت: نمیتوانم شبها و روزها را در سوئیس با آرامش طی کنم، درحالی که جنگندههای دشمن آرامش را از هموطنانم گرفتهاند.
شهید سرلشکر جواد فکوری، فرمانده نیروی هوایی و وزیر دفاع کشورمان نیز از خلبانان شجاع دوران دفاع مقدس ویکی از طراحان عملیات نیروی هوایی بود. وی در طراحی عملیات کمان ۹۹ و عملیات اچـ۳ و عملیات اوسیراک شرکت داشت. حمله به اچ ـ۳ در کنار کمان ۹۹ جزو موفقترین عملیات نظامی نیروهای هوایی مدرن هستند.
کتایون مافی - جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛