سنت‌های ماه رمضان در زنجان

 مردم مومن این خطه از میهن اسلامی همگام با سراسر کشور با غبارروبی از مساجد، بقعه امامزادگان و تکایا و خرید مایحتاج ضروری در روزهای پایانی ماه شعبان ، به پیشباز رمضان ، ماه نزول قرآن می روند.

روزه داری مومنین زنجان معمولا همزمان باآخرین روز ماه شعبان المکرم و برخی مواقع چند روز قبل از آغاز ماه مبارک رمضان ، تحت عنوان «روزه ی پیشباز» آغاز میشود و تا فرار رسیدن عید سعید فطر ادامه می یابد.

شماری از مردم زنجان نیز طبق سنت به یادگار مانده از بزرگان خانواده ، در ماه های رجب و شعبان نیز روزه می گیرند.

اوروشلیق آیی

در طول ماه مبارک رمضان «اوروشلیق آیی»، مساجد و اماکن مقدس مناطق مختلف استان مملو از جماعت روزه داری می شود که با انگیزه تکمیل عبادات و کسب فیض بیشتر، نمازهای یومیه را به جماعت اقامه می کنند.

آیین و فعالیت های دینی و مذهبی در ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف این استان بیشتر و کلاس های ویژه قرایت، تفسیر و تعلیم قرآن ، جلسات احادیث ، علوم دینی و فقهی، بطور گسترده در اماکن مقدس و منازل مردم تشکیل و برگزار می شود.

زنجانی ها عادت دارند در ایام ماه مبارک رمضان، کدورت و اختلافها را کنار بگذارند و نسبت به هم محبت بیشتری ابراز کنند چراکه معتقد هستند کسی که دل مومن روزه داری را شاد کند از لطف و عنایت خداوندی بیشتری برخوردار می شود.

مردم این خطه، روزه داری در دهه نخست ماه مبارک رمضان را «یوقوشا داشنان چیخماق» ( حرکت در سربالایی با بار سنگ) ، دهه دوم را «یوقوشا کرپیجینن چیخماق» (بالارفتن در سربالایی با بار خشت) و دهه سوم روزه داری را «انیشه قاشماق سو ایچماق کیمیندی» (پایین آمدن از ارتفاعات مثل آب خوردن است) ، تعبیر می کنند.

روزه داران زنجانی، در شبهای قدر «لیله القدر» با خواندن دعاهای مخصوص ایام ، نیایش به درگاه خدا، شرکت در محافل معنوی دعاهای جوشن کبیر، فرج آقا امام زمان (عج) و ابوحمزه ، اقامه نماز هفت سوره ای و برسر گرفتن قرآن، شبهای 19 - 21و 23 ماه رمضان را به سحر می رسانند.

شادی در شب 27ماه مبارک رمضان «سالروز مرگ ابن ملجم مرادی ملعون» و طبخ کله پاچه با سیر برای افطاری و یا سحری نیز یکی دیگر از سنت هایی است که هنوز در بین بیشتر خانواده های زنجانی رایج است و عملی می شود.

کیسه برات

دوختن برات کیسه سی «کیسه ی برات» در پایان ماه مبارک رمضان به تعداد اعضای خانواده نیز از جمله عادت هایی است که در برخی خانواده ها به آن پرداخته می شود.

به اعتقاد زنجانی های میانسال و کهنسال ، اگر این کیسه ها توسط پنج زن سیده که اسم آنها فاطمه یایکی از القاب حضرت فاطمه زهرا (س) باشد، لمس شود، برکت و نعمت خداوند متعال به همراه آن وارد خانه های آنان میشود و اعضای خانه نیز به آرزوی خود می رسند.

تهیه و توزیع انواع مایحتاج غذایی از جمله برنج ، گوشت ، مرغ ، نان، آرد ، روغن ، کره و پنیر بین نیازمندان در طول ماه مبارک رمضان، به ویژه ایام قدر، از دیگر آدابی است که از سالیان دور در میان زنجانی های خیر و اصیل ، رایج می باشد.

انواع آش ، شیربرنج ، تاس کباب، فرنی ، سیرابی ، کله پاچه ، حلوا ، کوفته تبریزی، سوپ و خورشت و پلو، خوراکی و غذاهایی هستند که اکثر مردم این دیار برای افطاری و سحری طبخ و میل می کنند.

نان چایی ، بربری ، سنگک ، فتیر ، بربری ، شیرمال ، تافتون ، نان شیری ، زولبیا و بامیه و پشمک نیز از خوراکی های سنتی است که بازار خرید آنها در ماه مبارک رمضان داغ و مصرف آن بسیار زیاد می شود. (ایرنا)