آتش بازار سکه بر جان محکومان مهریه

نمونه‌اش شهروندی بود که هفته گذشته در تماسی تلفنی با روزنامه تعریف می‌کرد، 2 سال پیش که قیمت سکه حدود 250 هزار تومان بود، از همسرش جدا می‌شود و براساس حکم دادگاه قرار می‌شود ماهی یک سکه از 100 سکه مهر شده را به همسرش برگرداند.

این شهروند با گلایه از افزایش قیمت سکه در این روزها می‌گفت که اگر به قیمت فعلی ماهی یک سکه به همسرش برگرداند، نه‌تنها چیزی از مبلغ درآمدش نمی‌ماند، بلکه باید مبلغی هم اضافه کند تا بتواند حکم دادگاه را اجرا کند.

مشکلات قانونی درخصوص حق طلاق یا حضانت سبب شده تا زنان برای تحت‌فشار قرار دادن همسر خود از مهریه به عنوان اهرم فشار استفاده کنند.

هر چند تعداد کسانی که در حال حاضر چوب ازدواج اشتباهشان را با پرداخت ماهانه سکه می‌خورند، مشخص نیست، اما براساس آمار ستاد دیه کشور بیش از 3000 نفر به دلیل نداشتن توانایی پرداخت مهریه در زندان‌ها به سر می‌برند. آمار طلاق هم این روزها افزایش چشمگیری داشته است و به طور متوسط از حدود 7 ازدواج در کشور، یکی به طلاق منجر می‌شود. کنار هم قرار دادن این عددها نشان می‌دهد تعداد کسانی که افزایش قیمت سکه آتش دیگری به زندگی‌شان انداخته، کم نیست. از طرفی افزایش قیمت سکه امید زندانیان سکه برای آزادی از زندان را هم کمرنگ می‌کند و محکومانی که در حال پرداخت اقساط مهریه هستند هم با این روند خود را به زندان نزدیک‌تر می‌بینند.

اما چاره کار این است که محکومان مهریه با توجه به افزایش قیمت سکه دوباره به دادگاه مراجعه و درخواست تعدیل اقساط مهریه کنند، چرا که بحث عسر و حرج در مهریه قطعی نیست و قابل تغییر است. در واقع میزان آن به شرایط روز افراد بستگی دارد.

محمدعلی نجفی توانا، جرم‌شناس و حقوقدان با اشاره به اثرات منفی افزایش قیمت سکه طلا روی محکومان مهریه و حل این مشکل به مهر می‌گوید: با افزایش قیمت سکه طلا محکومان می‌توانند از دادگاه تقاضا کنند نسبت به تعدیل اقساط محکومان تجدیدنظر کند. و با اشاره به لزوم اصلاح قانون ماده 2 محکومیت مالی افراد ادامه می‌دهد: در این زمینه حقوق زن هم مطرح است. نمی‌شود او را از حقش محروم و طلبکار را به حال خود رها کرد.

به گفته این حقوقدان، مردان باید در زمان تعیین مهریه به 2 نکته توجه داشته باشند. نخست عندالمطالبه بودن مهریه است. یعنی پس از عقد، زن هر زمان می‌تواند مهریه خود را درخواست کند و مرد موظف به پرداخت آن است. دومین موضوع تعیین مهریه براساس نرخ روز است. تعیین مهریه براساس سکه طلا باعث فراز و فرود در آن می‌شود. افرادی که سال گذشته با سکه طلای 400 هزار تومانی مهریه تعیین کردند، اگر همسرشان درخواست مطالبه مهریه کند، آن را باید براساس نرخ کنونی سکه طلا پرداخت کنند.

ظاهرا تاثیرات منفی افزایش قیمت سکه نه فقط بر محکومان مهریه بلکه بر کسانی که در آستانه ازدواج هستند نیز تاثیر نامطلوبی گذاشته است.

طبق پیش‌بینی یک جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، افزایش قیمت سکه و طلا کاهش چشمگیر ازدواج را در پی دارد و بزودی با بحران ازدواج روبه‌رو می‌شویم.

امان‌الله قرایی‌مقدم می‌گوید: افزایش قیمت سکه طلا سبب کاهش ازدواج‌های رسمی و افزایش ازدواج‌های موقت می‌شود که در آینده بحران‌های خانوادگی بی‌شماری را برای جامعه ایجاد می‌کند. وی با اشاره به این که گرانی سکه سبب افزایش آمار طلاق در جامعه می‌شود، ادامه می‌دهد: این افزایش سبب ایجاد ناامنی در میان مردان شده و ناسازگاری را در زنان شوهردار بیشتر می‌کند.

مستوره برادران نصیری / گروه جامعه