کم‌اشتهایی کودکان را جدی بگیرید

دلایل بسیار متنوعی برای بی‌اشتهایی کودکان وجود دارد. تا قبل از یک سالگی، بدن بیشترین سرعت رشد را دارد و به مرور از این سرعت کاسته می‌شود. با کاهش رشد کودک، اشتهای او نیز کمتر می‌شود. پس تغذیه هر کودک باید با توجه به سن، سطح فعالیت و نیازهای وی در همان مقطع زمانی تعیین شود، نه نسبت به گذشته کودک.

زمانی که کودک بیمار می‌شود، خود بیماری به تنهایی باعث می‌شود کودک اشتهای کمتری برای غذا خوردن داشته باشد. بعلاوه گاهی داروی مورد مصرف یا زخم دهانی همزمان، مانع غذا خوردن کودک می‌شود. بی‌اشتهایی، تهوع و استفراغ از عوارض شایع دارویی و تب نیز عاملی برای کاهش اشتهای کودک است.

به طور معمول، پس از دوره بیماری بدن کودک بسرعت به بازسازی می‌پردازد و با کمی مراقبت بیشتر شاهد بهبود کامل وی خواهید بود. هر چند اغلب نگرانی‌ها در‌باره بی‌اشتهایی کودک در این دوره چندان قابل توجه نیست، ولی نباید به امید بهبود پس از بیماری از کودک غافل شد.

علت دیگر می‌تواند مشکلات سوءجذب یا آلرژی غذایی کودک باشد. این مشکلات گاهی ارثی است و از این طریق می‌توان آنها را شناسایی کرد. کودک ممکن است بعد از خوردن غذای خاصی دچار مشکلات گوارشی شود و به همین دلیل از غذا خوردن بترسد. کم‌آبی بدن می‌تواند اشتهای طبیعی کودک را از بین ببرد. آب نیاز اساسی بدن برای حفظ محیط درونی و تعدیل مواد است. از طرفی برای سوخت و ساز و تجزیه مواد غذایی در بدن به آب کافی نیاز است.

بسیاری از مادران نمی‌دانند چه نوع غذا و به چه میزانی برای رشد مناسب کودکشان نیاز است. یکی از دلایل مهم بی‌اشتهایی و در پی آن سوءتغذیه کودکان، روش نادرست تغذیه‌ای است. برای مثال ممکن است کودک یک ساعت قبل از وعده غذایی اصلی خود، شیرینی، شکلات یا تنقلاتی مانند پفک خورده باشد. این مواد با آن که ارزش غذایی پایینی دارند، می‌توانند جلوی اشتهای کودک را بگیرند. از علل دیگر بی‌اشتهایی کودکان می‌توان به فشارهای روانی آنها اشاره کرد. برای مثال مشاجرات پدر و مادر، تهدید یا اعمال فشار می‌تواند روی اشتهای کودک تاثیر منفی داشته باشند. به طور کلی، سلامت روانی در هر سنی نقش بسیاری در تعیین اشتهای فرد دارد.

ابتدا باید چند اصل کلی را در ارتباط با تغذیه کودک کم‌اشتهای خود بدانید. اگر مدام کودک خود را وادار به غذا خوردن می‌کنید، علامت خوبی نیست. ابتدا از رشد طبیعی کودک خود مطمئن شوید. برای این کار از پزشک کمک بگیرید. به‌رغم این که اشتهای کودکتان به نظر کم می‌آید، شاید رشدی طبیعی داشته باشد. اگر رشد او طبیعی نیست، علت بی‌اشتهایی را پیدا کنید و در جهت رفع آن برآیید. اگر علت بی‌اشتهایی را نیافتید، به پزشک اطفال مراجعه کنید. اگر بی‌اشتهایی کودک علت قابل رفع ندارد، می‌توانید از ترفندهای بسیاری برای بهبود اشتهای وی استفاده کنید. برای مثال غذای کودک را در وعده‌های متعدد و در حجم کم بدهید. غذا را طوری تزیین کنید که جذاب به نظر برسد و کودک کنجکاو را جلب کند. در کنار غذا از سبزیجات با رنگ‌های متنوع استفاده کنید. غذایی را که کودک بیشتر دوست دارد، درست کنید. کودک به غذاهایی که خوردن آنها برایش آسان‌تر است، تمایل بیشتری نشان می‌دهد. سعی کنید این غذاها را به وی بدهید.

اگر بتوانید کودک را سرگرم کنید، برای مثال برایش قصه‌های جذاب بگویید، مقدار غذای بیشتری می‌خورد. تا آنجا که می‌توانید، از غذا خوردن چهره‌ای لذتبخش بسازید. در صورت لزوم از تشویق و جایزه استفاده نمایید. اگر از غذا خوردن لذت نمی‌برد، برنامه غذایی وی را عوض کنید.

برای شناسایی غذاهایی که ممکن است باعث ایجاد آلرژی یا سایر مشکلات در بدن کودک شود، می‌توانید برنامه‌ریزی غذایی کنید یا غذاهایی را که کودک طی یک هفته خورده و واکنش‌های وی را بنویسید و کم‌کم با غذاهایی که کودک دوست ندارد یا با آنها مشکل دارد، آشنا شوید.

اگر کودک شما بیمار است، باید توجه بیشتری به تغذیه وی کنید. چون بدن کودک سرعت رشد بالایی دارد، خود به کالری زیادی نیاز دارد. بیماری باری برای بدن محسوب می‌شود و نیاز بدن را به کالری افزایش می‌دهد. تا آنجا که می‌توانید، به کودک خود غذاهایی بدهید که در حالت عادی بیشتر دوست دارد. اگر کودک دارویی مصرف می‌کند و فکر می‌کنید بر اشتهای وی تاثیر گذاشته، آن را به اطلاع پزشک برسانید. برخی شربت‌های مولتی‌ویتامین مخصوص کودکان در بازار هستند که با مشورت پزشک می‌توانید از آنها بهره ببرید.

در ساعات مشخصی به کودک خود غذا بدهید و از تغذیه وی در مقابل تلویزیون و شرایط هیجانی دیگر بپرهیزید. برای غذا خوردن زیاد اصرار نکنید. نیازهای تغذیه‌ای کودک خود را بشناسید و وقتی اشتها دارد، غذای مناسبی به او بخورانید. در طول روز به میزان آب دریافتی کودک خود توجه کنید. از آبمیوه‌های طبیعی استفاده کنید.

توجه داشته باشید بعد از یک سالگی تا دوران بلوغ به علت کاهش سرعت رشد، ممکن است کودک نسبت به قبل کمتر غذا بخورد. این کاملا طبیعی است و در صورتی که نمودار رشد وی در محدوده طبیعی باشد خطرناک نیست. کودکان را نباید از نظر مقدار غذایی که می‌خورند، با هم مقایسه کرد.