آداب همسفری با کودکان

همسرش نمی‌داند چه کند بچه‌ها دو طرف او نشسته‌اند و یکریز سر و صدا می‌کنند. یکی می‌گوید: من می‌خواهم بروم جلو بنشینم و دیگری می‌گوید: من می‌خواهم رانندگی کنم.

این یکی می‌گوید من دستشویی دارم و آن یکی می‌گوید: من آب می‌خواهم.

وقتی ماشین متوقف می‌شود به دستشویی نمی‌رود و‌می‌گوید: «می‌خوام راه برم» و دستش را می‌کشد و توی زمین کنار جاده شروع به دویدن می‌کند. پدر پیاده می‌شود و به دنبال او می‌دود. بچه دیگر در همین حال از ماشین بیرون می‌آید و تا زانو توی گلی که کنار جاده جمع شده است، فرو می‌رود.

مادر و پدر به طور همزمان نفری یک پس‌گردنی به بچه‌ها می‌زنند و آنها را به ماشین برمی‌گردانند. مرد می‌گوید: آدم بچه‌دار را چه به سفر کردن. باید بنشیند گوشه خانه و بچه‌داری کند. این جقله‌ها سفر را به آدم زهرمار می‌کنند.

بچه‌ها هر دو توی ماشین نشسته‌اند و دارند بلند بلند گریه می‌کنند و به هم سقلمه می‌زنند و نق‌نق می‌کنند.

این روزها اغلب مدرسه‌ها تعطیل شده و کم‌کم به فصل تابستان و سفرهای تابستانی نزدیک می‌شویم. آنها که بچه‌های دبستانی دارند، حتما تا حالا کارهای خود را برای بستن بار سفر انجام داده‌اند تا از هوای خوب اواخر بهار بهره کافی را ببرند و دبیرستانی‌ها هم تا یکی دو هفته دیگر می‌توانند عازم سفر باشند. اما مشکلی که در سفر پیش می‌آید بیشتر مربوط به خانواده‌هایی است که بچه‌های کوچک‌تری دارند.

اگر بخواهیم سفری بی‌دردسر با بچه‌ها داشته باشیم، بد نیست به نکاتی کلیدی در این باره توجه کنیم. نکاتی که شامل بحث‌های روان‌شناسی تربیتی کودک و تجربیات فردی مادران و پدران می‌شود.

سمیه نادری مادر یک فرزند 6 ساله است. او به والدین توصیه می‌کند اگر با قطار یا اتوبوس سفر می‌کنند از نزدیک شدن بچه‌ها به پنجره‌های باز قطار یا اتوبوس جلوگیری کنند و اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنند، بچه‌ها را در صندلی عقب ماشین قرار دهند و پیوسته مراقب آنها باشند، زیرا هر لحظه ممکن است بچه دست به خرابکاری بزند. کودکان خردسال حتما باید در صندلی مخصوص اتومبیل که بسته شده و ایمن است بنشینند و بچه‌های بزرگ‌تر هم کمربند ایمنی پشت را ببندند.

این مادر 26 ساله می‌گوید: من خاطره بدی از جلو نشستن فرزندم دارم. او کوچک بود و التماس می‌کرد که جلو بنشیند. آنقدر گریه و زاری کرد که ناچار شدیم برای مسیر کوتاهی او را جلو بنشانیم. تصمیم گرفتیم او در بغل من جلوی ماشین بنشیند و هنوز مسافت زیادی نرفته بودیم که یک اتومبیل دیگر از مسیر خودش منحرف شد و جلوی ما پیچید و با این‌که من او را محکم گرفته بودم و کمربند ایمنی هم بسته بودیم به جلو پرت شد و سرش شکست.

این موضوع مرا در چنان شوکی فرو برده بود که تا مدتی حال خود را نمی‌فهمیدم. اما به این نتیجه رسیدم که بچه از گریه کردن نمی‌میرد، اما از تصادف بر اثر بی‌احتیاطی چرا.

بنابراین تا امروز که 6 سال دارد، هیچ‌گاه تن به خواسته‌های خلاف مقررات او نمی‌دهیم و او را توجیه می‌کنیم که قوانین برای سلامت و امنیت ما به وجود آمده‌اند. در عوض با بازی و شعر و قصه‌گویی و موسیقی سر او را گرم می‌کنم و وقتی ماشین پارک شده است، در محل امنی قرار دارد، ترمز دستی هم کشیده است و سوییچ نیز روی آن نیست، پدرش به او اجازه می‌دهد دقایقی پشت فرمان بنشیند.

شهین توکلی مادر 35 ساله 2 فرزند است. این بانوی کارمند می‌گوید وقتی بچه‌ها تعطیل می‌شوند معمولا یک سفر یک هفته‌ای می‌رویم. سفر‌های طولانی برای بچه‌ها خسته‌کننده است، اما آنها هم خود را تطبیق می‌دهند. من 2 فرزند با فاصله سنی 3 سال دارم. همیشه بین آنها مسابقه می‌گذاریم. از مسابقه شعر و قصه گرفته تا مسابقات هوش و کلمه‌گویی. این کارها سر آنها را گرم می‌کند و سبب می‌شود طول مسیر را متوجه نشوند. اما چیز مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که بچه‌ها نیز مثل بزرگ‌تر‌ها از نشستن ممتد در ماشین خسته می‌شوند. آنها برای دستشویی رفتن تحمل ما بزرگ‌تر‌ها را ندارند و برای هر 3 ساعت و نیم حرکت، نیم ساعت توقف باید در نظر گرفت که سفر خسته‌کننده و ملال‌آورنشود و بچه‌ها بتوانند بیرون از ماشین در فضای آزاد به دلخواه خود بازی یا تفریح کنند و با محیط پیرامون بیشتر از پیش آشنا شوند.

شهرام نظرپور نیز پدر 40 ساله‌ای است که معمولا به کمک همسرش رانندگی می‌کند و مشترکا سر بچه‌ها را در سفر‌های طولانی گرم می‌کنند.

او می‌گوید: اگر فرزند زیر 3 سال دارید، بهترین ترفند خواب کردن اوست. نگاه کردن ممتد به مناظر آنها را به خواب می‌برد در عین حال برایشان سرگرم‌کننده است.

شما می‌توانید ماشین‌های مختلف را به آنها معرفی کنید، تابلو‌ها را نشان بدهید و برای بچه‌های کوچکی که در ماشین‌های مجاور هستند دست تکان بدهید.

رنگ‌هایی که در مناظر می‌بینید را با بچه‌ها مرور کنید و به آنها آموزش دهید و اگر بچه‌ها در سن دبستان هستند می‌توانید تابلوهای راهنمایی رانندگی را با آنها بخوانید و معنی علائم را به آنها بگویید.

قبل از سفر یک صندوقچه جادویی برای کودکتان ترتیب دهید که داخل آن اسباب بازی‌های غیرمنتظره باشد.این اسباب بازی‌ها می‌تواند از تخم‌مرغ‌های شانسی تا عروسک‌های کوچک یا وسایل بازی در فضای باز مثل بادبادک یا بومرنگ باشد. بستگی دارد چقدر جا دارید. برخی از این وسایل باید مخصوص بازی در ماشین باشد و برخی دیگر برای رفع خستگی کودک هنگامی که از ماشین پیاده می‌شود تا با ورزش خستگی سفر را از تن به در کند.

قبل از حرکت، اجازه دهید فرزندان اسباب‌بازی‌ها یا بازی‌های دلخواه خود را انتخاب کرده و همراه بیاورند. اسباب‌بازی‌های انتخاب شده باید کوچک و جمع‌وجور بوده و از اجزا و تکه‌های متعدد و ریز تشکیل نشده باشند، چراکه احتمال افتادن و گم‌ شدن آنها وجود دارد. اگر چیزی برداشته‌اید که می‌خواهید با آن کودک را ذوق‌زده کنید آن را نزد خود نگه دارید و بقیه اسباب‌بازی‌ها را در یک کیف گذاشته به کودک بدهید.

برای رفع یکنواختی ذرت بو داده آغشته به کاکائو یا ساده‏، آجیل و سایر تنقلات را به همراه بیاورید. غذاها نباید خیلی شور یا شیرین باشد تا کودک را تحریک به فعالیت زیاد نکند. می‌توانید غذا‌های لقمه‌ای کوچک و خوشمزه‌ای درست کنید که هرچند وقت یکبار برای تنوع به کودک بدهید.

مراقب مواد فسادپذیر باشید و آنها را از قبل فریز کرده بعد به همراه ببرید. مثل ساندویچ‌های آماده البته بدون سبزیجات.