هرمزگان، مستعد پرورش شتر

شهرستان جاسک به علت بیابانی بودنش یکی از مستعدترین مناطق هرمزگان برای پرورش شتر است. شرایط مناطق بیابانی شهرستانهای جاسک و سیریک به علت کمبود آب و علوفه زمینه را برای پرورش شتر فراهم کرده است.

شتر بومی هرمزگان جمازه به معنای دونده، تندرو و تیزرو است.

به گزارش واحد مرکزی خبر، ابراهیم طغرلی معاون تولیدات دامی جهاد کشاورزی هرمزگان گفت: استان با تولید سالانه 200 تن گوشت و حدود هزار کیلو شیر رتبه سوم تولیدات و جمعیت شتر در کشور را داراست.

از موی شتر در هرمزگان رواندازی به نام خرسک و پوزه بند تهیه می‌شود و پوست آن در استان استفاده‌ای ندارد و برای تهیه کیف، کفش و زین به دیگر استانها ارسال می‌شود.

درگذشته پوست این حیوان را برای ساخت نوار و یراق اسب به کشور پاکستان و هند می‌فرستادند. گوشت شتر محصول پروتئینی سالم، طبیعی و ارگانیک و سرشار از ویتامین‌های گروه بی و برخی از عناصر معدنی مهم نظیر آهن، فسفر و کلسیم است.

مصرف گوشت این حیوان قوای بدن را افزایش می‌دهد و در رفع تب و بواسیر و کنترل رماتیسم موثر است و مردم هرمزگان چون تمایل زیادی به خوردن گوشت شتر ندارند، به علت نژاد خاص آن بیشتر به صادرات آن رو آورده‌اند.

شتر جمازه بدنی کشیده دارد و سبک، تندرو و سرعتی است و می‌تواند در یک ساعت بدون توقف مسیر 40 کیلومتری را بپیماید.

این درحالی است که شترهای دیگر مناطق کشور در این مدت 25 کیلومتر مسافت را طی می‌کنند.

شتر هرمزگان علاوه بر باربری و نفربری به علت داشتن سرعت زیاد به شتر پرنده معروف است و به همین علت برای سوارکاری در کشورهای حاشیه خلیج فارس طرفداران زیادی دارد.

عباس زارعی مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان گفت: پارسال بیش از 85 نفر شتر جمازه از هرمزگان به امیرنشین‌های حاشیه خلیج فارس صادر شد که در مقایسه با مدت مشابه سال 88 بیش از سه برابر افزایش داشت.

زارعی افزود: این شترها 204 هزار و 500 دلار ارز آوری داشتند.

به علت نزدیکی هرمزگان با امیرنشینهای حاشیه خلیج فارس و بازار پسندی شتر، این استان می‌تواند

به قطب تولید شتر جمازه در کشور تبدیل شود.

شترداران شترهای مستعد برای شتردوانی را انتخاب و با پرورش آنها، این حیوان را برای صادرات

به کشورهای حوزه خلیج فارس آماده می‌کنند.

اما شترداران هرمزگانی در پرورش، صادرات و توسعه صنعت شترداری با مشکلاتی نیز روبرو هستند.

به گفته شترداران، کندی صدور مجوز صادرات که گاهی به 10 ماه هم می‌رسد، یکی از این مشکلات است.

یکی از شترداران گفت: این موضوع باعث دلسردی شترداران و گاهی به خطر افتادن سلامت این حیوان می‌شود.این موضوع در یکی از نشستهای سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با موضوع دام سنگین مطرح شد و معاون اداره دامپزشکی استان قول داد امسال مجوز صادرات شتر با سرعت بیشتری صادر شود. نیک پور به مدت زمان کاهش صدور مجوز صادرات شتر اشاره‌ای نکرد.

معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با اشاره به ارز آوری خوب این دام گفت این سازمان اواخر پارسال نخستین بار پرداخت صد میلیون تومان تسهیلات به شترداران را تصویب کرد

و 6 شتردار به بانک‌های عامل معرفی شدند.

ابراهیم طغرلی گفت با معرفی توانمندهای استان به موسسات بین‌المللی که از تولیدات طبیعی و سالم حمایت می‌کنند می‌توان پرورش شتر را در هرمزگان توسعه داد.

وی گفت از آنجایی که پرورش شتر و شترداری در استان برای جذب گردشگر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، باید جایگاه شترداری در هرمزگان به لحاظ حرفه‌ای تعیین شود.

در شهرستانهای جاسک، سیریک، دهنو و بندرعباس چهار پیست شتر سواری وجود دارد که به مناسبت‌های مختلف شترسواری در آنها برگزار می‌شود و بسیاری از خانواده‌های هرمزگانی برای

دیدن مسابقات به این مناطق می‌روند.

یکی از شترداران جاسک گفت کمبود آبشخور و آب در این شهرستان از مهم‌ترین مشکلات آنان است.

عبدی نخلی نژاد افزود در جاسک چهار آبشخور وجود دارد که یکی از آنها با آب چاه تغذیه می‌شد اما به علت خشکسالی اکنون خشک شده و مجوز دو آبشخور دیگر را هم اداره آب لغو کرده است.

برخی از شترداران جاسک شترهای خود را برای چرا به ارتفاعات روستای بهمدی می‌برند.

در این ارتفاعات چشمه آب و چراگاههای سرسبز وجود دارد. ولی ساربانان در بین راه همواره نگران حمله پلنگ به گله شتران هستند. زیرا پارسال این حیوان درنده دوبار به گله آنها حمله کرد و دو شتر را درید. برخی از شترداران شهرستان سیریک نیز برای تامین آب مورد نیاز شترها حوضچه هایی کنار خانه هایشان ساخته اند و آن را با آب لوله کشی پر کرده‌اند.

محمد زرهی یکی از این شترداران گفت البته تجمع انواع حشرات اطراف حوضچه و انتشار بوی بد مشکلاتی را برای ساکنان خانه‌ها بویژه کودکان ایجاد کرده است.

عبدالرضا دهقان کارشناس مسوول دام سنگین سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان گفت 4 آبشخور در جاسک، 2 آبشخور در سیریک و یک آبشخور در میناب بر اساس شمار جمعیت این حیوان ساخته شده است و آب آنها در نیمه نخست امسال از چاه یا آب لوله کشی تامین می‌شود.

شاخ و برگ و میوه درخت کرت ( به فتح کاف و راء ) محلی یکی از منابع مهم تغذیه شتر در هرمزگان است که در چند سال اخیر قطع بی رویه آن سبب کاهش این منبع غذایی در بیابانهای هرمزگان شده است.

کرت محلی یکی از گونه‌های مقاوم درختان گرمسیری است که همچنین نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک و تثبیت شن در مناطق بیابانی و شنی هرمزگان دارد.

یکی دیگر از شترداران جاسک گفت ساکنان این منطقه از این درختان برای حصار کشی گاوداریها و مشخص کردن محدوده ملکی خود استفاده می‌کنند.

مراد محمد شیحانی افزود این موضوع را به اداره منابع طبیعی گزارش کردیم اما تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.

مدیرکل منابع طبیعی هرمزگان با ابراز بی اطلاعی از این موضوع گفت این موضوع بررسی و از قطع درختان کرت جلوگیری خواهد شد.

محسن یکتاپور افزود طرح کاشت علوفه دام یکی از برنامه‌های این اداره کل برای تامین غذای دام سنگین است که امسال در برخی از مناطق اجرا می‌شود و به نظر می‌رسد سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با تدوین طرح جامع شترداری، به کمک شترداران استان بیاید.

معاون تولیدات دامی جهاد کشاورزی هرمزگان گفت این طرح با هدف افزایش تولید، پرورش و صادرات این حیوان و رونق گردشگری خرداد امسال تدوین می‌شود. ابراهیم طغرلی گفت اجرای این طرح حمایت از پرورش دهندگان شتر، ایجاد و تثبیت اشتغال، بهبود تولید و کاهش مهاجرت روستائیان به شهرها را در پی دارد.

مدیر امور دام جهاد کشاورزی هرمزگان گفت: در طرح جامع شترداری طرح تلقیح مصنوعی با اسپرم گیری از شترهای نر ِ سرعتی با توان بالا، صدور شناسنامه و ثبت مشخصات شتر و والدینش نیز برای تولید دام برتر در سالهای آینده در نظر گرفته می‌شود.

زارعی افزود: عرضه خدمات تغذیه‌ای با استفاده از منابع خوراکی بومی استان، ترویج مسابقات شتر دوانی برای افزایش سرعت و انتخاب دام برتر و ارائه دوره‌های آموزشی برای بهره برداران در زمینه پرورش، تغذیه و تولید مثل از دیگر برنامه‌های طرح جامع شتر داری استان است.

وی گفت: ایجاد اشتغال پایدار، افزایش صادرات و کاهش مهاجرت روستائیان از اثرات مثبت اجرای طرح جامع شتر داری است.

به گفته مدیر امور دام جهاد کشاورزی هرمزگان، در صورت اجرای صحیح طرح جامع شترداری، هرمزگان می‌تواند به پایگاه مهم کشور در زمینه توسعه صنعت شترداری تبدیل شود.

مسعود گرگیج مدیرجهاد کشاورزی شهرستان جاسک گفت: تامین آب، افزایش ایستگاههای پرواربندی شتر، ساماندهی شتر، صادرات، بیمه و ایجاد تشکل صنفی برای حمایت شتر داران و استقرار بیشتر دامپزشک در ایستگاههای شترداری باید در این طرح گنجانده شود.

در هرمزگان 8 ایستگاه شترداری وجود دارد که خدمات سمپاشی، پلاک کوبی، تامین آب شرب و علوفه در این ایستگاهها صورت میگیرد.

از این تعداد 4 ایستگاه درجاسک، 2 ایستگاه در سیریک و در بندرعباس و بندرلنگه نیز هرکدام یک ایستگاه وجود دارد که به گفته شترداران این تعداد کافی نیست.