سیستم عامل موبایل: گذشته، حال، آینده

سیمبین: سیمبین را پیش از این گروهی از شرکت‌ها مانند نوکیا، اریکسون، سونی‌اریکسون، پاناسونیک و سامسونگ پشتیبانی می‌کردند، ولی در 24 ژوئن 2008 نوکیا همه سهام آن را خرید. قدمت شرکت سازنده مذکور به 30 سال پیش باز می‌گردد، اما تولید سیستم عامل فوق برای گوشی‌های مختلفی از جمله نوکیا، سونی‌ارکیسون و موتورولا از سال 1998 آغاز شد و تا الان نیز ادامه داشته است.

تا به‌حال بیش از 10 نسخه از این سیستم عامل تولید شده و در حال حاضر آخرین به‌نگارش 0/3 رسیده است که البته هنوز به بازار عرضه نشده و قرار است با تولید مدل N8 و مدل‌هایی همچون C7، E7 و C6-01 به‌طور رسمی کار خود را آغاز کند.

محبوبیت سیمبین را می‌توان در چند چیز یافت. سادگی برای مخاطب، عرضه در گوشی‌های متعدد و همچنین برنامه‌های متعددی که برای این نوع سیستم ها طراحی شده است.

IOS: اپل یک شرکت بسیار معتبر کامپیوتری است که از سال 2007 اقدام به ساخت تلفن همراهی کرد که توانست برای خود محبویتی بسیار در بازار تلفن‌های همراه کسب کند. این شرکت تنها اقدام به تولید یک گوشی کرد که خود نیز دارای سیستم عامل خاصی به‌نام «سیستم‌عامل آیفون» بود که بر پایه مکینتاش (سیستم عامل مربوط به کامپیوترهای اپل) نوشته شده بود. در حال حاضر آخرین نسخه از سیستم عامل اپل موبایل 0/4 است که چند ماه است که از عرضه آن می‌گذرد.

ویندوز موبایل: همان‌طور که از اسمش پیداست، سیستم عاملی است که از طرف شرکت مایکروسافت برای گوشی‌های موبایل طراحی و نوشته شده است. ویندوز موبایل یک سیستم عامل فشرده به‌همراه تعدادی از برنامه‌های اصلی و کاربردی موبایل برای گوشی‌هایی است که بر پایه API‌‌های win32 کار می‌کنند. این سیستم عامل شبیه نسخه رومیزی ویندوز طراحی شده است و نخستین تولید آن به سال 2002 برمی‌گردد که برای گوشی‌های Pocket PC ارائه شده بود و تا کنون چندین نسخه از ویندوز موبایل به بازار عرضه شده که آخرین نسخه آن ویندوز موبایل 0/7 (در حال آزمایش) است و به‌زودی به بازار عرضه خواهد شد.

آندروید : آندروید نام سیستم‌عاملی است که گوگل با همکاری ده‌ها شرکت دیگر برای گوشی‌های تلفن همراه می‌سازد. اندروید بر پایه لینوکس ساخته شده است و شرکت توسعه‌دهنده این سیستم‌عامل توسط گوگل خریداری شده و سپس به‌صورت منبع باز ارائه گردیده است.

این سیستم‌عامل به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که کدهای مدیریت شده‌ای به‌زبان جاوا برای کنترل ابزارهای شرکت گوگل فراهم آورند. توسعه‌دهندگان می‌توانند برای کنترل ابزارهای ارائه شده توسط شرکت گوگل از کتابخانه مبتنی بر جاوای ارائه شده به‌همراه این سیستم‌عامل استفاده کنند.

نخستین‌گوشی همراه ارائه شده با این سیستم‌عامل HTC Dream نام دارد که در سال 2008 میلادی به بازار آمد. گوگل سیستم‌عامل خود که ویژه دستگاه‌های قابل‌حمل مانند تلفن همراه و نوت‌بوک است را با هدف رقابت با سیستم‌عامل‌هایی چون iOS، ویندوزموبایل و سیمبین عرضه کرد. آخرین نسخه از این سیستم عامل، نگارش 2/2، در حال حاضر نیز در دسترس است.

مائمو: مائمو (Maemo) یک پلتفرم کوچک شده برای گوشی‌های هوشمند و دراصطلاح «بر پایه اینترنت» است که توسط شرکت نوکیا عرضه شده و هسته مرکزی‌اش بر اساس سیستم عامل debian استوار است. رابط کاربری این سیستم عامل از سیستم Gnom پیروی می‌کند که می‌توان گفت به اندازه گنوم دبیان امکانات دارد: امکاناتی شبیه کتابخانه‌های سیستمی و مرجعی نوشتاری و پکت‌های به‌روزرسانی.

اما این تنها آغاز راه این سیستم عامل بود. شرکت نوکیا قصد دارد به‌همراه شرکت بزرگ اینتل (تولیدکننده پردازنده‌های کامپیوتری) دانسته‌ها و اطلاعات خود را به‌اشتراک گذاشته و سیستم عامل پیشرفته‌تری را به نام Meego را به بازار عرضه کنند. هم‌اکنون این سیستم عامل تنها روی یکی از گوشی‌های شرکت نوکیا وجود دارد، اما در آینده خبرهای بیشتری از آن خواهید شنید.

برو Brew: برو نام سیستم‌عاملی است که توسط کمپانی ‌Qualcomm ساخته و پرداخته شده و تاکنون در بیش از 25 کشور جهان مورد استفاده قرار گرفته است. این برنامه تاکنون درآمدی بیش از 2میلیارد دلار را عاید طراحان برنامه‌های کاربردی کرده است. افزون بر این، بیش از 8 سال است که به‌عنوان یکی از سیستم‌عامل‌های پیشگام در صنعت توسعه برنامه‌های کاربردی و سرویس‌های مربوطه موفقیت خود را برای کاربران به‌اثبات رسانیده است.

به‌تازگی در راستای ارتقا و گسترش هر چه بیشتر این سیستم‌عامل، روی نسخه مخصوص موبایل آن با عنوان Brew MP OS سرمایه‌گذاری شده است. این نسخه جدید راهکارهایی انعطاف‌پذیرتر را به‌دنیای موبایل هدیه داده و ابزارهایی نوین را در اختیار سازندگان برنامه‌های کاربردی قرار می‌دهد تا از کاربردهای متعدد، صرف‌نظر از این‌که برای چه پلتفرمی ساخته شده‌اند، پشتیبانی کند.

در سال 2008، فضای نرم‌افزاری برو مجال بیشتری برای تبدیل شدن به یک پلت‌فرم موبایل پیدا کرد. این امر فرصتی را پدید آورد تا از برو نوعی سیستم‌عامل موبایل انعطاف‌پذیر‌ و قابل‌ارتقا بسازد.

با استفاده از SDK سیستم‌عامل BREW MP، سازندگان و طراحان برنامه‌های کاربردی می‌توانند به‌راحتی به خلق نرم‌افزارها، ویجت‌ها و رابط‌های کاربری جدید برای تلفن‌های همراه و سایر دستگاه‌های قابل‌حمل بپردازند. بروMP برای کاربرد در تمامی گوشی‌ها طراحی شده و به‌ویژه عملکرد بسیار مناسبی در گوشی‌های G3 و گوشی‌های هوشمند ارزان قیمت دارد. با استفاده از قابلیت‌های پیشرفته نرم‌افزاری بروMP، طراحان و تولیدکنندگان نرم‌افزارهای موبایلی می‌توانند منو، نرم‌افزار و ویجت‌های موبایلی خلاقانه و جذاب را برای گوشی‌های موبایل تولید کنند.

همان‌طور که دیدید در بازار تلفن‌های همراه سیستم عامل‌های متعددی وجود دارد. اما چیزی که هم‌اکنون در جریان است و سیستم‌عامل‌هایی که در حال حاضر بین کاربران محبوبیت دارند و به‌اصطلاح روی بورس هستند، عبارتند از: Symbian، Winmo، IOS و سیستم عامل‌های کد باز، همچون Androd و Maem.

پژمان عاملی‌فرد