فرار از مهلکه‌های خطرناک با تلفن‌های هوشمند

فناوری تلفن‌های همراه تاکنون دستخوش تغییرات زیادی در زمینه ارتقای کارایی و همچنین ارائه کارکردهای مختلف مشتری‌پسند و به روز شده در میان کاربران خود بوده است و در این میان بعد هوشمندسازی گوشی‌های تلفن همراه و لحاظ کردن وظایف مختلف با هدف همسویی با پیشرفت سایر فناوری‌ها و تامین خواست و رفاه بیشتر مشتریان از چشم تولیدکنندگان آن غافل نمانده است.

کد خبر: ۳۳۹۲۷۷

مثلا اکنون تلفن‌های همراه می‌توانند وظایفی همچون پست به روز شده پیغام‌های مخاطبان شبکه‌های اجتماعی، پایش علائم حیاتی کاربران و ارسال آن به مراکز هدف با نیت کنترل آنلاین وضعیت سلامت افراد، اجرای سامانه‌های موقعیت‌یاب محلی و جهانی یا کاری در حد پیدا کردن فست‌فود و پیتزاهای دیرهنگام شبانه را برای ما انجام دهند، اما آیا تلفن‌های همراه هوشمند می‌توانند ما را در مواردی نظیر بروز حوادث غیرمترقبه‌ای نظیر نشت مواد شیمیایی خطرناک که جایی در نزدیکی ما روی داده آگاه کرده و برای نجات دادن جانمان از مهلکه‌های خطرناک در کمترین زمان ممکن و با بالاترین نرخ تایید امنیتی هشدار دهند؟

اما تلاش‌های متخصصان در این خصوص حاکی از خبرهای جالبی است که ورود سرویس هشدارهای امنیتی به درون شبکه تلفن‌های هوشمند را نوید می‌دهد، به نحوی که محققان مشغول کار روی گوشی‌های تلفن همراهی هستند که می‌توانند از این پس نقش مضاعفی همچون آشکارسازهای شیمیایی را نیز ایفا کنند. در همین رابطه، گروهی از محققان به سرپرستی یک مهندس الکترونیک به نام استفان دنیس از سال 2008 کار بررسی روش‌هایی برای ارائه نوعی ادوات حسگر با ویژگی همه جا حاضر و کاملا آماده‌باش و تحقق بخشیدن کاربرد عملی آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند که براساس آن هر شخص بتواند ضمن در اختیار داشتن گوشی تلفن همراه خود، رایانه‌ای با قدرت و توانایی کافی برای اجرای الگوریتم‌های شیمیایی‌یاب را حمل کند.

اما طراحی و مکانیسم این سامانه ردیاب از این قرار است که وقتی تلفن همراه یک فرد حضور ماده گازی خطرناکی را توسط ردیاب‌های تعبیه شده در آن حس می‌کند، مقامات مسوول محلی را از جریان مطلع و اخطار می‌دهد تا مرکز مربوطه با آنالیز تهدید گزارش شده مشخص سازد که مثلا گاز مورد نظر مرگبار هست یا خیر و فرآیند اطلاع‌رسانی و هشدار دادن به تمام افرادی که در مجاورت هدف تهدیدکننده یا حول و حوش آن قرار دارند را به صورت هوشمند و از طریق ارسال پیام کوتاه اس.ام.اس امکان‌پذیر می‌سازد.

در این میان تنها مانع و گرفتاری موجود بر سر راه کاربرد این سرویس حیاتی، همان حسگرهای به کار رفته برای شناسایی مواد سمی است که به درستی با استانداردهای طیف وسیعی از گوشی‌های تلفن همراه جور درنمی‌آید. برای حل این مشکل محققان پیشنهادی را برای کلیه گوشی‌های همراه و تولیدکنندگان برندهای نام‌آشنا و فراگیرتر آشنا ارائه کرده‌اند؛ ایده طراحان این سامانه ردیاب آماده‌باش تلفنی برای تولیدکنندگان تلفن‌های همراه این است که چنانچه تیم طراحی بتوانند سامانه‌ای را درست کنند که به هنگام تولید در داخل گوشی کار گذاشته شود و توان باتری را تخلیه نکند و تنها در حدود یک دلار به هزینه‌های تولید گوشی بیفزاید، آنها نیز با به‌کارگیری و اجرای آن موافقت کنند. در همین رابطه گروه محققان برای نیل به اهداف خود به رایزنی و تبادل نظر با دانشمندان ناسا، غول‌های تولیدکننده گوشی‌های تلفن همراه و شرکت‌های فعال در زمینه توسعه فناوری حسگرها پرداخته‌اند و نهایتا زمستان سال جاری موفق به تولید 3 مدل نمونه اولیه از تلفن‌هایی شدند که می‌تواند کار ردیابی گازهای مهلک صنعتی همچون کلر و آمونیاک را صورت دهند.

محققان با امیدواری اعلام کرده‌اند که تمام گوشی‌های همراه ظرف 3 سال می‌توانند برای میزبانی این فناوری مهیا شوند و البته این مهم بستگی به نحوه عملکرد 4 گروه هدف از تلفن‌های همراه و کارکرد آنها با همدیگر برای بو کشیدن موارد تهدیدکننده طی آزمایشات میدانی تابستان امسال دارد. در این میان محققان البته کار دشواری را برای انتخاب موارد آزمون پیش رو دارند. ازجمله مهم‌ترین متغیرهایی که در این سلسله آزمایشات مورد آزمون قرار می‌گیرند می‌توان به این گزینه‌ها اشاره کرد: این که چه مقدار هوا برای عبور از روی حسگرها لازم است که براساس آن بتوانند قرائت درستی را انجام دهند؛ این که برای تعیین دقیق جای یک مورد تهدیدکننده چه تعداد تلفن باید در فرآیند شرکت کنند و دیگر این که آیا حسگرها می‌توانند از پشت لباس و به عبارتی چند لایه لباس وظیفه خود را به خوبی انجام دهند؟

آیا‌تلفن‌های همراه هوشمند می‌توانند ما را در مواردی نظیر بروز حوادث غیرمترقبه‌ای که جایی در نزدیکی ما روی داده آگاه کرده و برای نجات دادن جانمان از مهلکه‌های خطرناک در کمترین زمان ممکن و با بالاترین نرخ تایید امنیتی هشدار دهند؟

علاوه بر این موارد محققان معتقدند ناگزیر از یافتن تلفن‌هایی هستند که ضمن استفاده کاربر مثل زمان صحبت کردن نیز بتوانند از عهده وظیفه ردیابی خود برآیند و به همین دلیل نیز مساله مهمی مثل تخلیه باتری از موارد تعیین‌کننده برای تعبیه سامانه‌هایی از این قبیل به شمار می‌روند، چرا که کاربران ممکن است مایل به به شراکت گذاشتن شارژ تلفن خود برای مصارفی که نقشی در آن ندارند نباشند و ما هم نباید از باتری تلفنی که در جیب کاربران است استفاده کنیم.

با این اوصاف باید دید براساس این فناوری آشکارساز تهدیدهای شیمیایی، چگونه یک دستگاه تلفن همراه می‌تواند زندگی ما را نجات دهد. مبنای کارکرد حیاتی این فناوری جالب توجه حول محور یک مثلث طلایی دور می‌زند که شامل 3 محور کلیدی 1 ـ ردیابی و کشف 2 ـ تایید و 3 ـ ارسال متن هشدارباش است و مکانیسم کاری آن نیز از 4 فاز پیروی می‌کند. در مرحله اول که نمونه‌گیری هواست، یک تلفن همراه مجهز به فناوری ردیاب شیمیایی وجود دارد که حسگرهای تعبیه شده در آن می‌توانند به هنگام بروز حوادث پیش‌بینی نشده مثل نشت عامل‌های شیمیایی خطرناک در هوا و محیط وظیفه کشف مواد شیمیایی تهدیدکننده و بعضا مرگبار را صورت دهند. براساس برنامه زمان‌بندی ساخت و ارائه این سامانه شیمیایی‌یاب، مدل‌های اولیه قادر خواهند بود کار کشف و ردیابی مواد شیمیایی خطرناک صنعتی همچون گاز کلر و گاز آمونیاک را انجام دهند، به نحوی که محققان امیدوارند با توسعه این فناوری بتوان برنامه‌ریزی رایانه‌ای کشف و آشکارسازی طیف گسترده‌تری از مواد و ترکیبات شیمیایی را برای آن زمینه‌سازی و پیاده کرد. در مرحله دوم که آنالیز مورد تهدید است، با یک تراشه سیلیکونی متخلخل در حسگرها روبه‌رو هستیم که چنانچه ترکیبات سمی مشخصی در محیط حاضر باشد تغییر رنگ خواهد داد. در این بخش یک دوربین کار قرائت تغییرات صورت گرفته را انجام داده و ماهیت مواد شیمیایی مورد نظر را مشخص می‌سازد. مرحله سوم این فرآیند اعلان و هشدارباش محلی به مقامات مسوول و پلیس است. در این مرحله تلفن همراه به صورت هوشمند مبادرت به ارسال پیامی به مقامات محلی و پلیس درخصوص موقعیت مکانی حادثه انتشار و نوع مواد نشت‌کننده می‌کند. به این ترتیب عوامل محلی می‌توانند خطر را با داده‌های حاصل از تلفن‌های حاضر در آن نزدیکی تایید کنند. در مرحله چهارم که فاز انتشار پیام و هشدارباش همگانی است، چنانچه تهدیدی وجود داشته باشد، مرکز فرماندهی می‌تواند از مبدا یک برج مخابراتی نزدیک موقعیت یاد شده برای تلفن‌های همراه شهروندانی که در محدوده خطر و نزدیکی آن قرار دارند مبادرت به ارسال متن پیامی با عنوان تخلیه و خروج فوری منطقه کند تا هر چه زودتر و پیش از شدت گرفتن وضعیت مخاطره‌آمیز نسبت به ترک محل و نجات سلامت خود اقدام کنند. محققان بر این باورند که این هنوز ابتدای محول کردن وظایف جدی و حیاتی برای نسل جدید تلفن‌های همراه هوشمند است و به موازات پیشرفت صنعت تلفن‌های همراه و تجهیز آن با انواع و اقسام کارکردهای متنوع و مشتری‌پسند نباید از قدرتی که این وسیله همراه دارد در پیاده کردن اهداف و مقاصدی همچون هشدارها و اطلاع‌رسانی‌های سودمند غافل شد.