برنج دم پخت، سیب‌زمینی تنوری

ولی آیا تنها عدم مصرف این نوع از مواد غذایی در تهیه وعده‌های غذایی می‌تواند ضامن سلامتی ما باشد یا خیر؟

گاهی اوقات بسیاری از مواد غذایی بر حسب نیاز ما پخته، کبابی، آب پز، منجمد و حتی تغییر هویت می‌دهند و ما بی‌آن‌که توجهی به تغییرات موجود در آنها داشته باشیم، از آنها استفاده کرده و براحتی آنها را میل می‌کنیم. برای مثال اکثر خانواده‌های ایرانی در گروه اول مواد غذایی یعنی غلات، سعی می‌کنند برنج سفره‌های خود را آبکشی کنند و اغلب مایلند از این نوع طبخ به جای برنج کته استفاده کنند.

دکتر احمدرضا درستی، متخصص تغذیه در این باره به جام‌جم می‌گوید: برنج به هنگام آبکشی قسمت اعظم ویتامین‌های خود را از دست می‌دهد و چیزی که برای میل کردن باقی می‌ماند، تفاله برنج به همراه مقدار کمی ویتامین است که متاسفانه همین اتفاق برای ماکارونی نیز رخ می‌دهد و ماکارونی پس از آبکش شدن مجددا به دم گذاشته می‌شود.

به گفته وی ماکارونی دم کرده دارای قدرت چاق‌کنندگی بسیار بالایی است و می‌تواند لطمات زیادی را بر قندخون افراد وارد کند.

و اما در گروه دوم مواد غذایی که شامل میوه و سبزیجات می‌شوند، هم می‌توان این مواد را پخت و هم آنها را آب پز کرد.

این متخصص تغذیه بر این اعتقاد است که این مواد باید پس از شستشو و خرد کردن در همان لحظه مورد استفاده قرار گیرند و استفاده آنها به بعد موکول نشود، چرا که بسیاری از بخش‌های ویتامینی این سبزیجات از بین خواهد رفت، بنابر این ترجیح بر آن است که این سبزیجات به مدت 20 دقیقه بخار پز شوند.

آب پز کردن سبزیجات می‌تواند یکی دیگر از روش‌های صحیح طبخ غذا باشد ولی اگر قرار بر این باشد که همین سبزیجات پخته و با روغن سرخ شوند تا اندازه زیادی ویتامین‌های خود را از دست می‌دهند و لطمه شدیدی به سبزی وارد می‌کند به نحوی که مواد سرطان‌زا در سبزی ایجاد می‌شود.

حال چه کنیم که میوه‌جات به هنگام پخته شدن ویتامین و املاح خود را از دست ندهند؟ دکتر درستی در این خصوص اظهار می‌کند: برای این که میوه جات به هنگام طبخ کمپوت یا مربا، ویتامین خود را از دست ندهند بهترین روش حداقل استفاده از شکر در پخت است ولی نباید فراموش کرد که در تهیه مربا و کمپوت باید از بهترین و با کیفیت‌ترین میوه‌ها استفاده کرد.

قابل ذکر است بسیاری از خانم‌ها برای تهیه سبزیجات پخته بیشتر از این که به نحوه پخت صحیح آن دقت کنند، حفظ رنگ و زیبایی این مواد برایشان اهمیت دارد و به عنوان مثال برای هر چه سبزتر ماندن برخی از این محصولات، در قابلمه را به هنگام طبخ باز می‌گذارند و... که این رفتارهای اشتباه غذایی به نظر پیش پا افتاده و کم اهمیت، خود می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. طبق گفته این متخصص تغذیه، نور یکی از عوامل مهمی است که باعث می‌شود سبزیجات ویتامین‌های خود را از دست بدهند به همین دلیل به هنگام حرارت دادن نباید سبزیجات در معرض نور قرار بگیرند چرا که این کار باعث تخریب مواد مغذی آنها می‌شود.

همچنین قرار دادن باقلا در زاج سبز برای هر چه بیشتر سبزتر نشان دادن آن یکی دیگر از روش‌های اشتباه غذایی است که به هیچ عنوان روش تغذیه‌ای مناسبی به شمار نمی‌رود.

در گروه سوم مواد غذایی که شامل انواع گوشت‌ها می‌شود روش بخار پز و آب پز کردن به ترتیب از بهترین روش‌های پخت و پز انواع گوشت است که می‌توان از نیم تا یک ساعت گوشت‌ها را پخت و آماده کرد ولی در پخت گوشت‌های قرمز نمی‌توان از روش بخار پز بهره برد و بایستی آن را به صورت آب پز و کبابی تهیه کرد.

این متخصص تغذیه روش کبابی کردن را برای انواع گوشت‌ها مناسب می‌داند و در ادامه اظهار می‌کند: تمامی گوشت‌ها در اجاق‌های برقی بهتر و راحت‌تر کباب می‌شوند و می‌توان این نوع طبخ را یکی از بهترین‌های تهیه غذا دانست.

وی عنوان می‌کند: با این که بسیاری ترجیح می‌دهند، گوشت کبابی را به صورت زغالی تهیه کنند باید گفت این روش می‌تواند یکی از بدترین روش‌ها به شمار آید چرا که دود ناشی از زغال می‌تواند مواد سرطان‌زایی را وارد مواد غذایی کرده و صدمات زیادی را به بدن وارد کند.

برخلاف تفکر عام که بر این باورند استفاده از ماکروویو می‌تواند لطمات زیادی را بر مواد غذایی وارد کند، دکتر درستی می‌گوید: استفاده از این روش ضرری بیشتر از سایر روش‌های طبخ ندارد و می‌توان بدون دغدغه خاطر از این روش نیز استفاده کرد.

و اما در گروه لبنیات، فقط شیر است که باید قبل از مصرف به مدت5 دقیقه جوشانده شود تا میکروب‌ها و باکتری‌های آن از بین برود.

نباید فراموش کنیم که یکی از راه‌های سالم و سلامت مواد غذایی ما ایرانیان از قدیم‌الایام تنوری کردن بوده است که با قرار دادن انواع سبزیجات (سیب‌زمینی، شلغم و...) در کوره و خاک‌های داغ غذاهایی لذیذ و خوشمزه تهیه می‌شد که امروزه با وارد شدن انواع فر و اجاق‌ها به زندگی این روش دلچسب و قدیمی به بوته فراموشی سپرده شده است ولی باید ذکر کرد که این روش یکی از بهترین روش‌های پخت و پز محسوب می‌شود و جا دارد برای داشتن بدنی سالم، این روش بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد.

لیلا طاهر