تخت سرخ، زیباترین مناظر کویری میمه

به گزارش فارس از میمه، بخش میمه در منتهی‌الیه شمال اصفهان بین دو رشته کوه زاگرس مرکزی و کرکس با ارتفاع متوسط 1985 متر و حداکثر 3413 متر از سطح دریا بلندترین ارتفاع را در استان اصفهان دارد.

این بخش تا مرکز استان در حدود 100 کیلومتر فاصله دارد و جاده ترانزیت اصفهان ـ تهران از میان این بخش عبور می‌کند.

جمعیت این بخش فرهنگی حدود 35 هزار نفر است که از شمال به دلیجان، از جنوب به شهرستان شاهین‌شهر و میمه، از غرب به نجف‌آباد و گلپایگان، از شرق به اردستان، نطنز و قمصر کاشان متصل می‌شود.

بخش میمه دارای سه شهر به نام‌های میمه، وزوان و لایبید و دو دهستان به نام‌های ونداده و زرکان است.

دهستان ونداده به مرکزیت روستای ونداده شامل روستاهای ونداده، اذان، خسروآباد، زیادآباد، قاسم‌آباد، سعیدآباد، رباط آقاکمال، چغاده و مراوند است و دهستان زرکان به مرکزیت روستای حسن‌رباط شامل روستاهای حسن‌رباط، لوشاب و موته است.

در بخش میمه، هنر قالیبافی مهم‌ترین صنعت دستی محسوب می‌شود و بیشتر اهالی در کارگاه‌های خانگی به بافت قالی مشغول هستند. قالی این منطقه از قدمت و اصالت خاصی برخوردار است تا جایی‌که قالی‌های بافت میمه جنبه صادراتی داشته و برای صادرات به تهران ارسال می‌شوند. این قالی‌ها دارای طرح کاشان و نقش‌های افشان، لچک ترنج، جنگلی و همچنین طرح خاصی معروف به میمه هستند. علاوه بر قالی‌بافی، کرباس‌بافی نیز از در گذشته جزیی از صنایع‌دستی این بخش محسوب می‌شد.

بخشی که با افتخار، میزبانی از ادبا و نویسندگان و علمای بزرگی همچون رشیدالدین وطواط، ملامحمد باقر دارانی، میرزا حسن شهیدی معروف به «صدرالاسلام» متخلص به «طوبی» پدر استاد عبدالوهاب شهیدی استاد موسیقی و آواز و نوازنده چیره دست «عود» در ایران را در سرلوحه خود دارد و مرحوم صادق هدایت در سفرنامه خود از آن به نیکی یاد کرده است.

میمه دارای تاکستان‌های بسیار غنی و وسیع است. ناصر خسرو در سفرنامه خود به این مطلب اشاره کرده و یادآوری این نکته در سفرنامه ناصرخسرو مبین کیفیت محصول انگور و قدمت تاریخی بخش میمه است.

مکان‌های دیدنی و آثار تاریخی بخش میمه

مسجدجامع میمه

از بناهای بسیار قدیمی شهر میمه است. روایت است که این مسجد قبل از اسلام آتشکده بوده ولی تنها سند موجود و معتبر سنگ محراب گرانقیمت آن است که در موزه ملی ایران باستان نگهداری می‌شود و متعلق به قرن پنجم هجری است.

بر دیواره محراب و سقف این مسجد، خطوط برجسته و نقاشی شده‌ای از میرزا عبدالوهاب بن محمد طاهر میمه‌ای به چشم می‌خورد که تاریخ نگارش و نقاشی آن به 150 سال قبل برمی‌گردد. این هنرمند شهیر از نوادگان شهید ثانی بوده است.

آستان مقدس سیده الصالحه خاتون بنت موسی بن جعفر (ع)

این آستان در روستای اذان واقع و از زیارتگاه‌های عام و خاص است. آن بزرگوار که با تعبیر« نگین سبز منطقه میمه » شناخته می‌شود در زمان ولایت امام رضا (ع) از مدینه رهسپار طوس می‌شود که به دلیل آزار و اذیت دشمنان و بروز مشقت و سختی بیمار و در روستای اذان به دیدار معبود می‌شتابد. بنای گنبد این زیارتگاه از یادگاران دوران سلجوقی است.

حمام بزرگ میمه

این حمام بر اساس بافت مذهبی و اجتماعی همجواری مساجد و گرمابه‌ها در گذشته در مجاورت مسجد جامع بنا شده و دارای شش ردیف سه‌تایی سقف‌های مدور و ستون‌های قطور است. بنای حمام به اعتراف کارشناسان میراث فرهنگی استان اصفهان به عهد صفوی مربوط است که در سال‌ جاری شهرداری و میراث فرهنگی اقدام به اصلاح و بهسازی بنای قدیمی با حفظ قدمت ارزشمند آن کرده‌اند که به عنوان موزه مردم‌شناسی بخش میمه در سال آینده افتتاح خواهد شد.

کاروانسرای عباسی رباط

این کاروانسرا در جوار روستاهای رباط و چغاده قرار دارد و در اثر مرور زمان و بی‌توجهی مسئولان قسمت‌هایی از آن تخریب شده است، تلاش‌های موثر میراث فرهنگی استان اصفهان در یکی دو سال گذشته این کاروانسرا را شامل شده و در سال آتی اعتباری برای مرمت و بازسازی آن پیش‌بینی شده است.

پناهگاه حیات وحش موته

این منطقه بین عرض‌های جغرافیایی ً20 و 33 تا ً55 و 33 شمالی و طول‌های جغرافیایی ً30 و 50 تا ً10 و 51 شرقی به مرکزیت روستای موته است که شهر میمه در 45 کیلومتری جنوب غربی آن قرار دارد، به طوری‌ که جاده اصفهان ـ تهران از شرق آن گذشته است.

پس از تشکیل کانون شکار ایران در سال 1343، محدوده‌ای با وسعت 343940 هکتار شامل دشت‌ها، ارتفاعات و مراتع، واقع در حوزه استحفاظی استان‌های اصفهان و مرکزی به عنوان « منطقه حفاظت شده موته» انتخاب و در سال 1346 با تشکیل سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، به تصویب شورای‌عالی شکاربانی و نظارت بر صید آن زمان رسید. در سال‌های پس از پیروزی انقلاب، سازمان حفاظت محیط زیست تغییراتی در حد و حدود منطقه داد و در تاریخ 21 شهریور 61 با مساحت حدود 220000 هکتار به منطقه حفاظت شده تبدیل شد و سرانجام بر اساس مصوبه هفت اسفند 69 شورای‌عالی محیط زیست با همین وسعت به پناهگاه حیات وحش ارتقای سطح یافت.

منطقه تاریخی تخت محمد جعفر

تخت ملاجعفر تپه‌ای به ارتفاع زیاد است که از هر طرف دارای حالت بریده با دیوارهای بلند و عمودی غیر قابل نفوذ است که در ضلع شمالی تخت معروف به «بون یا بوم تخت» در منطقه «تحت سرخ» میمه قرار دارد.

روی این تپه دو چاه مستطیلی در دل سنگ حفاری شده که در اعماق حدود 9 متری و 15 متری به دو اتاقک و در انتها در عمق 17 متری هر یک به سه دهلیز و تونل به ارتفاع 5/1 متر و عرض 70 سانتی‌متر با طول‌های مختلف که به اضلاع دیواره‌های تخت به صورت راهرو دهلیزی شکل باز و در انتها به مدخل دیده‌بانی در سه دیواره (جنوبی ـ غربی و شمالی) تپه ختم می‌شود.

روی تاج بالای تخت علاوه بر دو چاه، آثار ساختمان‌های سنگی و گلی نیز دیده می‌شود که به احتمال زیاد قلعه و برج و بارو بوده است. در افسانه‌های محلی، هر طایفه، فعالیت‌های انجام شده روی این تخت را به اجداد خود نسبت می‌دهد.

قنوات بخش میمه

در بخش میمه 35 رشته قنات وجود دارد که مهم‌ترین آنها قنات مزد‌آباد میمه، قنات اذان و قنات عمومی وزوان است که تمام آنها دارای نکات بارز و متمایز هستند.

قنات بزرگ وزوان

قنات عمومی وزوان از توابع میمه اصفهان قبل از اسلام و در زمان ساسانیان در دو کیلومتری شمال شهر وزوان احداث شده و مادر چاه آن در جنوب شهر میمه است.

طول قنات یک هزار و 800 متر و عمق مادر چاه آن 18 متر است، 64 حلقه چاه‌ قنات دارد، در مسیر کوره قنات سه سد زیرزمینی احداث شده که بزرگ‌ترین آن در حدود یک هزار 200 متری از مادر چاه در عمق 16 متری احداث شده و مهم‌ترین ویژگی آن امکان بستن دریچه خروجی قنات در فصل زمستان است.
با این کار آب در فصل زمستان در دریاچه قنات ذخیره شده و در فصل بهار با باز کردن آن، آب بیشتری در دسترس کشاورزان منطقه قرار می‌گیرد که می‌توانند سطح زمین بیشتری به زیر کشت ببرند.
قنات بزرگ وزوان هم قناتی است به طول 8/1 کیلومتر و دارای آب بندهای داخل قنات که در فصل زمستان با بستن آب بندها همه نگهداری آب برای استفاده در فصل کشاورزی کمک می‌شود و هم سفره‌های آب زیرزمینی پایین دست غنی می‌شود.

قنات مزدآباد میمه

این قنات از نظر ساختمانی و سبک حفاری به سبک قنوات دوره ساسانیان حفاری شده است. « چاه‌های مستطیل شکل، تونل‌های دو طبقه، بند و سد ذخیره آب زیر زمینی »

از طرف یونسکو قنات دو طبقه مون اردستان، ‌قنات مزدآباد میمه و قنات بزرگ وزوان در مابین چند صد هزار قنات جهان به عنوان اعجاب‌انگیزترین قنوات در سطح جهانی معرفی شده است.

سازمان یونسکو بهترین راه و شیوه برای جلوگیری از هدر رفتن آب قنوات در فصل زمستان را ایجاد بند و سد در درون قنوات پیشنهاد می‌کند. نمونه بارز و مؤثر در این شیوه را قنات مزدآباد میمه و قنات وزوان معرفی می‌کند.

هر دو قنات توسط میراث فرهنگی به ثبت رسیده و در سال‌های گذشته اعتباراتی برای نگهداری و بهسازی آن هزینه شده است.

از دیگر نقاط تاریخی زیارتی و سیاحتی منطقه می‌توان به مسجد جهانگیر وزوان، قلعه اعظمی‌های شهر وزوان (مربوط به دوران قاجار)، قلعه قدیمی زیادآباد، قلعه قدیمی لایبید، شهرک سینمایی خسروآباد، «سنگ سوراخی» و «چاه تره» حسن‌رباط اشاره کرد.

 منطقه کوهستانی «تخت سرخ»

در منطقه «تخت سرخ» یکی از زیباترین مناظر کویری قابل مشاهده است، منظره‌ای که به گفته کارشناسان تنها در صحرای «نوادا» دره «گریت کانیون» آمریکا نظیر آن وجود دارد و نه در هیچ کجای دنیا.

طاقدیس‌های زمین‌شناسی با زیبایی منحصر به فرد خود هر گردشگر طبیعی را به سوی خود می‌کشاند.

نخستین کاوش‌های منجر به کشف طلا در منطقه میمه نیز در همین منطقه انجام شده و در یک غار سطحی نیز کتیبه‌ای مربوط به یکصد سال قبل وجود دارد که توسط دانش‌آموزان مدرسه دارالفنون کشف شده است.

بخشی دیگر از جاذبه‌های میمه

غار دمه، غار پریان، غار پریهول، «گرگ دره» و «چشمه گزرتو»، مزارع زعفران صادراتی روستای اذان، زیارتگاه‌های روستای ونداده موسوم به حسینیه دوازده امام (ع) و قدمگاه حضرت علی (ع)، امامزادگان لوشاب، روستای قاسم‌آباد، مناظر طبیعی روستای زیادآباد، زادگاه آقای امرالله احمدجو کارگردان سریال‌های روزی روزگاری و تفنگ سرپر، خانه میمه‌ای‌ها (آدرس شناخته شده محلی: روبروی منزل سروش خردمند)، «سه براره»، «سه کلنگ»، «چاه توت » در قسمت غربی روستای اذان و ... از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شود.

فرش‌های دستباف نفیس و انواع خشکبار و لبنیات صددرصد طبیعی را می‌توان به عنوان سوغات از این دیار به همراه برد.

بیابان‌های این بخش در فصل‌های بهار و تابستان بهترین گزینه برای شب را به صبح رساندن در طبیعت آزاد است.
در تمام بخش میمه آسمان هم به شما نزدیک‌تر است.کافی است دست دراز کنید تا ستاره‌ها را بچینید.