رژیم غذایی برای زخم معده و روده‌

در حالت طبیعی، غشای مخاطی معده و دوازدهه توسط عواملی مانند ترشحات موکوس و تولید بی‌کربنات از تماس با اسید و پپسین معده محافظت می‌شود.

پپتیک اولسر زخم یا سایشی است که در اثر عدم فعالیت درست این مکانیسم‌های دفاعی، در دیواره معده یا دوازدهه ایجاد می‌شود. زخم‌ها می‌توانند باعث ایجاد سوراخ شدگی و درگیر شدن بافت‌های دیگر شوند.

علائم زخم پپتیک‌

زخم پپتیک، همیشه باعث ایجاد علامت در فرد نمی‌شود. گاهی اوقات، خونریزی یا سوراخ شدگی اولین علامت زخم است.

شایع‌ترین علامت زخم پپتیک، درد شکمی در ناحیه میانی شکم، بالای ناف و زیر جناغ سینه است که ممکن است به پشت بزند.

علائم زخم معده و دوازدهه یکسان است به جز زمان بروز درد که در زخم‌های معده با فاصله کمی پس از غذا خوردن، زمانی که معده پر است بروز می‌کند؛ ولی در زخم‌های دوازدهه درد 2 تا 5 ساعت پس از صرف غذا و در زمانی که معده خالی است آغاز می‌شود و در نیمه شب و نزدیک صبح بدتر می‌شود.

ممکن است چند دقیقه تا چندین ساعت نیز ادامه داشته باشد و معمولا پس از صرف غذا یا آنتی‌اسید یا استفراغ تسکین می‌یابد.

علائم دیگر زخم پپتیک شامل نفخ، آروغ زدن، تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی و کاهش وزن است. زخم‌های جدی‌تر، باعث خونریزی معده یا دوازدهه نیز می‌شوند.

گاهی اوقات خونریزی تنها علامت وجود زخم است که به صورت استفراغ خونی یا مدفوع سیاه و قیری رنگ (ملنا) بروز می‌کند.

توصیه‌ها

- افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم هر وعده.

- با آرامش غذا خوردن و پرهیز از استرس.

- پرهیز از مصرف حجم زیاد مواد غذایی پیش از خواب.

- پرهیز از مصرف سیگار، الکل و قهوه؛ زیرا از طریق افزایش ترشح اسید و ضعیف نمودن غشای مخاطی، باعث توسعه یافتن زخم و کند شدن روند بهبودی می‌گردند.

- افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا3 و امگا6 که اثر حفاظتی دارند.

- در صورت عدم تحمل میوه‌ها می‌توان از کمپوت یا آبمیوه استفاده کرد.

- عسل برای معده مفید است؛ زیره ضدنفخ است و شیرین‌بیان، نعناع و بابونه ضد اسپاسم هستند.

مواد غذایی غیرمجاز

- غذاهای تند و ادویه‌دار بخصوص فلفل سیاه و قرمز (فلفل در مقادیر کم از طریق افزایش تولید مخاط باعث افزایش محافظت مخاط می‌گردد، ولی در مقادیر زیاد باعث تخریب آن می‌گردد)‌

- شورها و ترشی‌ها

- کافئین‌

- نوشابه‌های گازدار

- سرخ کردنی‌ها و غذاهای پرچرب و سس‌ها

- سوسیس و کالباس‌

- حبوبات‌

- سبزیجات نفاخ مانند کلم، ترب، تربچه، خیار، شلغم، پیاز و پیازچه‌

- میوه‌های نفاخ مانند هندوانه، گیلاس، گوجه سبز، هلو، چاقاله بادام و زیتون‌

- غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم‌

- آجیل در صورت عدم تحمل‌

- شکلات در صورت عدم تحمل‌

- مواد غذایی اسیدی مانند مرکبات در صورت عدم تحمل‌

- سیر در برخی بیماران که  تحمل نمی‌کنند.