آینده خودروهای هوشمند در ایران

حتما شما هم با اصطلاح «خودروهای خودران» آشنایی دارید. چیزی که سال‌‎هاست توسط بسیاری از خودروسازان پیشرو مورد توجه قرار گرفته و حالا باید گفت که با روی کار آمدن سطح ۵ سیستم‌های خودران، می‌توان با خیال راحت در کابین یک اتومبیل نشست و از مسیر لذت برد تا به مقصد رسید. البته که صحبت در مورد سیستم‌های خودران و سطوح مختلف آن بحثی مفصل است اما باید بدانید که این قابلیت با ترکیب سنسورها، دوربین‌ها، دسترسی به موقعیت جغرافیایی و...، ضمن تشخیص رفتار خودروها و عابران پیاده و اطلاع از تمامی علائم راهنمایی و رانندگی، می‌تواند خودرو را در مسیر حرکت خود نگه دارد. اما آیا صرفا با داده‌هایی که از این سنسورها و دوربین‎‌ها به خودرو منتقل می‌شود، فرآیند خودران اتفاق می‌افتد؟ خیر! در دنیای امروز، تمامی داده‌ها با استفاده از هوش مصنوعی در سیستم داخلی خودرو پردازش شده و تصمیم‌گیری به فراخور موقعیت‌ها رخ می‌دهد. حتی بسیاری از خودروهای مدرن امروزی که از سیستم‌های رانندگی هوشمند یا همان ADAS بهره می‌برند، قابلیت این را دارند که رفتار رانندگان دیگر را با استفاده از هوش مصنوعی پیش‌بینی کنند.  اما موضوع به همین‌جا ختم نمی‌شود. در بسیاری از خودروها مثل محصولات مرسدس‌بنز که به سیستم MBUX ‌مجهز هستند، هوش مصنوعی به کمک راننده و سرنشینان می‌آید که امکانات مختلف را براساس نیازهای راننده و رفتارهای پیشین او، فعال یا تنظیم کند. برای مثال در این محصولات مرسدس‌بنز، تنظیمات صندلی، سیستم تهویه مطبوع، تنظیمات سیستم صوتی و... را براساس سلیقه و شرایط راننده و سرنشینان که پیش از آن مورد تحلیل قرار گرفته‌، اعمال می‌کند. همچنین در بسیاری از خودروهای امروزی، شاهد بهره‌گیری از سیستم پایش راننده هستیم که در صورت خواب‌آلودگی یا بی‌توجهی راننده و حتی بروز مشکلات سلامتی، می‌تواند ضمن هشدار به راننده، خودرو را به مسیری امن هدایت کند و در صورت اتصال آن به مراکز امداد، خیلی زود اقدام به مطلع ساختن اورژانس، پلیس و... کند. حتی در فرآیند طراحی و تولید قطعات مختلف و البته خود خودرو هم هوش مصنوعی دخیل است. از نرم‌افزارهای پیشرفته طراحی که امروزه بسیاری از آنها بر پایه هوش مصنوعی، خروجی با بهبود می‌بخشند گرفته تا ربات‌هایی که در پروسه تولید به کار می‌روند و براساس این فناوری، بالاترین میزان بهره‌وری را می‌توانند در اختیار سازنده قرار دهند.
در خودروهای برقی هم، با توجه به این که مدیریت انرژی بسیار حائزاهمیت است، با استفاده از هوش مصنوعی خودرو در بهینه‌ترین حالت خود قرار می‌گیرد تا کمترین مصرف انرژی و بیشترین میزان بازیابی انرژی را داشته باشد.
در بحث خدمات پس از فروش هم، این روزها هوش مصنوعی جایگاه ویژه‌ای دارد. از تشخیص عیوب خودرو گرفته تا سیستم‌های پیشرفته انبارداری و کنترل کیفیت و نگهداری قطعات که برای مثال در کمپانی‌ای مثل BMW شاهد این موضوع هستیم. حتی کمپانی VW آلمان در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری سنگینی در این زمینه کرده است.
   
اما در ایران چطور؟
متاسفانه در صنعت خودروی کشور با توجه به زیرساخت نه چندان به‌روز، شاهد استفاده گسترده از این ابزار کاربردی نیستیم. اما مطمئنا در فرآیند طراحی و برنامه‌ریزی تولید، هوش مصنوعی در صنعت خودروی کشور بی‌کاربرد نبوده؛ ضمن این که در بسیاری از خودروهای مونتاژی که از فناوری‌های روز بهره می‌برند، شاهد استفاده از امکاناتی هستیم که بر پایه AI عمل می‌کنند.
امید است که در آینده نزدیک، شاهد گسترش هرچه وسیع‌تر کاربرد هوش مصنوعی در خودروهای ملی و اختصاصی کشور باشیم؛ چرا که امروزه متخصصان مجربی در این زمینه داریم که می‌توانند در صنعت خودروی کشور تأثیرگذار باشند. البته، اگر اراده‌ای برای این پیشرفت‌ها باشد!