در پرونده این هفته کلیک نقش هوش‌مصنوعی در آینده صنعت خودروسازی را بررسی کرده‌ایم
فرمان خودرو در دست هوش‌مصنوعی
هوش مصنوعی طی چند سال اخیر رشد خیره‌کننده‌ای داشته و به یکی از تحولات بنیادین دنیای فناوری تبدیل شده است. این فناوری با قابلیت تحلیل داده‌ها، یادگیری از الگوها و تصمیم‌گیری هوشمندانه توانسته جایگاهی ویژه در حوزه‌های مختلف از جمله صنایع پیدا کند.
صنعت خودروسازی هم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع، از نخستین بخش‌هایی است که به‌طور گسترده از ظرفیت‌های هوش مصنوعی بهره برده است. این صنعت همواره نیازمند نوآوری، کاهش هزینه‌ها، افزایش ایمنی، بهبود کیفیت تولید و ارتقای تجربه مشتری است و هوش مصنوعی توانسته پاسخی مناسب به این نیازها بدهد.
البته کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی مختلف است امانخستین بخش استفاده درخودروهای خودران است. به‌‌نوعی مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین عرصه استفاده ازهوش مصنوعی درصنعت خودرو، توسعه خودروهای خودران محسوب می‌شود. سیستم‌های هوشمند مصنوعی با استفاده از ترکیب بینایی ماشین، پردازش تصویر، یادگیری عمیق و سنسورهای پیشرفته مانند لیدار و رادار، امکان تشخیص محیط اطراف خودرو را فراهم کرده و این خودروها قادرند علائم راهنمایی و رانندگی، عابران پیاده، خودروهای دیگر و موانع جاده‌ای را تشخیص دهند و تصمیم‌های لحظه‌ای برای حرکت ایمن اتخاذ کنند. شرکت‌هایی مانند تسلا، ویمو گوگل، بی‌ام‌و و مرسدس بنز در این زمینه پیشگام هستند.
کاربرد دیگر بهره‌گیری از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی فرآیند تولید است. در خطوط تولید خودرو، هوش مصنوعی نقش مهمی در اتوماسیون و کنترل کیفی دارد که به کاهش هزینه منجر خواهد شد. یعنی ربات‌های هوشمند قادرند با سرعت و دقت بالا قطعات را مونتاژ کرده و سیستم بینایی خودرو می‌تواند نقص‌های تولید را در همان لحظه شناسایی کند. مثلا در برخی خودروسازی‌ها از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای پیش‌بینی خرابی تجهیزات و برنامه‌ریزی تعمیرات استفاده می‌شود که موجب کاهش زمان توقف خطوط تولید و صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌ها شده است. طراحی خودرو با توجه به نیازهای روز از دیگر استفاده‌های هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی است و در این بخش تأثیرگذار خود را نشان داده به‌طوری که طراحان با کمک نرم‌افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند مدل‌های سه‌بعدی خودرو را با سرعت بیشتری تولید و تست کنند. همچنین شبیه‌سازی عملکرد خودرو در شرایط مختلف آب‌وهوایی یا جاده‌ای، با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند امکان‌پذیر شده که علاوه بر تسریع فرآیند طراحی، ریسک خطا را نیز کاهش می‌دهد.
شرکت‌های خودروسازی با استفاده از داده‌های کلان مشتریان و تحلیل آن توسط هوش مصنوعی، می‌توانند رفتار خرید، سلیقه و نیازهای مشتریان را بهتر شناسایی کنند. این موضوع به بهبود استراتژی‌های بازاریابی، طراحی محصولات متناسب با تقاضا و افزایش فروش کمک می‌کند.
همچنین امروزه بسیاری از خودروها به سیستم‌های هوش مصنوعی مجهز است که امکان تعامل هوشمند راننده با خودرو را فراهم کرده. دستیارهای صوتی، سیستم‌های پیش‌بینی مسیر، ناوبری هوشمند و حتی تشخیص خستگی راننده از طریق دوربین‌ها، نمونه‌هایی از کاربرد این فناوری است که تجربه رانندگی را راحت‌تر، ایمن‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کنند.
مزایای استفاده از هوش مصنوعی در تولید خودرو
بنابراین استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی مزایای متعددی دارد که اولین مزیت آن کمک به افزایش ایمنی است. خودروهای مجهز به سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند تصادفات را به میزان چشمگیری کاهش دهند. سیستم‌های هشدار برخورد، ترمز اضطراری خودکار و فناوری خودران از مهم‌ترین ابزارهای ارتقای ایمنی محسوب می‌شوند که در آینده می‌تواند با رشد و توسعه هوش مصنوعی به جایگاه بهتری دست پیدا کند.
مزیت دوم کاهش هزینه‌های تولید است که استفاده از ربات‌های هوشمند و الگوریتم‌های بهینه‌سازی، هزینه نیروی انسانی، توقف تولید و...را کاهش می‌دهد.به همین دلیل بسیاری ازخودروسازان به‌سمت بهره‌گیری از هوش مصنوعی حرکت کرده‌اند تا بتوانند با هزینه کمتر، خودروهای باکیفیت‌تری تولید کنند.
همچنین استفاده ازهوش مصنوعی دربهبودکیفیت محصولات تأثیرگذار است که بانظارت لحظه‌ای برفرآیندتولید باعث می‌شود خطاها سریع‌تر شناسایی و اصلاح شود. درکنار این موضوع، از طریق تحلیل داده‌ها، خودروسازان می‌توانند خدمات پس از فروش دقیق‌تری ارائه دهند. علاوه بر مواردفوق، الگوریتم‌های هوش مصنوعی باعث می‌شود چرخه طراحی تا تولید کوتاه‌تر و سریع‌تر انجام شود.
چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی
تا اینجا از مزایای استفاده ازفناوری‌های هوشمند مصنوعی درصنعت خودروسازی گفته شد اما این فناوری چالش‌هایی هم در صنعت خودرودارد.توسعه وپیاده‌سازی فناوری‌های هوش‌مصنوعی،به‌ویژه‌دربخش خودروهای خودران،نیازمند سرمایه‌گذاری کلان با منابع زیاد است که هر خودروسازی قادر به تأمین آن نیست. مشکل دوم به خودروهای هوشمند و متصل به اینترنت است که این خودروها را در معرض حملات سایبری (هک شدن) قرار می‌دهد. این موضوع خطری جدی برای امنیت رانندگان و مسافران محسوب می‌شود.
معضل سوم در همه صنایع از جمله خودروسازی وجود دارد و آن بیکاری نیروی انسانی است به‌طوری که جایگزینی نیروی انسانی با ربات‌ها و سیستم‌های هوشمند، نگرانی‌هایی درباره افزایش بیکاری افراد ایجاد کرده است.
یکی دیگر از چالش‌ها که کارشناسان بر آن تأکید دارند این است که خودروهای خودران با چالش‌های اخلاقی پیچیده‌ای روبه‌رو هستند. به‌عنوان مثال، در شرایط اضطراری، تصمیم‌گیری خودرو برای نجات جان راننده یا عابران پیاده همواره با مشکل مواجه است. با این حال هنوز در بسیاری از کشورها قوانین مشخصی برای استفاده از خودروهای خودران وجود ندارد و زیرساخت‌های جاده‌ای نیز آماده پذیرش این فناوری نیست.
مزایا و معایب استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی عنوان شد اما باید با این سوال پاسخ داد که چرا خودروسازان به‌سمت استفاده از هوش مصنوعی می‌روند؟ اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلایل، کاهش هزینه‌ها است. زیرا امروزه با توجه به رقابت جهانی، مشتریان در انتظار خودروهای ایمن‌تر، ارزان‌تر وهوشمندترهستند واستفاده از فناوری‌های پیشرفته یک ضرورت محسوب می‌شود.با این حال هوش مصنوعی به خودروسازان این امکان را می‌دهد تا هزینه‌های نیروی انسانی و تولید را کاهش دهند و میزان خطا را به حداقل برسانند.تولید محصولات متنوع‌تر متناسب با بازار و تقاضا از دیگر دلایل استقبال خودروسازان از هوش مصنوعی است که باعث می‌شود زمان طراحی تا تولید را کاهش دهد.
در پایان باید تأکید کرد که هوش مصنوعی تحولی شگرف در صنعت خودروسازی ایجاد کرده و نشان‌دهنده نقش پررنگ این فناوری است؛ هرچند چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالا و... همچنان باقی مانده. روند جهانی نشان می‌دهد آینده صنعت خودرو به‌شدت به هوش مصنوعی گره خورده و خودروسازانی که زودتر این فناوری را به‌کار گیرند، شانس بیشتری برای بقا و موفقیت در بازار جهانی دارند.
البته کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی مختلف است امانخستین بخش استفاده درخودروهای خودران است. به‌‌نوعی مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین عرصه استفاده ازهوش مصنوعی درصنعت خودرو، توسعه خودروهای خودران محسوب می‌شود. سیستم‌های هوشمند مصنوعی با استفاده از ترکیب بینایی ماشین، پردازش تصویر، یادگیری عمیق و سنسورهای پیشرفته مانند لیدار و رادار، امکان تشخیص محیط اطراف خودرو را فراهم کرده و این خودروها قادرند علائم راهنمایی و رانندگی، عابران پیاده، خودروهای دیگر و موانع جاده‌ای را تشخیص دهند و تصمیم‌های لحظه‌ای برای حرکت ایمن اتخاذ کنند. شرکت‌هایی مانند تسلا، ویمو گوگل، بی‌ام‌و و مرسدس بنز در این زمینه پیشگام هستند.
کاربرد دیگر بهره‌گیری از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی فرآیند تولید است. در خطوط تولید خودرو، هوش مصنوعی نقش مهمی در اتوماسیون و کنترل کیفی دارد که به کاهش هزینه منجر خواهد شد. یعنی ربات‌های هوشمند قادرند با سرعت و دقت بالا قطعات را مونتاژ کرده و سیستم بینایی خودرو می‌تواند نقص‌های تولید را در همان لحظه شناسایی کند. مثلا در برخی خودروسازی‌ها از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای پیش‌بینی خرابی تجهیزات و برنامه‌ریزی تعمیرات استفاده می‌شود که موجب کاهش زمان توقف خطوط تولید و صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌ها شده است. طراحی خودرو با توجه به نیازهای روز از دیگر استفاده‌های هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی است و در این بخش تأثیرگذار خود را نشان داده به‌طوری که طراحان با کمک نرم‌افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند مدل‌های سه‌بعدی خودرو را با سرعت بیشتری تولید و تست کنند. همچنین شبیه‌سازی عملکرد خودرو در شرایط مختلف آب‌وهوایی یا جاده‌ای، با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند امکان‌پذیر شده که علاوه بر تسریع فرآیند طراحی، ریسک خطا را نیز کاهش می‌دهد.
شرکت‌های خودروسازی با استفاده از داده‌های کلان مشتریان و تحلیل آن توسط هوش مصنوعی، می‌توانند رفتار خرید، سلیقه و نیازهای مشتریان را بهتر شناسایی کنند. این موضوع به بهبود استراتژی‌های بازاریابی، طراحی محصولات متناسب با تقاضا و افزایش فروش کمک می‌کند.
همچنین امروزه بسیاری از خودروها به سیستم‌های هوش مصنوعی مجهز است که امکان تعامل هوشمند راننده با خودرو را فراهم کرده. دستیارهای صوتی، سیستم‌های پیش‌بینی مسیر، ناوبری هوشمند و حتی تشخیص خستگی راننده از طریق دوربین‌ها، نمونه‌هایی از کاربرد این فناوری است که تجربه رانندگی را راحت‌تر، ایمن‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کنند.
مزایای استفاده از هوش مصنوعی در تولید خودرو
بنابراین استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی مزایای متعددی دارد که اولین مزیت آن کمک به افزایش ایمنی است. خودروهای مجهز به سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند تصادفات را به میزان چشمگیری کاهش دهند. سیستم‌های هشدار برخورد، ترمز اضطراری خودکار و فناوری خودران از مهم‌ترین ابزارهای ارتقای ایمنی محسوب می‌شوند که در آینده می‌تواند با رشد و توسعه هوش مصنوعی به جایگاه بهتری دست پیدا کند.
مزیت دوم کاهش هزینه‌های تولید است که استفاده از ربات‌های هوشمند و الگوریتم‌های بهینه‌سازی، هزینه نیروی انسانی، توقف تولید و...را کاهش می‌دهد.به همین دلیل بسیاری ازخودروسازان به‌سمت بهره‌گیری از هوش مصنوعی حرکت کرده‌اند تا بتوانند با هزینه کمتر، خودروهای باکیفیت‌تری تولید کنند.
همچنین استفاده ازهوش مصنوعی دربهبودکیفیت محصولات تأثیرگذار است که بانظارت لحظه‌ای برفرآیندتولید باعث می‌شود خطاها سریع‌تر شناسایی و اصلاح شود. درکنار این موضوع، از طریق تحلیل داده‌ها، خودروسازان می‌توانند خدمات پس از فروش دقیق‌تری ارائه دهند. علاوه بر مواردفوق، الگوریتم‌های هوش مصنوعی باعث می‌شود چرخه طراحی تا تولید کوتاه‌تر و سریع‌تر انجام شود.
چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی
تا اینجا از مزایای استفاده ازفناوری‌های هوشمند مصنوعی درصنعت خودروسازی گفته شد اما این فناوری چالش‌هایی هم در صنعت خودرودارد.توسعه وپیاده‌سازی فناوری‌های هوش‌مصنوعی،به‌ویژه‌دربخش خودروهای خودران،نیازمند سرمایه‌گذاری کلان با منابع زیاد است که هر خودروسازی قادر به تأمین آن نیست. مشکل دوم به خودروهای هوشمند و متصل به اینترنت است که این خودروها را در معرض حملات سایبری (هک شدن) قرار می‌دهد. این موضوع خطری جدی برای امنیت رانندگان و مسافران محسوب می‌شود.
معضل سوم در همه صنایع از جمله خودروسازی وجود دارد و آن بیکاری نیروی انسانی است به‌طوری که جایگزینی نیروی انسانی با ربات‌ها و سیستم‌های هوشمند، نگرانی‌هایی درباره افزایش بیکاری افراد ایجاد کرده است.
یکی دیگر از چالش‌ها که کارشناسان بر آن تأکید دارند این است که خودروهای خودران با چالش‌های اخلاقی پیچیده‌ای روبه‌رو هستند. به‌عنوان مثال، در شرایط اضطراری، تصمیم‌گیری خودرو برای نجات جان راننده یا عابران پیاده همواره با مشکل مواجه است. با این حال هنوز در بسیاری از کشورها قوانین مشخصی برای استفاده از خودروهای خودران وجود ندارد و زیرساخت‌های جاده‌ای نیز آماده پذیرش این فناوری نیست.
مزایا و معایب استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی عنوان شد اما باید با این سوال پاسخ داد که چرا خودروسازان به‌سمت استفاده از هوش مصنوعی می‌روند؟ اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلایل، کاهش هزینه‌ها است. زیرا امروزه با توجه به رقابت جهانی، مشتریان در انتظار خودروهای ایمن‌تر، ارزان‌تر وهوشمندترهستند واستفاده از فناوری‌های پیشرفته یک ضرورت محسوب می‌شود.با این حال هوش مصنوعی به خودروسازان این امکان را می‌دهد تا هزینه‌های نیروی انسانی و تولید را کاهش دهند و میزان خطا را به حداقل برسانند.تولید محصولات متنوع‌تر متناسب با بازار و تقاضا از دیگر دلایل استقبال خودروسازان از هوش مصنوعی است که باعث می‌شود زمان طراحی تا تولید را کاهش دهد.
در پایان باید تأکید کرد که هوش مصنوعی تحولی شگرف در صنعت خودروسازی ایجاد کرده و نشان‌دهنده نقش پررنگ این فناوری است؛ هرچند چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالا و... همچنان باقی مانده. روند جهانی نشان می‌دهد آینده صنعت خودرو به‌شدت به هوش مصنوعی گره خورده و خودروسازانی که زودتر این فناوری را به‌کار گیرند، شانس بیشتری برای بقا و موفقیت در بازار جهانی دارند.
