ضدحمله دیپلماتیک ایران به غرب

در این دور از تحریم‌ها،محسن پاک‌نژاد وزیر نفت ایران، چندین شرکت و ۱۳ نفتکش که در تجارت نفتی ایران با چین و هند نقش داشتند، هدف قرار گرفتند. تحریم‌های جدید، از یک‌سو نشانگر استمرار سیاست فشار حداکثری آمریکاست و از سوی دیگر، به‌خوبی ضعف این سیاست را نشان می‌دهد چراکه اگر فشارهای پیشین نتیجه‌بخش بود، نیاز به تحریم‌های جدید احساس نمی‌شد.
     
تحریم جدید نشان‌دهنده عدم صداقت آمریکا
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، ضمن محکوم کردن این تحریم‌ها، آن را شاهدی دیگر بر رویکرد خصمانه و غیرصادقانه واشنگتن دانست. وی تأکید کرد که آمریکا از تحریم‌ها به‌عنوان ابزاری برای اعمال فشار سیاسی و اقتصادی بر کشورهای مستقل استفاده می‌کند،درحالی که این اقدامات نقض آشکار حقوق بین‌الملل و تهدیدی برای ثبات جهانی محسوب می‌شود. بقایی همچنین با اشاره به این‌که آمریکا مسئول پیامدهای این تحریم‌های غیرقانونی است، ازتلاش‌های کارکنان صنعت نفت ایران درمقابله بااین فشارهاقدردانی وتأکید کردکه این اقدامات بر عزم ملی ایران برای پیشرفت واستقلال اقتصادی تأثیری نخواهد داشت.
     
نشست پکن؛ جبهه‌ای متحد در برابر یکجانبه‌گرایی آمریکا
درهمین حال، نشست سه‌جانبه ایران،چین وروسیه درپکن برگزارشدکه به نوعی نمایش قدرت دیپلماتیک تهران ومتحدانش دربرابر فشارهای غرب بود. این نشست که با ابتکار عمل کشورمان و با حضور معاونان وزرای خارجه سه کشور برگزار شد، بر چند محور اصلی متمرکز بود. بررسی وضعیت مذاکرات هسته‌ای و تحریم‌های آمریکا، لزوم عدم سوءاستفاده غرب از مکانیزم ماشه، ضرورت لغو تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه علیه ایران و مخالفت با هرگونه اقدام نظامی یا تهدید علیه تأسیسات هسته‌ای ایران از جمله مهم‌ترین مسائل مطرح‌شده در این اجلاس بود. در بیانیه پایانی نشست، چین و روسیه صراحتا حمایت خود را از مواضع ایران اعلام کردند و اقدامات آمریکا و اروپا در جهت نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را محکوم نمودند.
     
آمریکا و اروپا ناقض اصلی تعهدات بین‌المللی
مسکو در این نشست تأکید کرد که آمریکا ومتحدان اروپایی‌اش به‌جای اجرای تعهدات خود،مسیر تشدید بحران را درپیش گرفته‌اند. وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که واشنگتن با خروج یکجانبه از برجام و اعمال تحریم‌های جدید، توافقات بین‌المللی را به بازی گرفته و ایران را در موقعیتی قرار داده که چاره‌ای جز تقویت برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود ندارد. روسیه همچنین هشدار داد که تهدیدهای غرب برای استفاده از «مکانیسم ماشه» علیه ایران، تلاش‌های دیپلماتیک سال‌های اخیر را نابود خواهد کرد. مسکو تأکید کرد که هرگونه اقدام باید براساس تعامل دیپلماتیک حل‌وفصل شود، نه از طریق اعمال فشار و تهدید. 
وانگ‌یی، وزیر خارجه چین نیز با انتقاد شدید از سیاست‌های واشنگتن، تأکید کرد که تحریم‌ها و فشارهای یکجانبه آمریکا تنها به تشدید تنش‌ها منجر می‌شود و امنیت منطقه‌ای و جهانی را به خطر می‌اندازد. وی با ارائه یک طرح پنج ماده‌ای برای حل موضوع هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی، خواستار بازگشت آمریکا به مذاکرات 
بدون پیش‌شرط شد. به گفته سخنگوی وزارت خارجه چین، پایبندی به روش‌های دیپلماتیک و مسالمت‌آمیز در حل اختلافات، ازسرگیری گفت‌و‌گو‌ها و مذاکره براساس مفهوم امنیتی حاکی از «مشترک بودن، جامع بودن، همکاری و پایدار بودن»، حفظ توازن بین حقوق و مسئولیت‌ها و بین عدم اشاعه هسته‌ای و استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، شکل‌گیری توافق جدید براساس برجام، مخالفت با مداخله عجولانه شورای امنیت سازمان ملل و فعال کردن مکانیسم ماشه و گام به گام بودن و برابر بودن پایبندی طرف‌ها به تعهدات خودT پیشنهاد پنج‌ماده‌ای چین برای حل‌وفصل مسأله هسته‌ای ایران است. چین همچنین به کشورهای اروپایی هشدار داد که در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، نه‌تنها توافق هسته‌ای را از بین خواهند برد بلکه زمینه را برای یک بحران جدید در عرصه بین‌الملل فراهم خواهند کرد.
     
تغییر موازنه قدرت در دیپلماسی بین‌المللی
کاظم غریب‌آبادی معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه و نماینده کشورمان دراجلاس پکن خاطرنشان کرد دراین نشست سه جانبه تاکید شد هر گونه مذاکره و گفت‌وگو صرفا ناظر بر موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها خواهد بود. برگزاری این نشست و حمایت قاطع چین و روسیه از مواضع ایران، نشان‌دهنده تغییر تدریجی موازنه قدرت در نظام بین‌الملل است. برخلاف گذشته که غرب یکه‌تاز تعیین قواعد بازی در سیاست جهانی بود، اکنون شاهد شکل‌گیری یک بلوک قدرتمند از کشورهای مستقل هستیم که در برابر هژمونی آمریکا ایستادگی می‌کنند.تحولات اخیرنشان می‌دهد که سیاست‌های تحریمی آمریکا نه‌تنها ایران را به عقب‌نشینی وادار نکرده بلکه باعث تقویت روابط استراتژیک تهران با مسکو و پکن شده است. نشست پکن باردیگر ثابت کرد که ایران در عرصه دیپلماسی تنها نیست و حمایت قدرت‌های بزرگی مانند چین و روسیه را با خود دارد؛ تا جایی که این دو عضو شورای امنیت به صراحت نسبت به تبعات فعالسازی مکانیزم ماشه هشدار داده و به غربی‌های در این‌خصوص هشدار داده‌اند. حال باید دید آیا غرب مسیر دیپلماسی را جایگزین توافق تحمیلی و فشار حداکثری بی‌حاصل خواهد کرد یا نه.