موضوع تازه‌ای که اسماعیل فراهانی، معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران درباره آن می‌گوید: «درحال‌حاضر بیش از۲۰آمبولانس به این روش مشغول فعالیت هستند که شناسایی شده و مکاتبه‌ای با پلیس فتا و دستگاه قضا برای برخورد با آنها و متوقف‌کردن‌شان صورت گرفته است. این آمبولانس‌ها به‌صورت جداگانه در فضای مجازی اقدام به تبلیغ کرده و حتی مشتری و بیمار نیز دارند که توسط بازرسی سازمان ما شناسایی شده‌اند.» آمبولانس‌های دولتی تنها موظف به حمل بیمار به نزدیک‌ترین بیمارستان طرف قرارداد و خدمات اورژانسی هستند اما آمبولانس‌های خصوصی خدمات متنوعی مثل تزریق در محل، آزمایش در منزل، احیای بیمار و انتقال بیمار به مراکز درمانی دلخواه در هر شهری ارائه می‌دهند. حالا سؤال اینجاست که در این بین نقش آمبولانس‌های غیرمجاز چیست و چه منافعی در پشت پرده فعالیت‌شان وجود دارد؟ آمبولانس‌هایی که فرهادی درباره فعالیت‌های آنها به جام‌جم می‌گوید: «گویا علاوه بر حمل بیمار به جابه‌جایی بار و وسایلی هم پرداختند!» مسأله‌ای تامل‌برانگیز که به نوعی بازی با اعتماد مردم نسبت به خودروهای امدادی محسوب می‌شود.در ریشه‌های بروز این مسأله خلأهای قانونی در قسمت عرضه خودروهای آمبولانسی هم از لابه‌لای گفت‌وگوی اختصاصی فرهادی با ما کاملا مشهود است، چراکه او به ما می‌گوید: «پیش از دریافت مجوز باید آمبولانس خریداری شود، چون به استناد داشتن این خودروها مجوز داده می‌شود.»
چه کسانی مجاز به دریافت آمبولانس هستند؟
آمبولانس یک وسیله نقلیه ویژه است که انسان را در وضعیت بین هستی و نیستی تحویل میگیرد. تمام کادر این خودروی امدادی نهایت تلاش‌شان را برای نجات جان بیمار به کار می‌بندند. اما حالا با پیداشدن سروکله به‌اصطلاح آمبولانس‌های مجازی که خیلی هم استاندارد لازم را ندارند، این هدف متعالی اورژانس کمی تحت‌الشعاع قرار میگیرد. اسماعیل فراهانی، معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به انواع آمبولانس‌های دارای مجوز می‌گوید: «کسانی که باید مجوز بگیرند تا آمبولانس در اختیار داشته باشند و فعالیت کنند، در آیین‌نامه‌های ابلاغی وزارت بهداشت و سازمان اورژانس کشور اعلام شده است. یکی از آنها مراکز خدمات آمبولانس خصوصی است که دارای یک آیین‌نامه تاسیس هستند. گروه دیگر هم مراکز درمانی شامل بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های عمومی شبانه‌روزی‌اند که در آیین‌نامه تاسیس‌شان یک بندی دارند که می‌توانند آمبولانس در اختیار بگیرند و مجازند که آمبولانس دریافت کنند.» البته وی بخشی از شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدی و دارای کارگر و حوادث شغلی را هم جزو همان دسته‌ای می‌داند که براساس آیین‌نامه مجازند که آمبولانس در اختیار داشته باشند.
جابه‌جایی بیمار و بار توسط غیرمجازها
استاندارد خودروهای پزشکی و تجهیزات آنها نخستین بار درسال۱۳۷۷ تدوین شد. این استاندارد براساس پیشنهادهای رسیده و بررسی توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و تایید کمیسیون‌های مربوط برای دومین بار مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در سیصدوسیزدهمین اجلاس کمیته ملی مهندسی پزشکی مورخ ۷/۹ /۱۳۹۰ تصویب شد. حالا فرض کنید آمبولانسی که غیرمجاز است و تمامی استانداردها را نیز رعایت نمی‌کند، چه پیامدهایی می‌تواند برای بیمارانی که وضعیت جسمی‌شان وخیم است به همراه داشته باشدوآنها باچه تهدیدهایی روبه‌روخواهندشد؟معاون فنی وعملیات اورژانس استان تهران استانداردهای آمبولانس را مواردی همچون استانداردهای خودرو، لحاظ تجهیزات پزشکی و نیروی انسانی دارای مدرک تحصیلی می‌داند و می‌گوید: «آمبولانس‌هایی که فاقد مجوزهای قانونی‌اند، این موارد را رعایت نمی‌کنند. این آمبولانس‌ها اقدام به جابه‌جایی بیمار و مصدوم هم می‌کنند که به سبب غیرقانونی بودن‌شان، فرآیندهای انتقال و اعزام بیمار را به‌خوبی رعایت نمی‌کنند.» نکته جالب‌توجه بین صحبت‌های اسماعیل فراهانی در کنار انتقال بیمار توسط این آمبولانس‌های غیرمجاز، جابه‌جایی بار و وسیله هم هست! البته او می‌گوید که پس از شناسایی این آمبولانس‌ها، آنها را هم به پلیس فتا و حوزه قضایی و هم به بیمارستان‌ها معرفی می‌کنند تا از فعالیت‌هایشان جلوگیری شود و اجازه انتقال بیمار به آنان را ندهند.
خدشه‌دار شدن اعتماد اجتماعی
مسأله آمبولانس‌های غیرمجاز هم موضوع جدید در کنار همه حواشی اورژانس به‌شمار می‌رود اما نجات جان انسان‌ها در این بین بیشتر از هر چیز دیگری حائز اهمیت است و نباید با چنین اتفاقاتی اعتماد اجتماعی مردم نسبت به چنین خودروی امدادی حساسی خدشه‌دار شود، چراکه بهای این اتفاق را همان بیماری می‌دهد که در حال رفتن به سمت مراکز درمانی است.
آمبولانس‌نماهای مجازی!
با وجود این‌که طبق قانون، وظیفه آمبولانس‌ها فقط جابه‌جایی بیمار است و هر کار دیگری جز این خلاف قانون است، اما سؤال اینجاست که عرضه چنین خودروی خاصی به چه صورت است و آیا سازوکارهای آن قانونی است یا نه؟ اسماعیل فراهانی در پاسخ به این سؤال توضیح می‌دهد: «بسیاری از این آمبولانس‌های غیرمجاز، حتی خودروهای صفرکیلومتر نیستند. ممکن است این مراکز خصوصی خود این آمبولانس‌ها را آگهی کرده و به فروش رسانده‌اند یا این‌که کارخانه‌ای که تعطیل شده، به دنبال فروش آمبولانس‌هایش باشد. البته لازم به ذکر است که پیش از دریافت مجوز، باید آمبولانس خریداری شود، چراکه صدور مجوز بر اساس داشتن این خودروها صورت میگیرد.» وی همچنین ضمن بیان قوانین مربوط به تعویض پلاک این خودروها می‌افزاید: «این افراد در هنگام تعویض پلاک‌های خود باید حتما نامه‌ای از اورژانس دریافت کنند تا پلیس بر اساس این نامه، اقدام به تعویض پلاک نماید. برای نظارت بهتر، تدابیری اندیشیده شده است. به عنوان مثال، اگر شخصی مجوز آمبولانس خود را بفروشد و خریدار پس از مراجعه به اورژانس متوجه شود که فاقد مجوز است، در این صورت با مشکل مواجه شده و تعویض پلاک انجام نخواهد شد. اما خریدار با همان وکالت‌نامه‌ای که دریافت کرده، وارد بازار کار می‌شود.»
