مراقبت در جوانی، بهره‌وری در سالمندی

برای همین است که این موضوع که افزایش سن می‌تواند یکی ازعواملی باشد که قدرت بینایی راتحت تاثیر قرارمی‌دهد، زمانی رنگ واقعیت به خود خواهدگرفت که زمینه‌های مشکلات چشمی درروزهای نوجوانی وجوانی برایش فراهم شده باشدو بدنامی‌اش برای دوران میانسالی و سالمندی بماند. پس ازهمین روزهای جوانی مراقب چشم‌تان باشید تا همه‌چیز را تقصیر پیری و سالمندی نیندازید؛موضوعی که درگفت‌و‌گو با دکتر محمدرضافرتوک‌زاده، متخصص چشم‌پزشکی و قرنیه برایمان روشن شد.

این فرضیه که با افزایش سن، احتمال ابتلا به کم‌بینایی یا خدایی‌نکرده نابینایی بیشتر می‌شود، درست است؟
به‌طور قطعی خیر،این‌طور نیست؛درواقع این موضوع برای همه سالمندان صدق نمی‌کند واین‌طور نیست که افزایش سن، عاملی برای تحلیل‌رفتن بینایی باشد، اما طبیعتا می‌تواند درافرادی که تغذیه نامناسب، دیابت و فشار خون دارند، تاثیرگذار باشد و جزو آن دسته از افرادی که درمعرض ریسک واحتمال خطرهستند، قراربگیرند.این افرادممکن است بیشتر از سایرین در معرض تحلیل و تخریب شبکیه قرار بگیرند.به‌طور کلی ابتلا به نابینایی و کم‌بینایی درسالمندان ممکن است پیش بیاید، ولی حتمی نیست. 

اتفاقی که به کم‌بینایی منجر می‌شود؟
بله، چنین اتفاقاتی صرفا به کم‌بینایی فرد منجر می‌شود، نه نابینایی! در واقع پیرچشمی، آب‌مروارید، آب‌سیاه و... بیماری‌هایی هستند که ممکن است در سالمندی بروز پیدا کنند، اما احتمال بروز آنها به عوامل دیگری نیز در بدن فرد بستگی دارد و صرفا محدود به افزایش سن نمی‌شود. 
 
احتمال خطر نابینایی چطور؛ در چه صورت ممکن است رخ دهد؟ 
عوامل دیگری وجود دارد که می‌تواند آن‌قدر تهدید‌کننده باشد که در نهایت باعث از دست رفتن بینایی فرد شود؛ عواملی که البته ارتباط چندانی با سالمندی ندارند، اما با سالمندی ممکن است تشدید شود.بیماری دیابت و قند بالا، یکی از عواملی است که می‌تواند به نابینایی منجر شود که در سالمندی، اثر زیادی درخصوص این اتفاق دارد.ازطرف دیگر، بیماری مرسوم آب‌مروارید در سالمندی، باعث کم‌بینایی می‌شود که درمان نسبتا آسانی برایش وجود دارد، اما اگر به‌خوبی مدیریت نشود، می‌تواند اتفاقات ناخوشایندی را برای سالمند رقم بزند. 
 
به‌طور کلی، فاکتور سن، چه تاثیری بر بینایی‌دارد؟
واقعیت این است که فاکتور «سن» آن‌طور که ما فکر می‌کنیم، تاثیر مستقیمی بر شدت بینایی ندارد؛ چنان‌ که اگر کودکانی که در سنین پایین، نیاز به عینک دارند هم از عینک استفاده نکنند، در معرض خطر کم‌بینایی قرار می‌گیرند. انحراف چشم در سنین کودکی هم می‌تواند به کم‌بینایی منجر شود. 
 
اما شما تحلیل و تخریب شبکیه را یکی از تهدیدات کم‌بینایی و نابینایی عنوان کردید؛ این تحلیل‌رفتن شبکیه چطور، چگونه و در اثر چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
پارگی شبکیه معمولا در کسانی رخ می‌دهد که نمره عینک منفی دارند. شبکیه این افراد در اثر کوچک‌ترین ضربه و فشاری می‌تواند آسیب ببیند، خش بردارد و پاره شود. البته عوامل دیگری هم می‌تواند بر آن تاثیر منفی داشته باشد.
 
مثلا چه عواملی؟
خوب است بدانیم که آفتاب و نور مستقیم خورشید یکی از اصلی‌ترین مسائلی است که می‌تواند در تحلیل شبکیه تاثیرگذار باشد؛ آفتابی که در بروز و پیشرفت آب‌مروارید هم اثرگذار است.به همین دلیل توصیه قریب‌به‌اتفاق متخصصان، استفاده دائمی از کلاه لبه‌دار و عینک آفتابی از روزهای نوجوانی تا سالمندی در برابر نور مستقیم خورشید است. بدیهی است که استفاده از این ابزارهای محافظتی، می‌تواند فرد را به میزان قابل توجهی، از بیماری‌های چشمی دور نگه دارد. 
 
سبک زندگی هم می‌تواند در روند پیشگیری از بیماری‌های چشمی تاثیرگذار باشد؟
بدیهی است که مصرف مداوم غذاهای سالم و غیرفست‌فودی مانند سبزیجات، میوه‌ها، گوشت‌های تازه و تنفس درهـوای سالم و تمیز می‌تواند ازبسیاری ازبیماری‌ها،مانندبیماری‌های چشمی پیشگیری کند؛واقعیتی که نمونه‌اش را در بسیاری از مراجع‌کنندگانم طی این سال‌ها دیده‌ام. 
 
و در نهایت آیا امکان دارد از روند درمان چنین بیماری‌هایی بگویید؟
متاسفانه درمان کاملی برای هیچ‌کدام از بیماری‌های چشمی که پیش از این ذکر کردم، وجود ندارد و صرفا درمان‌های نگهدارنده برایشان کاربرد دارد که می‌تواند میزان آسیب را از آنچه هست، کمتر کند. واقعیت این است که چنین آسیب‌های عظیمی در بینایی دیگر به حالت طبیعی خود برنمی‌گردند. برای همین است که بهتراست در معرض آسیب قرار گرفتن را از همان روزهای کودکی و نوجوانی به حداقل برسانیم تا آسیب‌ها به مرحله حساس و خطرناک نرسند.