بسیاری از افراد،فضای مجازی را بهعنوان فرصتی میبینند که شاید بتوانند درآن عشق و نیمه گمشده خود را برای ازدواج پیدا کنند. برخلاف روشهای سنتی که ممکن است آشنایی به دایره کوچکی از افراد محدود باشد اما آشنایی مجازی امکان ارتباط با افراد از نقاط مختلف دنیا را فراهم کرده و این امکان را میدهد که در هرزمان و مکانی با افراد جدید آشنا شوید و نیازی هم به حضور فیزیکی نیست. اما بهگفته جامعهشناسان و آسیبشناسان، معایب آشناییهای مجازی از مزایای آن بیشتر است. در این فضا، افراد میتوانند اطلاعات نادرست درباره خود بدهند یا حتی ازمخاطب سوءاستفاده کنند.دکتر محمد نوذری، مشاور و روانشناس در گفتوگو با جامجم میگوید: در دنیای مدرن امروز،فضای مجازی ظرفیتی است که درهمه حوزههای علمی، اجتماعی، فرهنگی و... قابل استفاده است و آشنایی در این فضا نیز برای رابطه عاطفی و ازدواج به خودی خود کار نادرستی نیست. البته آشنایی در فضای مجازی میتواند صرفا یک نقطه شروع باشد و دختر و پسری که قصد ازدواج دارند، میتوانند در این فضا با یکدیگر آشنا شده و گفتوگو کنند اما در ادامه آشنایی و هرچه سریعتر باید ملاقاتها و صحبتهای حضوری در فضای حقیقی شکل بگیرد تا دو طرف بتوانند بهتر و عمیقتر یکدیگر را بشناسند. کیفیت آشنایی در فضای حقیقی هیچگاه قابل قیاس با کیفیت آشنایی در فضای مجازی نیست. دروغگویی، پنهانکاری، سوءاستفاده و...درآشناییهای مجازی بسیارراحتتر اتفاق میافتد وافراد میتوانند در پشت این نقاب سالیان، احساسات و باورهای مخاطب را به خود جلب کنند، در حالیکه ممکن است تمامی حرفها، وعدهها، تصاویر بارگذاری شده و تعاریفی که از خود کردهاند همه دروغ بوده باشد. این درحالی است که در فضای حقیقی ما زیاد نمیتوانیم دروغ بگوییم و زوایای شخصیتیمان را پنهان کنیم. بهرغم بیاعتمادی و جوی که در حال حاضر در فضای اینترنت وجود دارد، متاسفانه عاشق شدن پدیده قابل انتظاری است که از طریق واژهها و کلمات تایپ شده و در نهایت با صحبتهای تلفنی و تماسهای تصویری ایجاد میشود.
یک قرار کور!
اغلب افرادی که بیشتر با فضای مجازی مأنوس هستند شاید در چند وقت اخیر کم یا زیاد در جریان برنامههای «بلاینددیت» قرار گرفته باشند. این واژه، اصطلاح انگلیسی است که معناهایی مانند قرار ناشناس، قرار کور، ملاقات بدون آشنایی قبلی و امثال اینها برای آن درنظر گرفته میشود. این قرار ناشناس یک ملاقات بین دو نفر با جنس مخالف است که قبلا هرگز همدیگر را ملاقات نکردهاند و به کمک یک مجری در یک فضا شکل میگیرد. این نوع ارتباط غربگرایانه که با هدف ازدواج در کشور ما در حال ترویج است، چیزی بیش از یک تفریح و سرگرمی به شیوه غربی و البته یک هجمه از سوی بیگانه برای تغییر سبک و فرهنگ ایرانی و ضربه زدن به یک جامعه اسلامی نیست. دکتر نوذری میگوید: بلاینددیت از خیلی قبلتر هم بوده و بیشتر یک سرگرمی یا یک شوی نمایشی است و بین افراد به شکل بداههگویی در کافهها و تئاترها برای تفریح برگزار میشده و حالا برخی تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی این نوع ملاقاتها را به شکل و شمایل دیگری برگزار میکنند.
نمونه دیگر از تهاجمات فرهنگی
این پدیده غربی در تناقض با فرهنگ و سبک زندگی مردم جامعه ماست و معمولا سرانجام خاصی جز آسیب ندارد و ارتباطات در آن سطحی و گذراست، چون معمولا برای امر ازدواج، هیچ ارتباط، قرار و ملاقاتی شکل نمیگیرد مگر پیشزمینه یا معرف متعهدی جهت این آشنایی وجود داشته باشد. بنابراین جوانان و نوجوانان ما نباید به این قبیل ملاقاتها بها دهند و چه بسا از آن برای انتخاب همسر و ازدواج که امر و تصمیم بسیار مهمی است، استفاده کنند. دکتر نوذری میگوید: تولیدکنندگان محتوا از آنجا که بهدنبال بازدیدکننده، دنبالکننده و کسب درآمد بیشتر هستند و از قشر تحصیلکردههای جامعهشناس، آسیبشناس و روانشناس نیستند، یک سناریو پیاده میکنند که صرفا برای جذب مخاطب باشد ولی همان سناریو میتواند در ذهن افراد یکسری گذارهها و باورهایی حک و منتقل کند که میتواند آسیبهای اجتماعی زیادی به همراه داشته باشد و خصوصیات نادرستی از دو جنس به طرفین القا کند که سبب شکلگیری باورهای نادرست و حتی بدبینی و فرار از ازدواج شود و این را باید بدانیم که بلاینددیت مثل هر شوی نمایشی سرگرمکننده دیگری میتواند آسیبهای اجتماعی زیادی به همراه داشته باشد.
تبعات شوم ارتباطات کورکورانه
وابستگیهای کاذبی که در فضای مجازی بهدنبال برقراری ارتباط عاطفی وازدواج دردخترها وپسرها ایجادمیشود بسیار آسیبزننده بوده و حتی تبعات چنین روابطی میتواند در آینده زمینهساز بروز خیانت و متلاشی شدن زندگیها شود. مصطفی محمدیمکی، کارشناس ارشد علوم قرآن در گفتوگو با جامجم میگوید: ماندگاری ردپایی از احساسات و عواطف بهدنبال ارتباطات سطحی در ذهن هر دو جنس باعث میشود که جوان پس ازتشکیل زندگی با فرد دیگری بابروز کوچکترین نارضایتی یا ناخرسندی در زندگی مشترک به فکر خاطرات با شخص قبلی بیفتد وآن توهمات عشقی، زمینهسازسردی عاطفی درزندگی مشترک شود یا در اثر مواجهه و ملاقات اتفاقی با آن شخص زمینه بروز خیانت فراهم شود. پس بهتر است چنین ملاقاتها یا ارتباطات بیضابطه و سطحی بین جوانان شکل نگیرد.