ببخشید؛ شما؟

درواقع روند تدریجی بروز بیماری آلزایمر درفرد،شبیه به روند پیشگیری از وقوع بیماری است. چنان‌که برای پیشگیری از احتمال ابتلا به آلزایمر هم باید آرام‌آرم پیش رفت؛ از همان اولین سال‌های تولد و قدم به قدم تا میانسالی. موضوعی که دکتر مهیار نوربخش، متخصص مغز و اعصاب هم به داشتن یک سبک زندگی سالم برای پیشگیری از احتمال ابتلا به آلزایمر تاکید می‌کند. 

برخی از تحقیقات درباره قابل پیشگیری بودن بیماری آلزایمر می‌گویند؛ شما چقدر این موضوع را تایید می‌کنید؟ 
آلزایمر، یکی از مراحل بیماری دمانس است که بیشترین تحقیقات و پژوهش‌ها روی آن انجام می‌شود. بر همین اساس و در آخرین مقالاتی که منتشر شده،پژوهشگران بابررسی سه برهه ازدوره سنی افراد،ریزفاکتورهای قابل پیشگیری دمانس راکه یکی از شاخه‌های آن، آلزایمر است مورد بررسی قرارداده‌اند.فاکتورهایی که برخی ازآنها دردوره کودکی، برخی در میانسالی و برخی حتی در سنین بالاتر و سالمندی قابل اجراست و می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند. بر طبق این پژوهش‌ها، با رعایت این ویژگی‌ها و شاخص‌های به‌دست‌آمده، دمانس و بالطبع آن آلزایمر تا ۴۵درصد قابل پیشگیری است. 
 
برخی از این شاخصه‌ها را نام می‌برید؟
مثلا یکی از آنها داشتن تحصیلات است؛ اگر از دوره کودکی تحصیلات فرد جدی گرفته شود و تا سنین بالاتر هم ادامه داشته باشد، می‌تواند در جلوگیری از آلزایمر تاثیر داشته باشد. ویژگی دیگری که می‌تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند، دوزبانه بودن کودک است؛ کودکی که از همان سنین پایین، دو زبان را می‌آموزد با احتمال کمتری از ابتلا به آلزایمر مواجه است. 
 
در سنین بالاتر چطور؟
 نمونه دم‌دستش، اختلالات خواب است؛ با داشتن نظم خاصی برای خواب و کنترل اختلالات خواب، احتمال این‌که بتوانیم از وقوع زودرس آلزایمر جلوگیری کنیم، بالا می‌رود. کنترل بیماری‌هایی از جمله دیابت و فشارخون هم به‌طور قابل‌توجهی در کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر کمک می‌کند؛ ضمن این‌که فاکتورهایی مانند افسردگی و انزوای اجتماعی هم می‌تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر شود. در واقع یکی از ریزفاکتورهایی که انسان بر آن کنترل دارد و می‌تواند مدیریتش کند، تعاملات اجتماعی است که در پیشگیری بیماری آلزایمر، تاثیر چشمگیری دارد.در این میان، لازم است بدانید برخی از شاخص‌ها مانند سن، از جمله عامل‌های غیرقابل کنترل و غیرقابل پیشگیری است و اتفاقا جزو مهم‌ترین فاکتورها هم دسته‌بندی می‌شود. ژنتیک، آلودگی هوا و... از جمله عواملی هستند که در اختیار انسان نیستند. 
 
اما این‌طور که شما می‌گویید، به‌طور کلی، داشتن یک سبک زندگی سالم، می‌تواند به مقدار قابل‌توجهی احتمال ابتلا به آلزایمر در سنین بالاتر را کاهش دهد؟ 
بله همین‌طور است! در واقع با وجود این‌که عامل‌های غیرقابل کنترلی هم در این میان وجود دارد، اما به‌طور کلی داشتن یک سبک زندگی سالم از دوران کودکی و نوجوانی و جوانی، می‌تواند به مقدار زیادی از وقوع آلزایمر در دوران پیری جلوگیری کند. 
 
آیا درمانی هم برای فرد مبتلا به آلزایمر وجود دارد؟ 
البته که دارد! از زمانی که بیماری آلزایمر شناخته شد تاهمین چند سال پیش، فارغ ازبرخی داروهای خوراکی معمول، داروی مشخصی برای آن وجود نداشت اما درسال‌های اخیر، دارویی تزریقی برای مراحل اول دمانس ارائه شده که با وجود هزینه نسبتا بالایش، می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما درکنار آن، همچنان توصیه به رعایت سبک زندگی اصولی برای این بیماران از جمله مهم‌ترین درمان‌ها‌ست؛ یعنی صرفا قابلیت پیشگیری ندارد، بلکه می‌تواند در درمان هم کمک‌کننده باشد. علاوه بر اینها، بازتوانی ذهنی هم از دیگر روش‌های درمانی برای بیماران آلزایمری است. این درمان‌ها امروز به جایی رسیده که تعداد افراد کمتری از بیماری آلزایمر فوت می‌کنند.
 
همچنان امید برای گسترش درمان و پیشگیری آلزایمر وجود‌دارد؟
بله همین‌طور است.ازآنجا که دررشته نورولوژی، بیشترین تحقیقات علمی انجام می‌شود،شخصا معتقدم که با ادامه این روند، انقلابی در درمان بیماری‌های این حوزه از جمله بیماری آلزایمر رخ خواهد داد.