فنامد؛ فرصتی برای رشد اقتصاد دانش‌بنیان

درهمین راستادفتر تأمین‌مالی وسرمایه‌گذاری معاونت علمی،فناوری واقتصاد دانش‌بنیان تلاش‌های گوناگونی داشته که شایداز مهم‌ترین آنها بتوان به ایجاد تابلوی نوآفرین دربستر فرابورس اشاره کرد. در اقدامی جدید این دفتر به منظور  ایجاد بستری مناسب برای آشنایی بازیگران زیست‌بوم نوآوری و فناوری و ارکان نظام تأمین‌مالی کشور اقدام به برگزاری اولین رویداد «فنامد» (فناوری‏‌های مالی کارآمد) در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی کرده است. در گفت‌وگو با عبدالمجید مرشدی، مدیرکل دفتر تأمین‌مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و مسئول این رویداد، اهمیت برگزاری فنامد در راستای شبکه‌سازی و هدایت منابع مالی به‌سوی توسعه اقتصاد دانش‌بنیان را بررسی کرده‌ایم. 

ارکان نظام تأمین مالی کشور مثل بازار سرمایه، بازار پول، بیمه و سرمایه‌گذاری‌های خارجی در صورت ترغیب‌شدن به‌سوی سرمایه‌گذاری در زیست‌بوم علم و فناوری می‌توانند ظرفیت قابل‌توجهی را برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در کشور فراهم کنند. عبدالمجید مرشدی در این رابطه توضیح می‌دهد: «این موضوع در دستور کار قرار گرفت و دفتر تأمین‌مالی و سرمایه‌گذاری که البته از سنوات گذشته در معاونت علمی و فناوری شکل گرفته بود، با ساختار جدیدی فعالیتش را آغاز کرد. بحث اصلی هم این بود که ما فارغ از راهکارهای تأمین‌مالی در معاونت علمی، وارد بحث ترغیب ارکان نظام تأمین‌مالی کشور برای سرمایه‌گذاری در زیست‌بوم فناوری و نو‌آوری کشور شویم. این موضوع باعث شد تا اقداماتی صورت بگیرد و ارتباطات بسیار خوبی شکل گرفت.»
   
رنگ دانش‌بنیانی بر بازار سرمایه
ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به بازار سرمایه از جمله موضوعاتی است که طی سال‌های اخیر بسیار مورد‌ بحث بوده است. مرشدی دراین‌خصوص توضیح می‌دهد: «بر اساس اقدامات صورت‌گرفته بازار نوآفرین در تابلوی فرابورس کشور تشکیل شد که ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور است و درحال‌حاضر حدود ۱۲ شرکت در آن پذیرش شده‌اند که حدود شش شرکت دانش‌بنیان هستند و باقی هم پایه فناورانه دارند.» 
وی درادامه می‌افزاید: «باتوجه به محدودیت‌هایی که ما در سیستم بانکی کشور داریم، بحث انتشار اوراق موضوع مهم دیگری بود که در این دوره از فعالیت‌های دفتر سرمایه‌گذاری و تأمین مالی پیگیری شد. همچنین نگاه ویژه‌ای به‌ استفاده از ابزار بدهی در بازار سرمایه شد و اتفاقات خوبی در این زمینه رقم خورد.»
به گفته مرشدی موضوع دیگر در خصوص فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه ایجاد شاخص دانش‌بنیان است. وی در این رابطه توضیح می‌دهد: «باتوجه به افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیانی که در بازار سرمایه کشور پذیرفته شده‌اند به بیش از ۱۰۰ شرکت، شاخصی به نام شاخص دانش‌بنیان را به شاخص‌های بازارهای سرمایه اضافه کرده‌ایم که فقط فعالیت‌ شرکت‌های دانش‌بنیان را رصد می‌کند و فعالان بازار می‌توانند با توجه به آن شاخص از روند رو‌به‌رشد شرکت‌ها آگاه شوند. این موضوع از این لحاظ حائز اهمیت است که می‌توان این شاخص را با سایر شاخص‌ها، مانند شاخص حمل‌ونقل یا شاخص پتروشیمی مقایسه کرد و این موضوع که همیشه ادعا می‌کنیم شرکت‌های دانش‌بنیان بازدهی زیادی ایجاد می‌کنند به این ترتیب قابل‌رصد خواهد بود و می‌تواند به تغییر رویکرد فعالان بازار به سوی سرمایه‌گذاری و خرید سهام شرکت‌های دانش‌بنیان منجر شود.»
   
ارتباط مستقیم با ارکان نظام تأمین‌مالی
به عقیده مدیرکل دفتر تأمین‌مالی وسرمایه‌گذاری معاونت علمی، تمام موضوعاتی که درخصوص همکاری زیست‌بوم دانش‌بنیان کشور و بازار سرمایه شکل گرفته است‌ به‌دلیل ایجاد ارتباط موثر میان معاونت علمی، فناوری و ارکان بازار نظام سرمایه است. مرشدی در این رابطه توضیح می‌دهد: «در سنوات قبل همیشه این موضوعات در رده‌ها و جلسات مدیریتی مطرح می‌شد اما در دوره دولت سیزدهم این اتفاق افتاد که ما توانستیم با بدنه بازار سرمایه ارتباط بگیریم. جلسات ویژه‌ای با دوستان داشتیم و این جلسات ادامه دارد و می‌تواند برای مملکت باعث خیر و برکت شود.»
وی می‌افزاید: «موضوع دیگری که در دفتر تامین‌مالی درحال پیگیری است،بحث‌های زیرساختی است که برای توسعه سرمایه‌گذاری مورد‌نیاز است؛ از جمله آنهامی‌توان به موضوع ارزش‌گذاری دارایی نامشهوداشاره کرد.اساسا شرکت‌های دانش‌بنیان جنس دارایی‌شان بادارایی شرکت‌های سنتی فرق می‌کند.درشرکت‌های سنتی بیشتربحث اموال منقول وغیرمنقول مطرح است اما دارایی‌هایی شرکت‌های دانش‌بنیان مبتنی‌ بردانش ودارایی نامشهودمانند برندودانش فنی است که بسیارمهم بوده و باید ارزش‌گذاری شود. پیگیری ارزش‌گذاری دارایی‌های نامشهود به ایجاد نظام جدید ارزش‌گذاری دارایی‌های نامشهود منجر شد که 
در سال گذشته با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور و رئیس‌ هیأت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی رونمایی شد.»
مرشدی تصریح می‌کند: «این موضوع در کنار موضوعات دیگر مانند ضمانت اعتباری از اهمیت بالایی برای تأمین ‌مالی شرکت‌های دانش‌بنیان در ابعاد کنونی برخوردار است. ضمانت اعتباری نیز برای استفاده از ابزار ضمانت‌نامه به‌منظور تأمین‌ مالی شرکت‌های دانش‌بنیان واستفاده ازمنابع سرمایه‌گذاری خارجی ازجمله موضوعاتی است که دردفتر تامین مالی درسنوات گذشته انجام شده است.» 

فنامد؛ اولین دوره حضور معاونت علمی در نمایشگاه صنعت مالی
نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی از جمله مهم‌ترین رویدادهای مالی در کشور به‌شمار می‌رود که امسال شانزدهمین دوره آن از ۱۹ تا ۲۲ مرداد در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی برگزار خواهد شد. مرشدی درخصوص حضور و همکاری معاونت علمی با این دوره از نمایشگاه می‌گوید: «این اولین دوره‌ای است که ما می‌خواهیم در نمایشگاه صنعت مالی شرکت کنیم و سعی می‌کنیم که این حضورمان مستمر باشد. هدف معاونت از مشارکت در این نمایشگاه دو محور دارد؛ یکی ارائه دستاوردها و دیگری بحث حل مسأله است. به‌همین‌دلیل حضور معاونت علمی در این دوره از نمایشگاه در قالب رویدادی با عنوان «فنامد» خواهد بود. در این رویداد سعی کرده‌ایم از تمام صاحب‌نظران نظام تأمین‌مالی کشور، بازار پول، بازار سرمایه و بیمه در برنامه‌های رویداد بهره ببریم تا که بتوانیم ضمن ارائه برنامه‌های جدید و دستاوردهای حوزه تأمین‌مالی برای مشکلات هم راه‌حل‌هایی پیدا کنیم.» 
وی می‌افزاید: «ما می‌خواهیم تمام فعالان تامین‌مالی زیست‌بوم علم و فناوری را زیر یک سقف جمع کرده و اینها را با ارکان نظام تامین‌مالی کشور آشنا کنیم.کل موضوعی که ما می‌خواهیم پیگیری کنیم، ارتباط بین این فعالان است. 
از طرف زیست‌بوم علم‌و‌فناوری، صندوق‌های پژوهش و فناوری و نهادهای مالی تخصصی حضورخواهند داشت و به معرفی خدمات ودستاوردهای‌شان خواهند پرداخت. همچنین کارگاه‌ها، نشست‌ها،میزگردهای تخصصی و سخنرانی‌های باحضور افراد شاخص در این حوزه‌ها برگزارخواهیم کرد تا هم‌افزایی بیشتری میان فعالان زیست‌بوم نوآوری و فناوری و ارکان نظام تأمین مالی کشور ایجاد کنیم.