رئیسی در نشست خبری مشترک محمد شهباز شریف، نخست‌وزیر جمهوری اسلامی پاکستان با اشاره به سطح روابط تجاری تهران و اسلام‌آباد بیان کرد: سطح روابط تجاری و اقتصادی بین دوکشور،سطح قابل‌قبولی نیست اما تصمیم گرفتیم این سطح روابط تجاری را در گام اول به ۱۰میلیارد دلار افزایش دهیم.به نظرمی‌رسد رقم اعلام شده برای ارتقای ظرفیت تجارت خارجی دو کشورقابل تحقق است، زیرا ایران و پاکستان ظرفیت‌های خوبی برای این موضوع دارند.وجود سه منطقه مرزی فعال اعم از ریمدان که در ۱۲۰کیلومتری چابهارو۵۰کیلومتری مسیر چابهار ــ راسک قراردارد،مرزسراوان درکهک ومنطقه تفتان میرجاوه ازجمله مهم‌ترین گذرگاه مرزی میان ایران و پاکستان به‌شمار می‌رود. منطقه ریمدان ازسال۹۵ برای جابه‌جایی رسمی کالا میان ایران وپاکستان مشخص شده است. این گذرگاه مسیر ریلی ایران را به پاکستان وشبه‌قاره هند وصل می‌کند؛ بنابراین ظرفیت‌های بسیار خوب مرزی برای توسعه تجارت خارجی میان دو کشور وجود دارد. بخش اصلی تجارتی که تاکنون به صورت رسمی میان ایران و پاکستان وجود داشته مرتبط با صادرات انرژی از ایران است، زیرا شرکت نفت مجوزهایی در این زمینه صادر کرد؛ به طوری که از این محل سالانه حدود شش میلیارد دلار مبادله مالی شکل می‌گیرد.
صادرات کاشی و سرامیک
بخش دیگر،کالاهای تجاری است که قابلیت بسیار زیادی برای توسعه روابط دارد وازجمله می‌توان به نیازعظیم پاکستان به واردات کاشی و سرامیک تولیدی ایران پرداخت.باتوجه به کیفیت بین‌المللی قابل‌توجه کاشی و سرامیک تولید ایران، پاکستان خریدار بسیار خوبی برای این محصول است؛ ضمن این‌که پاکستان به واردات کالاهای مختلفی از ایران نیاز دارد. انتظار می‌رود دستگاه دیپلماسی کشور زمینه‌های لازم را برای بازاریابی تجار و تولید‌کنندگان ایرانی در پاکستان فراهم کند. پاکستان در زمینه محصولات پتروشیمی و پلاستیک مشتری بسیار خوبی است؛ بنابراین باید در بازار پاکستان به شکل مدون بازاریابی کرد تا نیازهای مختلف این کشور شناسایی شود. ایران می‌تواند برخی کالاهای تولید پاکستان را که در کشور تولید نمی‌شود یا مزیت تولید ندارد، وارد کند. اگر تبادل تجاری به شکل جدی و سازمان‌یافته میان دو کشور ناظر بر حل مشکلات گمرکی و تفاهم در موضوعات مرتبط با تعرفه صادرات و واردات شکل بگیرد،قطعا زمینه‌های لازم برای تحقق۱۰میلیارد دلار تبادل تجاری میان دو کشور وجود دارد و موضوع مدنظر دولت سیزدهم محقق می‌شود.
نوسازی ماشین‌آلات
با توجه به این‌که بخش قابل‌توجهی از ماشین‌آلات صنعتی و معدنی کشور درمسیر فرسودگی قرار دارد و برای جهش و رشد تولید نیازمند واردات ماشین‌آلات و فناوری‌های روز دنیا هستیم، پاکستان که تحریم نیست، می‌تواند واسطه واردات ایران باشد و به‌راحتی کالاهای مورد نیاز ایران را از اروپا و آمریکا وارد کند و در ازای واردات، کالای ایرانی به پاکستان صادر شود. میان چین و هند بر سر موضوع بندر گوادر و چابهار رقابت وجود دارد، زیرا چینی‌هانزدیک به ۴۶میلیارد دلار دربندر گوادر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و مایلند خط ترانزیتی از گوادر به مناطق مختلفی درپاکستان و چین حتی تا افغانستان بکشند اما با توجه به این‌که قرار است هندی‌ها سرمایه‌گذاری عظیمی در بندر چابهار داشته باشند و به‌دلیل این‌که چین و هند در این زمینه رقابت دارند؛ چین راه‌حلی مبنی بر این ارائه داده که در بندر گوادر و چابهارشریک باشند. برمبنای این شراکت، خط‌آهنی از بندر گوادر تا چابهار به آسیای مرکزی از سویی و راه‌آهن از چابهاربه سمت زابل وافغانستان وشعبه دیگر ازسمت خراسان جنوبی و خراسان رضوی از سوی دیگر کشیده شود تا به سرخس و خط‌‌آهن ترکمنستان وصل شود وکل آسیای مرکزی راپوشش دهد.با توجه به این‌که منطقه چابهارتحت تحریم‌های آمریکا قرار نگرفته و رقابت بر سر این منطقه و تجارت خارجی میان کشورهای یاد شده بالاست، باید منتظر ماند عاقبت رقابت چه می‌شود و ایران در همکاری با کشورهای یاد شده چه نتیجه مالی و اقتصادی‌ای می‌تواند کسب کند.
طرح انتقال گاز
طرح انتقال گاز ایران به پاکستان از حدود ۱۵سال پیش طراحی و اجرا شد که تاکنون به‌دلایل مختلفی وارد فازعملیاتی نشده بود اما با حضور مقامات ایران در پاکستان و مذاکرات صورت گرفته و با ابراز تمایل طرف پاکستانی، این موضوع اکنون به مرحله اجرا نزدیک‌تر شده است.براساس توافق اولیه، قرار بود این خط لوله ۲۷۰۰کیلومتری،گازصادراتی ایران را ازمسیرپاکستان به هند منتقل کند. پیش‌بینی شده بود که درصورت توافق نهایی، ۱۱۰۰کیلومتر از این خط لوله در ایران، ۱۰۰۰کیلومتر در پاکستان و ۶۰۰کیلومتر در هند احداث شود. طبق طرح اولیه قرار بود روزانه ۱۵۰میلیون مترمکعب گاز ایران به هند و پاکستان صادر شود که از این مقدار،۹۰میلیون مترمکعب برای هند و۶۰میلیون مترمکعب برای پاکستان در نظر گرفته شده بود که البته این ایده عملی نشد.هند بابهانه‌هایی درباره امنیت وقیمت معاهده، نسبت به آن سردشده وازتعهد سه‌جانبه کناره‌گیری کرد.بعدازآن در سپتامبر۲۰۱۲، عملیات اجرایی معاهده آغاز شده وروسای‌جمهوروقت ایران و پاکستان توافق کردند که در این زمینه همکاری داشته باشند. براساس این همکاری، پیش‌بینی شده بود که پاکستان نیز خط لوله خودراطی۲۲ماه تا مرز ایران بکشد.همچنین براساس این معاهده گازی، قرار شد با شروع عملیات لوله‌گذاری تا سال ۱۳۹۳، صادرات گاز ازطریق خط لوله به کراچی آغاز شود. این قرارداد ۲۵ ساله، ایران را متعهد کردکه صادرات گاز درروزازحجم۱۴میلیون مترمکعب راآغازکرده و آن را در دو فاز به ۲۱و۳۰میلیون مترمکعب افزایش دهد.آن‌طور که جواد اوجی،وزیرنفت اعلام کرده؛اسلام‌آباد برای بهره‌برداری سریع خط لوله صادراتی گاز ایران به پاکستان (آی‌پی) علاقه‌مند بوده و طرف پاکستانی مشتاق است هرچه زودتر تزریق گاز به خط لوله آی‌پی انجام شود، پاکستان برای تسریع این کار درحال تنظیم قرارداد باشرکت‌های مختلف است.وی افزود: با اقدام‌هایی که انجام خواهد شد، امیدواریم طبق قرارداد بین‌المللی که بین ایران و پاکستان امضا شده است، دردوران فعالیت دولت سیزدهم شاهد صادرات گاز به پاکستان باشیم.
