ایران،هاب ترانزیت منطقه می‌شود

کارشناسان تجارت معتقدند تکمیل کریدورهای تجاری کشور می‌تواند اقتصاد ایران را به سمتی پیش ببرد که علاوه بر مثبت‌شدن تراز تجاری، درآمد ارزی خوبی نصیب کشور شود. خیرا... خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی درباره تکمیل خط‌آهن رشت ــ آستارا می‌گوید ۱۰ کیلومتر از این خط ریلی از رشت و ۱۲ کیلومتر از سمت آستارا به بهره‌برداری رسیده، ولی پروژه جدید با حضور روس‌ها به بهره‌برداری خواهد رسید؛ هرچند از سال‌های گذشته کار تملک زمین این پروژه ریلی را آغاز کرده‌ایم.ساولیف، وزیر حمل‌ونقل روسیه نیز در خصوص اهمیت این پروژه اعلام کرده دریای بالتیک با این راهگذر به خلیج‌فارس متصل می‌شود و علاوه بر آن ایران، روسیه و سایر کشورها نیز می‌توانند از این امر منتفع شوند.با این حال بد نیست بدانیم کلنگ ساخت این خط ریلی ۱۶۲ کیلومتری ۲۰ سال پیش به زمین خورده است. همچنین ظرفیت جابه‌جایی یک میلیون و ۳۸۰ هزار مسافر در سال بیستم بهره‌برداری پیش‌بینی شده است.

اتصال شمال به جنوب
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی گفته یکی از اصلی‌ترین موضوعات در ایجاد زیرساخت‌ها، تکمیل زنجیره‌های کریدوری بوده که محوریت اصلی آن بر دوش مسیر ریلی است؛ به همین دلیل تمام تلاش‌ها صورت می‌گیرد تا دریای خلیج‌فارس و جنوب را به شمال متصل کنیم.اردیبهشت سال گذشته بود که با سفر وزیر حمل‌ونقل روسیه به تهران قرارداد ۱.۶میلیارد یورویی ساخت این مسیر امضا و قرار شد از دی‌ماه ۱۴۰۲ عملیات ساخت این طرح آغاز شود ولی با این حال گزارش‌ها حاکی از آن است که هنوز این امر به ورطه اجرا نرسیده؛ هرچند وزیر راه و شهرسازی وعده داده که به‌زودی شاهد آغاز اجرای این طرح خواهیم بود.
در همین خصوص خیرا...خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: روسیه با وام یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورویی آماده مشارکت با ایران است و به‌زودی قرارداد مشارکت دو کشور در ساخت خط‌آهن رشت ــ آستارا به امضا می‌رسد؛ به همین دلیل وزارت راه و شهرسازی پیش‌بینی کرده در صورت تامین اعتبار تا پنج سال آینده شاهد بهره‌برداری از این طرح باشیم.

تقویت ناوگان خزر
همچنین کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه با بیان این‌که شاخه غربی کریدور شمال - جنوب بین روسیه، جمهوری آذربایجان و ایران است، گفت: شاخه سوم این کریدور شمال- جنوب و کریدور ترکیبی روسیه و ایران از مسیر دریای خزر است. این کریدور ترکیبی اهمیت بسیار بالایی دارد و بهترین کریدور می‌تواند باشد، چراکه بدون کشورهای واسط به روسیه متصل می‌شویم. البته در کریدور ترکیبی در بخش روسی، نقاط ضعفی وجود دارد که آن هم وجود یک بندر در ماخاچ‌قلعه است و بقیه بنادر در ولگا قرار دارد. ولگا هم هرسال باید لایروبی انجام شود.جلالی ادامه داد: در غیر این‌صورت ظرفیت انتقال بار از طریق کشتی‌ها کاهش پیدا می‌کند؛ به طوری‌که طی سال‌های گذشته ظرفیت کشتی‌ها به ۳۵۰۰ تن کاهش پیدا کرده در حالی که ظرفیت ۸۰۰۰ تن بوده‌ است. مشکل دیگر ولگا این است که شش ماه از سال یخبندان و طوفانی است و نقل و انتقالات با سرعت انجام نمی‌شود.وی با بیان این‌که در بخش ناوگان دریایی در خزر مشکل داریم و در این منطقه باید کشتی‌های بیشتری داشته باشیم، گفت: اگرچه چند فروند کشتی در خزر خریداری شد اما کافی نیست و باید ناوگان خزر را تقویت کنیم.

درآمدزایی از پروژه ریلی رشت- آستارا
علی حسینی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درخصوص توافق آغاز پروژه ریلی رشت‌-آستارا اظهار کرد: به جرات می‌توان گفت پروژه ریلی رشت- آستارا مهم‌ترین و تاثیرگذارترین پروژه ریلی کشورمان است؛ چون به‌شدت افزایش سهم ایران از حمل و نقل دریای خزر را در آینده‌ای نزدیک شاهد خواهیم بود.وی افزود: از این پروژه می‌توان به عنوان حلقه مفقوده توسعه کریدور شمال به جنوب یاد کرد به طوری که انتظار می‌رود ترانزیت محصولات و کالاهای مختلف با توسعه‌ای چند برابری روبه‌رو شود؛ چون ورود ریل به آستارا و پروژه ریلی رشت – آستارا، نویدبخش اتصال خط آهن کشورمان به کشورهای حوزه اوراسیاست.رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران خاطرنشان کرد: طبیعتا با آغاز این پروژه، میزان ترانزیت کالاها، واردات و صادرات آنها با افزایش چشمگیری روبه‌رو خواهد شد. این امر می‌تواند ارزآوری زیادی را برای کشورمان به همراه داشته باشد.حسینی بیان کرد: در کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران‌ جلسات مختلف و نشست‌هایی که با مسئولان کشورمان داشته‌ایم ‌همواره بر آغاز این پروژه تاکید می‌کردیم به طوری که همواره این پیشنهاد را به مسئولان می‌دادیم که پروژه‌های دیگر را تعطیل کنند تا بتوانیم زودتر از مزایای گسترده این پروژه بهره ببریم.وی افزود: طبیعتا با توسعه حمل و نقل ایران در دریای خزر با آغاز پروژه ریلی رشت-آستارا شاهد رشد ترافیک کالاها در بنادر شمالی کشورمان خواهیم بود که می‌تواند درآمدزایی قابل‌توجهی برای کشورمان به همراه داشته باشد. با این‌حال باید به توسعه زیرساخت‌های این بنادر بپردازیم تا بتوانیم از همه مواهب آن بهره‌مند شویم.رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران اذعان کرد: در حال حاضر روسیه ظرفیت زیادی برای ترانزیت کالاها از مسیر ایران دارد ولی آنچه واقعیت دارد این است که کشورمان به لحاظ زیرساختی در بنادر و راه‌ها امکانات زیادی ندارد به همین دلیل باید تامین شناورهای «روـــ رو» در دریای خزر را هر چه سریع‌تر پیگیری و در دستور کار خود قرار دهیم.حسینی افزود: وصل نشدن رشت به بندر کاسپین در انزلی نیز یکی از معضلات دیگری است که باید سریعا صورت گیرد. هرچند مسئولان قرار است این امر را در آینده‌ای نزدیک محقق سازند تا شاهد آن باشیم که سهم کشورمان در حمل و نقل دریای خزر افزایش یابد.وی با بیان این که باید تمام بنادر شمال کشور از مزیت‌های ریلی برخوردار شوند، اظهار کرد: کشورمان ظرفیت زیادی برای حمل و نقل نفت، محصولات کشاورزی، پتروشیمی و مواد شیمیایی از این پروژه ریلی دارد با این حال باید کشورمان زیرساخت‌ها را یکی پس از دیگری فراهم و زمینه ایجاد یک نظام لجستیکی قوی و هماهنگ را ایجاد کند.این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون بخش زیادی از صادرات ایران به روسیه از مسیر دریایی صورت می‌گیرد، با این حال برای توسعه زیرساخت‌های کشورمان باید پروژه رشت ـــ آستارا، بندر کاسپین به رشت و چابهار به زاهدان تکمیل شود تا شاهد انقلاب ریلی در کشورمان باشیم.

ظرفیت بیش از ۱۵میلیون تنی ترانزیت کالا 
علی ضیائی، کارشناس اقتصاد حمل و نقل نیز درخصوص پروژه ریلی رشت ‌ـــ آستارا اظهار کرد: پروژه ریلی رشت ـــ آستارا یکی از سه پروژه ریلی دریای خزر است به طوری که بسیاری از شهرهای غربی روسیه شامل مسکو، سن پترزبورگ و... را به کشورمان وصل می‌کند.وی افزود: این شهرهای روسی به عنوان مهم‌ترین تولیدکنندگان غلات، محصولات کشاورزی و کود شیمیایی محسوب می‌شوند و از این طریق روسیه می‌تواند محصولات خود را به بازارهای خاورمیانه صادر کند.ضیائی گفت: غرب خزر اصلی‌ترین گزینه ایران و روسیه برای کریدور شمال ـــ جنوب است، چون اولا غرب دریای خزر کشورهای واسط کمتری دارد و دوم این‌که به لحاظ تمرکز جمعیت روسیه، مسیر کریدور ترانزیتی غرب خزر کوتاه‌تر است. این مسیر هزینه ترانزیت را کاهش می‌دهد.این کارشناس اقتصاد حمل و نقل خاطرنشان کرد: با این حال باید به این نکته نیز اشاره کرد که ایران و روسیه از معبرهای ریلی و ریلی ـــ دریایی به روسیه متصل می‌شوند که برای تکمیل مسیر ریلی دریای خزر، باید قطعه رشت ـــ آستارا تکمیل می‌شد. وی افزود: طبیعتا در وضعیت فعلی روسیه مورد تحریم بسیاری از کشورهای اروپایی است و به همین دلیل می‌تواند کالاهای خود را به بازارهای جهانی از طریق آب‌های گرم جنوب ارسال کند.  ضیائی عنوان کرد: این کشور اعلام کرده قرار است به‌زودی ۱۵میلیون تن از کالاهای خود را از طریق این خطوط ریلی به دیگر کشورها صادر کند، هر چند ظرفیت این طرح بیشتر از این میزان کالاست. وی افزود: انتظار می‌رود کشورمان از این طریق درآمدزایی زیادی داشته باشد، این مسیر بتواند به بهبود روند تثبیت جایگاه سیاسی کشورمان کمک کند و ایران هاب غلات منطقه شود.