با قتل مهرجویی، سینمای ایران دیگر فیلمساز برجستهاش را نداشت تا دوباره با ساخت فیلمهای ماندگاری مانند: گاو، هامون، اجارهنشینها، مهمان مامان، لیلا، لامینور و... به او بنازد و به جهان فخر بفروشد. چهار تبعه افغانستان در یک شب ظلمانی خونین رخت عزا به تن هنر ایرانزمین پوشاندند.برگردیم به زمانیکه چهار متهم به قتل از قبل، ویلای مهرجویی درخیابان لادن شرقی را نشانکرده بودند تا نیت شومشان را عملیکنند. دو نفرشانکه از قبل مهرجویی را میشناختند، با این تصورکه او و همسرش به خاطر سفرهای خارجی، ارز و طلای زیادی در خانه دارند و با این سرقت، دیگر نیازی به کار کردن ندارند، دو همدستشان را با خود همراهکردند. شب ۱۶ مهرماه، متهمان اولین تلنگر مرگ را با ورود مخفیانه به محوطه ویلا به خانواده مهرجویی به صدا درآوردند، اما به خاطر بسته بودن درساختمان و اینکه مرحومه محمدیفر متوجه حضور آنها شده بود، پا به فرار گذاشتند. او موضوع را با مخاطبان خود در فضای مجازی به اشتراکگذاشت، اما این ماجرا را نه به پلیس اطلاع داد و نه شکایتی علیه متهمان ثبتکرد. محمدیفر تصور میکردهمه چیز تمام شده است، اما متهمان ۲۲مهرماه دوباره سروکلهشان پیدا شد و این بار با شناختی که از شهرک داشتند، از دری دیگر و از سمت آشپزخانه به راحتی با چاقو وارد ساختمان شدند. محمدیفر با دیدن آنها به اتاق خواب دخترش پناه برد و مهرجویی نیز با دو نفر از آنان درگیر شد، اما با ضربات متعدد چوب و چاقو به قتل رسید. دو متهم دیگر، محمدیفر وحشتزده و هراسان را در اتاق خواب گیر انداختند و از او خواستند تا طلاهایش را به آنها بدهد و او نیز طلاها، ازجمله دستبند و النگویش را داد. آنها ظاهرا نمیخواستند محمدیفر را بکشند، اما با ورود متهم سوم به اتاق یعنی همان کسی که با ضربات چاقو، مهرجویی را به قتل رساند، ورق برگشت. او با تحریک و تهدید، از دو متهم دیگر خواست تا زن را بکشند. تحریک او اثر کرد و یکی از متهمان ضرباتی به محمدیفر زد و بعد شخص تحریککننده که نقش طراح و سردسته متهمان را داشت، جلو آمد و ضربه نهایی را به زن وارد کرد. پس ازجنایت، متهمان از یکی از اتاقها، دو گوشی تلفن همراه سرقتکردند و سپس به ساختمان دیگری در ویلا رفتند، اما دست خالی بیرون آمدند و بعد از خروج از ویلا، چاقوها و اموال مسروقه را به متهمیکه خارج از شهر زندگی میکرددادند.ساعاتی بعد، گزارش قتل روی میز پلیس قرار گرفت و هرچهار متهم در کمتر از پنج روز دستگیر شدند. سه متهم از جمله قاتل اصلی ابتدا منکر موضوع بودند و اما با دستگیری نفر چهارم،کشف چاقوها و اموال مسروقه مقتولان، ماجرا شکل دیگری به خود گرفت. کشف پیشنویس یک پیامک ارسال نشده محمدیفر به دخترش هم به روشن شدن زوایای تاریک پروندهکمککرد. مقتول در پیامک در مورد مشخصات متهم، قاتل اصلی و مطلع کردن او از ورود قاتل به خانه توضیح داده بود.برای هریک از متهمان، وکیل تسخیری معرفی و با حضور مددکار اجتماعی و روانشناس برایشان پرونده شخصی تشکیل شد. بازسازی صحنه قتل، بازجویی از متهمان و مواجهه حضوری آنها و راستیآزمایی اظهارات آنها با ادله وقوع جرم، از اقداماتی بودکه بازپرس پرونده انجام داد. بر اساس مدارک، قاتل هردو یک شخص بود و نقش سایر متهمان در حد معاونت در قتل یا شروع به قتل بود که البته اتهامات دیگر مانند «مشارکت در سرقت با سلاح سرد» منتسب به همه آنهاست. با تکمیل تحقیقات و صدورکیفرخواست، حالا همه چیز برای محاکمه چهار متهم به قتل در سالن اجتماعات ساختمان دادگستریکرج آماده است.
در دادگاه چهگذشت؟
خبرنگاران از ساعت ۸:۳۰ دقیقه صبح به دادگستری آمدهاند. جلوی در ساختمان یک گیت ورودی استکه مراجعان باید گوشی تلفن همراه خود را تحویل دهند.چهارمتهم پرونده مهرجویی رادور ازچشم خبرنگاران و ازدرشمالی وارد ساختمان کردند و برای همین، آنها را ندیدیم. مهرجویی سه فرزند دارد که دونفرشان خارج ازکشور زندگی میکنند و دخترکوچکش هم در ایران است، اما هیچکدام امروز به دادگاه نیامدند و به وکیلشان، مانوش منوچهری وکالت دادهاند تا کارها را جلو ببرد. حدود ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه صبح بالاخره جلسه دادگاه با حضور متهمان، وکلایشان، نماینده دادستان و تعدادی از کارآموزان وکالت به ریاست قاضی شعبه اول دادگاه کیفری یک استان البرز کلید خورد.در ابتدای جلسه، کیفرخواست صادره از دادسرای فردیس علیه چهار متهم این پرونده خوانده شد و پس از آن، منوچهری، وکیل خانواده فرزندان مهرجوییگفت:« این کیفرخواست درحالی زود صادر شد که در آن ایراداتی وجود داشت و میخواستیم برطرف شود. در تصاویر صحنه جرم، مهرجویی روی زمین افتاده و اطراف او پر از خون است، درحالیکه لباسش اصلا خونی نیست. ضمن اینکه در آن صحنه، مهرجویی لباس رسمی به تن دارد، اما او در خانه لباس رسمی نمیپوشید. شاید هم منتظر کسی یا مهمانی بوده است. بر همین اساس تقاضا داریم آخرین تماسهای تلفنی مهرجویی بررسی شده تا مشخص شود او واقعا منتظر کسی بوده است یا خیر؟»
نماینده دادستان در واکنش به صحبتهای وکیلگفت:«متن کیفرخواست بر اساس حدس و گمان نیست و ما ملزم نیستیم ببینیم فردی در خانه رکابی میپوشد یا با کت و شلوار میگردد. در خصوص احتمال نقش داشتن فرد دیگری در پرونده، پاسخ این است که موضوع به صورت پلیسی امنیتی بررسی شده و ردپای هیچ فرد دیگری به دست نیامده است.»
درخواست قصاص برای ۴ مرتکب
در ادامه، رئیس دادگاه برای اینکه هیچ نقطه ابهامی باقی نماند و به برخی ابهامات مطرح شده هم پاسخ داده شود، از رئیس پزشکی قانونی استان البرز خواست در جایگاه حاضر شود و او در پاسخ گفت:« با توجه به اهمیت پرونده، گروه ویژهای را تعیین کردیم تا روی آن کار کنند. ما نمیتوانیم اعلام کنیم چه کسی ضربه کشنده را وارد کرده، فقط از طریق جراحات وارده میتوانیم بگوییم کدام ضربه از کدام چاقو بوده است که با توجه به جراحات ایجاد شده، چاقوی دسته زرد، آلت قتاله بوده است. همچنین بر اساس وضعیت جسد محمدیفر، اینطور نبوده که قتل و ضربات چاقو در حالت ایستاده به مقتول وارد شده باشد؛ ضربات عمیقی به داخل گردن زده شده است.» با پایان صحبتهای رئیس پزشکی قانونی البرز، آغاسی، وکیل مادر محمدیفر، ضمن تشکر از سران سه قوه در رسیدگی به پرونده گفت: «ضابطان در۱۲تیم جداگانه تحقیقات خود را انجام دادند تا به ضاربان رسیدند. سوالی که دارم این است که چرا فردی به نام...که یکی ازمتهمان است، نقش او به عنوان مشارکتکننده در قتل تشخیص داده نشده است؟» آغاسی صحبتهای خود را با تک جمله « ما در کنار دادگاه هستیم» به پایان رساند.سپس هم منوچهری و هم آغاسی به نیابت ازسه فرزند مهرجویی و مادر محمدیفر، برای مرتکبان درخواست قصاص کردند.
متهم ردیف اول، جوانی است که زبان تند و تیزی هم دارد. رئیس دادگاه پس از تفهیم اتهام به او، از متهم خواست تا درجایگاه از خود دفاع کند. متهم همان ابتدا منکر عنوان اتهامیاش شد و گفت قتل را قبول ندارد: «در آن شهرک من باغبان چهار باغ بودم که باغ مهرجویی یکی از آنها بود. در زمان وقوع قتل هم من در باغ فردی به نام.... بودم. دوربینها را بررسی کنید و ببینید همانجا بودم یا خیر.»
رئیس دادگاه: تو اعتراف کردی و علاوه بر گفتن جزئیات، صحنه قتل را هم بازسازی کردی.
متهم ردیف اول: اعترافات من تحت فشارهای بازجویی بود.
رئیس دادگاه: تو اعتراف کردی که چهار نفری وارد شدید و اموال مسروقه را هم بردی که بعدها کشف شد. چه دفاعی داری؟
متهم ردیف اول: اعترافاتم تحت فشار بازجویی بود. من هیچ سرقتی انجام ندادهام.
رئیس دادگاه: اگر تو نکشتی، از کجا میدانستی مهرجویی و همسرش کشته شدهاند؟
متهم ردیف اول: در بازجوییها فهمیدم. وقتی ما را گرفتند، هرکداممان را داخل یک اتاق بردند و پزشکی قانونی هم از ما خون گرفت. یک روز یکی از متهمان به من گفت عجب غلطی کردم. گفتم تو آدم کشتی؟ که یکی دیگر از متهمان گفت خوب شد لباسها را شستیم که آنجا تازه فهمیدم اینها شاید قتل انجام داده باشند. با تمام شدن پرسش و پاسخ میان متهم ردیف اول و رئیس دادگاه، یک ساعت و نیم تنفس اعلام و ساعت ۱۴ و ۳۰دقیقه جلسه بعدی دادگاه شروع شد و پرسش و پاسخ بین قاضی و متهم ردیف اول ادامه پیدا کرد.
رئیس دادگاه: شما قبلا چندبار گفتید که یکی از متهمان گفته مهرجویی پول مرا نداده و او را میکشد.
متهم ردیف اول: نه؛ تحت فشار بازجویی اعتراف کردم.
رئیس دادگاه نام یک نفر را به زبان آورد وازمتهم ردیف اول پرسید تو این فرد را میشناسی که او در پاسخ گفت:« او برادرم است. یکبار از مهرجویی بلندگویی دزدیده بود که آن را گرفتم و به مهرجویی پس دادم. شما شاید مهرجویی را در فیلمهایش دیده باشید، اما من هفت سال او را میشناختم و با هیچکس رودربایستی نداشت.»
درادامه وکیلمتهم درجایگاه ایستاد وباطرح ایراداتی شکلی اظهارکرد:«۱۲جلسه برگزارشدکه دردوجلسه وکلا حضور داشتند. باتوجهبهلهجهمتهمان کاشمترجم داشتند.اوحتی سوادهم ندارد. کاش دربازسازی صحنه این تعداد افرادحضور نداشتند.»
وی ادامه داد: «موکلم فرد خوبی است؛ چطور میتوانسته این جنایت هولناک را مرتکب شود؟»
نماینده دادستان با رد این ایرادات گفت:«متهم به گفته خودش ۱۲سال است در ایران است و فارسی صحبت میکند. معلوم شد سواد هم دارد. او ادعا میکند تحت فشار بازجویی در اداره آگاهی اعتراف کرده، نزد بازپرس که فشاری نبود، چرا آنجا اعتراف کرد و این موضوعات را مطرح نکرد؟»
درادامه، متهم ردیف چهارم در جایگاه قرار گرفت و انگشت اتهام را به سمت متهم ردیف اول گرفت و گفت: این متهم به ما گفت برای سرقت میرویم و نقشه را او کشید . حتی به ما میگفت از کجا برویم که دوربین نداشته باشد. وقتی وارد خانه شدیم به اوگفتم اینجا که باغ است، طلافروشی نیست. او و متهم دیگر پرونده مقتولان را کشتند. با دفاعیات این متهم و وکیلش ساعت ۱۷و۱۵دقیقه رئیس دادگاه ختم جلسه اول را اعلام کرد و ادامه رسیدگی به روز دیگری موکول شد.
اتهامات ۴ متهم پرونده
رئیس کل دادگستری استان البرز هم پس از این جلسه گفت: نخستین جلسه دادگاه علنی چهار متهم پرونده مرحوم مهرجویی و همسر وی در دادگاه کیفری یک استان البرز آغاز شد. فاضلیهریکندی به تشریح جزئیات اتهام متهمان پرونده پرداخت و گفت: بر این اساس و با توجه به محتویات تحقیقات، متهم ردیف اول به اتهام مباشرت در قتل عمدی مرحوم مهرجویی و مرحومه محمدیفر، مشارکت در سرقت تعزیری، ورود به عنف به منزل دیگران، تهدید با چاقو؛ متهم ردیف دوم با اتهامات شروع به قتل عمدی مرحوم مهرجویی، مباشرت در ایراد ضربوجرح عمدی به نحو واردآوردن ضربات متعدد به مرحوم مهرجویی، مشارکت در سرقت تعزیری، ورود به عنف به منزل دیگران؛ متهم ردیف سوم با اتهامات شروع به قتل عمدی مرحومه محمدیفر، مباشرت در ایراد ضربوجرح عمدی با چاقو به نحو واردآوردن جراحت به بدن مرحوم خانم محمدیفر، مشارکت در سرقت تعزیری، ورود به عنف به منزل دیگران، اخفای ادله جرم و متهم ردیف چهارم با اتهامات معاونت شروع به قتل عمدی مرحومه محمدیفر، مشارکت در سرقت تعزیری و ورود به عنف به منزل دیگران تفهیم اتهام شدند. وی یادآور شد: این جلسه بهصورت علنی و با حضور سه وکیل خانواده مرحوم مهرجویی و مرحومه محمدیفر برگزار شد.
پرونده ابهامی ندارد
محمدحسین آقاسی، وکیل مادر مرحوممحمدیفر هم در حاشیه جلسه دادگاه در جمع خبرنگاران گفت: پرونده دارای هیچ ابهامی نیست و ابهام موجود انگیزه قاتلان از ارتکاب این جنایت است. سؤال این است که چرا این افراد باید به این شکل چنین جنایتی را رقم بزنند و این موضوع ابهام است. ضربهای که به خانم محمدیفر وارد شده نشان از یک کینه است.به گفته وی، تمام اوراق پرونده نشان میدهد این افراد قاتل هستند. کسانی که معتقدند این افراد قاتل نیستند به این خاطر است که فقدان انگیزه را در متهمان شاهد هستیم. به نظر من انگیزه کافی برای بهقتلرساندن مرحوم مهرجویی و همسرش در این افراد وجود ندارد. البته خون کشفشده در محل جنایت و کشف گوشیهای همسر مهرجویی از متهمان نشاندهنده این است که آنها مرتکب این جنایت شدهاند. هنوز برای ما مشخص نشده است با چه دلیل و انگیزهای متهمان این جنایت را رقم زدند.آقاسی با اشاره به اینکه در دادگاه میگویند ما دنبال انگیزه نیستیم، گفت: اتفاقا باید دنبال چرایی انگیزه بود. باید بررسی شود آیا واقعا مرتکب قتل شده و انگیزه از جنایت چیست. وکیل مادر مرحومه محمدیفر با اشاره به اینکه در این پرونده آمریت وجود ندارد و کسی دستور قتل صادر نکرده است، گفت: هرچه در این پرونده است براساس حدس و گمان است اما خانواده خانم محمدیفر معتقد هستند در قتل فرزندشان آمریت وجود دارد.او در مورد اینکه چرا خانواده همسر مهرجویی در جلسه دادگاه حضور نداشتند، گفت: برای خانواده سخت است که به دادگاه بیایند و تصاویر آزاردهنده را ببینند و مطالب مرتبط با نحوه قتل را بشنوند. برای ما بهعنوان وکیل هم آزاردهنده است. آقاسی در مورد اظهارات متهم ردیف اول در جلسه دادگاه گفت: متهم اصلی ارتکاب قتل را انکار کرد و مدعی بود او نقشی در قتل نداشته است. وی بسیار زرنگ است و براساس شخصیتش میگویم آنچه دیگر متهمان میگویند درست است و او با توجه به شخصیتش میتواند سردسته متهمان بوده باشد.
انکار متهم ردیف اول از ذکاوتش است
مانوش منوچهری، وکلای سه فرزند مهرجویی در حاشیه دادگاه در جمع خبرنگاران گفت: «بعضی از موضوعاتی که ما مطرح کردیم از سوی نماینده دادستان پاسخ داده شد و برخی موضوعات بیپاسخ ماند. یکسری تحقیقاتی میگویند انجام شده که باید پرونده را بخوانیم، ببینیم انجام شده یا نه.»وی درباره ابهام مطرحشده درباره لباس مرحوم مهرجویی در زمان قتل گفت: «احتمالاتی دراینباره مطرح کردند که شاید برای خرید بیرون رفته، درحالیکه معمولا برای خرید یا کارهای دیگر بیرون نمیرفت.»منوچهری خاطرنشان کرد: «ما احتمال میدهیم آمریتی در قتلها باشد اما به یقین نمیگوییم. به کسی هم مظنون نیستیم.»وکیل فرزندان مقتول درباره انکار متهم ردیف اول در جلسه اول گفت: «متهم ردیف اول در دو جلسه مواجهه حضوری هم انکار کرد. او از ذکاوت خود استفاده کرده و اتهام را انکار میکند. ما به پرونده استناد میکنیم و او در قتلها مباشرت داشته است. آنچه اتفاق افتاده شروع به جرم درباره دیگر متهمان نیست. عملیات اجرایی مجرمانه اتفاق افتاده است. به قصد قتل به مرحوم مهرجویی چوب زدند و یکی دیگر با چاقو زده است. در رابطه با خانم محمدیفر هم همینطور بوده و حداقل اتهام معاونت است.»
محمد غمخوار - دبیر گروه حوادث