مستندسازی جنایات رژیم صهیونیستی در غزه ضرورتی اساسی است

به گزارش جام جم آنلاین، امروز (چهارشنبه) اول آذر ماه همایش بررسی تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خاجه برگزار شد. در این نشست پیام حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه نیز قرائت شد.

امیرعبداللهیان در این پیام با بیان اینکه هر بحثی در مورد تحولات در غزه از ۱۵ مهرماه تاکنون، بدون در نظر گرفتن پیشینه ۷۵ ساله اشغالگری و سرکوب، کاملا ناقص و ابتر است، گفته است: این نکته‌ای است که من و همکارانم در مواجهه با همتایان غربی که عامدانه عملیات حماس در ۷ اکتبر را به عنوان یک حادثه منفرد برجسته کرده و اصرار دارند آن را علت تامه تجاوز اسرائیل به غزه القاء کنند، یادآوری می‌کنیم.

وی افزوده است: بحران فلسطین به عنوان تراژدی که حقیقتا مایه شرمساری اخلاقی برای تمدن غربی مدعی حقوق بشر و حاکمیت قانون است، از ۷ اکتبر آغاز نشد، بلکه از ۱۹۴۸ و زمان تاسیس رژیم اشغالگر و روزی که فلسطینی‌ها به درستی آن را روز نکبت می‌نامند، شروع شد و تاکنون به شیوه و شدتی تصاعدی ادامه یافته است. 

رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شده است: درگیری غزه در ظاهر دو طرف دارد، یک طرف دولتی جعلی و نامشروع است که حاصل غصب و اشغال سرزمین یک ملت و سرکوب و کشتار و کوچ اجباری آنهاست و طرف دیگر، ملتی است که علیرغم همه فشار‌ها در ۷۵ سال گذشته، بر حفظ و احقاق حق طبیعی خویش در تشکیل کشوری مستقل بر تمام سرزمین مادری خویش اصرار دارد و سال‌هاست در بخش کوچکی از سرزمین مادریش که در محاصره کامل نیروی اشغالگر قرار دارد، در برابر حذف و هضم کامل در هاضمه رژیم اشغالگر مقاومت می‌کند.

حماس و سایر گروه‌های همکار آن مصداق دقیق و واقعی نهضت آزادیبخش

وزیر خارجه در این پیام با بیان اینکه این ملت که از حق بنیادین تعیین سرنوشت خود محروم بوده و همزمان تحت آپارتاید قرار دارد، توسط نمایندگانی که یکی از مهمترین آن‌ها حماس است، نمایندگی می‌شوند، عنوان کرده است: بدین ترتیب، حماس و سایر گروه‌های همکار آن مصداق دقیق و واقعی نهضت آزادیبخش نیز محسوب می‌شوند که برای احقاق حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین و رهایی از یوغ اشغال و آپارتاید مبارزه می‌کنند.

وی با ذکر این نکته که حق تعیین سرنوشت در منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق مدنی سیاسی و دیوان بین‌المللی دادگستری و دیگر اسناد معتبر بین‌المللی به رسمیت شناخته شده، خاطرنشان کرده است: طبق قطعنامه شماره ۱۳۰/۴۵ مصوب ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ مجمع عمومی (سازمان ملل) مردمان تحت سلطه بیگانه، اشغال خارجی یا آپارتاید حق دارند برای کسب حق تعیین سرنوشت با «همه ابزار‌های موجود، از جمله مبارزه مسلحانه» مبارزه کنند. بنابراین، مبارزه مسلحانه علیه رژیم‌های آپارتاید در حقوق بین‌الملل مشروعیت دارد. اما در واقع امر، نمی‌توان درگیری‌ها را در فلسطین بین دو طرف دانست. طرف اشغالگر اساسا طبق حقوق بین‌الملل چیزی جز تکلیف ندارد. طرح مفهوم حق دفاع مشروع برای رژیم اشغالگر، کاملا انحرافی است. از لحاظ حقوق بین‌الملل، طرف اشغالگر فاقد چنین حقی است.

در پیام امیرعبداللهیان به این همایش آمده است: بنابراین نبرد مسلحانه مردمان تحت اشغال برای رهایی از اشغال و کسب حق تعیین سرنوشت، طبق حقوق بین‌الملل (کاملا) مشروع است و در این تردیدی نیست. موضع حقوق بشردوستانه بین‌المللی نیز در این زمینه واضح است، کما اینکه طبق پروتکل شماره یک الحاقی به کنوانسیون‌های ژنو ۱۹۴۹، مبارزات مسلحانه نهضت‌های آزادیبخش ملی به عنوان درگیری مسلحانه بین‌المللی شناسایی شده و تابع قواعد حقوق جنگ قرار می‌گیرد.

وزیر امور خارجه در این پیام با ذکر این نکته که مبارزه مردم فلسطین علیه اشغالگری، مبارزه‌ای مشروع و قانونی است، توضیح داده است: این مشروعیت، از دو جنبه است. اول اینکه مبارزات مسلحانه مردم فلسطین علیه اشغالگری است. دوم اینکه این مبارزات علیه یک نظام نژادپرست و آپارتاید است که مشروعیت آن در حقوق بین‌الملل مورد شناسایی قرار گرفته است. در نظر داشته باشیم که آپارتاید بودن رژیم صهیونیستی، اکنون یک امر اثبات شده قطعی است که توسط گزارشگر ذیربط شورای حقوق بشر در گزارش رسمی وی به شورا به صورت مستند و مستدل ثابت شده و یک ادعای سیاسی و تبلیغاتی نیست.

امیرعبداللهیان با بیان اینکه جنبش حماس و سایر گروه‌های مقاومت فلسطین، به عنوان نمایندگان ملت تحت اشغال فلسطین، نهضت آزادیبخش ملی به شمار می‌آیند نه گروه تروریستی، اظهار داشته است: حماس همزمان نماینده منتخب مردم فلسطین در غزه نیز هست، چرا که علاوه بر نمایندگی ملت خود در مبارزه علیه اشغالگری قبلا در یک انتخابات آزاد نیز از سوی مردم غزه انتخاب شده‌اند.

رژیم اسرائیل سال‌هاست یک نظام سرکوبگر مبتنی بر نژادپرستی و آپارتاید علیه فلسطینی‌ها ایجاد کرده 

وی به وضعیت غزه نیز اشاره کرد و گفته است: غزه عملا در وضعیت اشغال و محاصره کامل قرار داشته و طرف اشغالگر وظایف و تکالیف مشخصی طبق حقوق بین‌الملل دارد. طرف اشغالگر موظف به حفاظت از مردم تحت اشغال است.

به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی در این پیام با بیان اینکه حمله رژیم صهیونیستی به غزه را باید در چارچوب حقوق بین‌الملل بشردوستانه، مشخصا کنوانسیون‌های ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل شماره یک الحاقی به آن، بررسی کرد، تصریح کرده است: طرف اشغالگر و اساسا هر طرف مخاصمه، موظف به رعایت قواعد حقوق جنگ خصوصا اصل تفکیک بین اهداف نظامی و اهداف غیرنظامی است. نقض شدید قواعد حقوق جنگ، به منزله جنایت جنگی است و مسؤولیت کیفری مرتکبان و مسؤولیت بین‌المللی طرف متخلف را به دنبال دارد.

امیرعبداللهیان در پیام مذکور با اشاره به این نکته که موارد نقض فاحش حقوق بشردوستانه بین‌المللی از سوی رژیم صهیونیستی چنان واضح و متعدد و مستمر است که با چشم غیرمسلح از حیث تخصص حقوقی نیز تشخیص آن بسیار سهل است، افزوده است: تقریبا همه مصداق‌های کلاسیک جنایت جنگی که در ماده ۸ اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری احصاء شده در غزه ارتکاب یافته است. حداقل چیزی که با اطمینان می‌توان ادعا کرد، ارتکاب نقض‌های فاحش و شدید مفاد کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو ۱۹۴۹ است که به منزله وقوع جنایات جنگی بیشمار در باریکه غزه است.

وی در این پیام با ذکر این نکته که می‌توان وقوع دو دسته دیگر از جنایات شدید بین‌المللی یعنی جنایت علیه بشریت و جنایت نسل کشی را نیز در غزه احراز کرد، خاطرنشان کرده است: هدف اصلی حملات بدون تفکیک، گسترده و سازمان یافته اسرائیل در غزه، غیرنظامیان هستند. این، منطبق با تعریف جنایات علیه بشریت طبق ماده ۷ اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری است. ضمن اینکه ماده ۷ اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری، تصریح دارد که آپارتاید یکی از مظاهر جنایت علیه بشریت است و چه کسی است که تایید نکند که رژیم اسرائیل سال‌هاست که یک نظام سرکوبگر مبتنی بر نژادپرستی و آپارتاید علیه فلسطینی‌ها ایجاد کرده است. 

حملات رژیم صهیونیستی به غزه قطعا همه عناصر تشکیل دهنده جنایت جنگی را دارد 

در پیام وزیر امور خارجه به این همایش همچنین آمده است: با توجه به سخنان و موضع گیری‌های صریح مقامات مختلف رژیم اسرائیل مبنی بر انسان تلقی نکردن مردم غزه و تعابیر مشابه که همگی دلالت بر قصد و نیت تصمیم گیرندگان و مراجع فکری و مذهبی رژیم برای از بین بردن فلسطینی‌ها، از جمله از طریق کوچاندن اجباری آن‌ها به خارج از غزه، دارد، اطلاق نسل‌کشی به عملیات نظامی اسرائیل در غزه کاملا منطقی و قابل دفاع است. طبق ماده ۶ اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری که مبتنی بر کنوانسیون مقابله با نسل کشی ۱۹۴۸ تنظیم شده است، «وجود سوءنیت خاص نابودسازی جزیی یا کلی یک گروه قومی، ملی، نژادی، مذهبی، ...» شرط احراز جنایت نسل کشی است. چنین قصد و نیتی بار‌ها به انحای مختلف از سوی مقام‌های رژیم مطرح شده است. در آخرین نمونه، یکی از وزرای کابینه رژیم سخن از استفاده از بمب اتمی علیه غزه گفت که نمی‌تواند نتیجه‌ای جز نابودی تمام یا بخش عمده جمعیت غزه داشته باشد.

امیرعبداللهیان با بیان اینکه از نگاه حقوق بین‌الملل، تکلیف روشن است، عنوان کرده است: حملات رژیم صهیونیستی به غزه قطعا همه عناصر تشکیل دهنده جنایت جنگی را دارد و همزمان اثبات جنایت علیه بشریت و حتی نسل‌کشی نیز کاملا ممکن است. اما مسأله این است که چگونه می‌توان بی کیفری مزمن در قبال جنایات رژیم صهیونیستی را خاتمه داد؟ چگونه می‌توان دیوان بین‌المللی کیفری را ترغیب به تسریع در رسیدگی به جنایات ارتکابی رژیم اسرائیل کرد؟

وی در این پیام با ذکر این نکته که پاسخ به این سؤال‌ها را باید با یک اظهار تاسف شدید شروع کرد، افزوده است: اظهار تأسف از اینکه حمایت همه جانبه آمریکا و برخی دیگر از کشور‌های غربی از رژیم اسرائیل موجب جری شدن این رژیم در ارتکاب جنایاتش شده است. آمریکا و دیگر کشور‌های حامی رژیم بی تردید به عنوان همدست رژیم در جنایات ارتکابی تلقی می‌شوند. تعهد کشور‌ها طبق ماده یک مشترک کنوانسیون‌های ژنو ۱۹۴۹ برای حصول اطمینان از رعایت حقوق بشردوستانه بین‌المللی، روشن است. همین طور، کشور‌ها تعهد قانونی برای پیشگیری و مقابله با نسل‌کشی دارند. آمریکا و کشور‌های اروپایی هر دو تعهد خود را نقض کرده‌اند و متاسفانه بر این نقض اصرار می‌ورزند.

نباید دچار بی عملی شد

وزیر امور خارجه در پیام خاطرنشان کرده است: با وجود حمایت‌های همه جانبه آمریکا و برخی دیگر از کشور‌های غربی از اسرائیل که مانع اصلی بر سر راه پاسخگو کردن این رژیم است، نباید دچار بی عملی شد. لازم است از همه ابزار‌های بین‌المللی اعم از قضایی و کیفری و حقوق بشری برای تبیین ابعاد وحشتناک جنایات ارتکابی استفاده کرد. همانطور که در بند هشت قطعنامه اخیر اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی نیز تاکید شده، مستندسازی جنایات رژیم صهیونیستی در غزه یک ضرورت اساسی است.

به گفته وی مستندسازی جنایات ارتکابی و شناسایی عاملان و مباشران و معاونان در ارتکاب این جنایات علاوه بر اینکه شرط ضروری برای هرگونه رسیدگی کیفری در آینده است، می‌تواند نقش بازدارنده در ادامه ارتکاب این جنایات داشته باشد. باید از سازوکار‌ها و نهاد‌های حقوق بشری نیز برای این مستندسازی استفاده کرد.

وزیر خارجه با بیان اینکه حمایت فعال آمریکا، کانادا، آلمان، انگلیس و برخی دیگر از مدعیان حقوق بشر از رژیم صهیونیستی، حقیقتا رسوا کننده رویکرد دوگانه و منافقانه غرب در رابطه با حقوق بشر بوده، عنوان کرده است: این، بسیار آموزنده و عبرت انگیز است. لازم است در اسرع وقت نشست ویژه یا اضطراری شورای حقوق بشر که باید خیلی وقت قبل برای بررسی ابعاد نقض‌های فاحش حقوق بشری در غزه تشکیل می‌شد، برگزار شود. تحقق این هدف مستلزم وحدت نظر کشور‌های اسلامی و فعال‌تر کردن جنبش عدم تعهد به عنوان حامی سنتی جنبش‌های آزادیبخش و به ویژه آرمان فلسطین است.

غزه عرصه آزمون کارآمدی و کارآیی حقوق بین‌الملل به ویژه حقوق بشردوستانه بین‌المللی

امیرعبداللهیان در پیام خود به این همایش خطاب به حاضران با بیان اینکه غزه عرصه آزمون کارآمدی و کارآیی حقوق بین‌الملل به ویژه حقوق بشردوستانه بین‌المللی و خصوصا نظام حقوق کیفری و حقوق بشر برای مقابله با قانون شکنی جنایتکارانه است، افزوده است: در رابطه با فلسطین، مشکل نبود قانون و مقررات نیست؛ بلکه مشکل ناشی از حمایت فعال قدرت‌های غربی از طرف قانون شکن است که سازوکار‌های نهادین بین‌المللی از جمله شورای امنیت را ناکارآمد کرده و موجب بی اعتباری کلیت حقوق بین‌الملل و حقوق بشردوستانه بین المللی شده است.

وی در پایان این پیام گفته است: در چنین شرایطی همه ما وظیفه داریم از دانش و تجربه تخصصی خود در زمینه حقوق و روابط بین‌الملل برای تبیین بی عدالتی آشکاری که در حق فلسطین مظلوم در جریان است استفاده کنیم و بدانیم که قطعا همین گام‌های ظاهرا کوچک نقش مهمی در کارزار جهانی فشار علیه رژیم اشغالگر برای توقف جنایت و نیز سوق دادن جامعه بین‌المللی به سمت پاسخگو کردن این رژیم در قبال اشغالگری طولانی مدت و سرکوب و کشتار فلسطینی‌ها دارد.

الهام امین‌زاده مشاور وزیر امور خارجه، کاظم غریب آبادی معاون بین‌الملل و دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه، جلال‌زاده رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، حبیب زاده رئیس مرکز حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، اسماعیل بقایی هامانه دستیار وزیر امور خارجه و شیرغلامی معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی در این همایش حضور داشتند و به ایراد سخنرانی پرداختند.