به گزارش جام جم آنلاین، سرلشکر پاسدار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران پیش از ظهر امروز (یکشنبه، ۱۵ مردادماه) در همایش «پیشرفت ایران قوی با خبرنگاران قوی» گفت: روز خبرنگار را که روز درخشش فداکاری یک خبرنگار وفادار شهید صارمی را که به نام مقدس روز خبرنگار نامیده شده، گرامی میداریم و به جامعه رسانهای کشور تبریک میگویم.
وی افزود: به ویژه، خبرنگاران فداکار ما که در قلب صحنههای مختلف حضور واقعی دارند و برای انتقال پیامها و تصاویر از صحنههای مهم رخدادهای کشور، انقلاب و نظام ما عاشقانه در یک قالب و شکل حرفهای عمل میکنند.
فرمانده کل سپاه گفت: همه چیز از قلب و ذهنها آغاز میشود، قلب انسان نه آن قلب بیولوژیک بلکه قلبی که به مرکز تعلق، تفقه و معرفت انسان معروفاست و شناخته میشود، به اندازه عالم هستی بزرگ است. ذهن انسان یک دنیاست نه در یک ابعاد هندسی مشخص که دامنههای جسمانی انسان محدود و کوچک است. اما، دنیای شناخت، معرفت، تعقل، خیال و دنیای آرزوهای انسان عالم بسیار بزرگی است.
وی ادامه داد: هر چیزی در محیط عالم خارج از ذهن و در محیط زندگی بشر محصول تفکر، ذهنیت، خلاقیتهای درونی و محصول عملکرد ذهن و قلب انسان است. ذهنها و قلبها محیط عمل و اثر خبرنگاران است. اصحاب رسانه در جغرافیای ذهن و قلب عمل میکنند. جهان، جهان رقابت برای تسخیر ذهنها و قلبهاست و نقش رسانه در این فرآیند، نقش محوری، اثرگذار و تعیینکننده اساسی است.
سرلشکر سلامی با بیان اینکه ما در یک پیکار بزرگ فرهنگی و در یک نبرد نامحدود شناختی و در فضای یک عملیات روانی بزرگ امروز در عالم زندگی میکنیم، تصریح کرد: در یک جنگ جهانی رسانه ای جهانی با قلمروی وسیع و گسترهای عالمگیر که یک طرف آن اصحاب انقلاب، یاران مقاومت و مردان و زنان استقلال این سرزمین و سایر بلاد اسلامی هستند.
وی افزود: در طرف دیگر آن، همه پیشگامان عرصه رسانه در جهان و صاحبان پیچیدهترین و مدرنترین ابزارها، فنون، تکنیکها و تاکتیکهای عملیات رسانهای و فضای مجازی هستند به صورت طبیعی از این فضا تاثیر میپذیریم و قاعدتاً در مقابل قواعد جنگ نرم دشمنان قرار داریم. واحد اساسی نبرد در این نوع از جنگ، انسان است. به طور کلی، این جغرافیای جنگ مدرن است که محیط آن را ذهن و قلب تشکیل میدهد.
فرمانده کل سپاه گفت: دنیای غرب در این آوردگاه یک توصیف از انسان به عمل آورده است. در منطق او و جهان بینی او به انسان و در فضای انسان شناسی غرب، انسان دارای یک ساختمان معنابخش درونی و یک ساختار هویت بخشذهنی است که این ساختمان از ۵ عنصر اساسی تشکیل شده است. یعنی گزارهها و دادههای تثبیت شدهای در ذهن انسان که معیار تشخیص ایجاد میکند.
سرلشکر سلامی با اشاره به عناصر اساسی در ساختار ذهن انسان، تصریح کرد: یکی از پیشفرضها اینگونه است، مثل اینکه در ذهنیت غرب مسلمانان تروریست نامیده میشوند، یک پیش فرض ذهنی برای جامعه غرب وجود دارد که هر مسلمان در ابتدا یک تروریست است. این یک پیش فرض است یا در دیدگاه ما آمریکا شیطان بزرگ است.
وی ادامه داد: هرگاه این مفهوم در ذهن ما جای میگیرد معادل آن شیطان بزرگ خودنمایی میکند به این مفهوم که هر راهکار پیشنهاد و یا نظریهای که توسط آمریکاییها در مورد ما مطرح میشود، حتماً یک نظریه بدخواهانه بوده و ناشی از یک توطئه است. این پیشفرضها، واقعیتهایی در ذهن هستند که ممکن است صحیح یا اشتباه باشند. اما در ذهن یک فرد به عنوان یک حقیقت پذیرفته شدهاند.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه علاوه بر آن در ذهن انسان عنصری به نام واقعیت مصنوعی و دست ساز وجود دارد نه واقعیتهای حقیقی، عنوان کرد: اینها عناصری هستند که در عالم واقعیت وجود خارجی ندارند. اما، در ذهن به عنوان یک موجود دارای حیات پذیرفته شدهاند. اینها شایعات، اکاذیب و بیان منحرفانه واقعیتها به میزانی که این دادهها از واقعیت فاصله داشته باشند، دستسازتر و مصنوعیتر هستند.
وی افزود: یک دسته از واقعیتهای حقیقی وجود دارد همان گونه که در عالم بیرون از ذهن وجود دارند در عالم ذهن نیز به همان گونه تصویر شدهاند، اینها خود واقعیت و حقایق هستند. در کنار اینها ارزشها قرار دارند. یعنی معیارهایی که خوب از بد و حلال از حرام را نشان میدهند.
سرلشکر سلامی گفت: در یک جامعهای حجاب یک ارزش اجتماعی است و در یک جامعهای دیگر ضد ارزش. جوامع و انسانها به تفکیک این ارزشها از یکدیگر، مجزا میشوند و عموماً نبردها در امتداد تضاد این ارزشها اتفاق میافتد. علاوه بر آن، عنصر دیگری وجود دارد به نام هنجارها. اینها صحیح از غلط را تشخیص میدهند یا تعیین و تفکیک میکنند. البته این در نظامهای ارزشیِ متفاوت، متغیر است. در محلی، یک عمل عرف یا یک هنجار اجتماعی است. اما، در محلی دیگری، همین عمل ضد هنجار اجتماعی نبوده و پسندیده نیست.
وی ادامه داد: انسان به صورت طبیعی با این پنج عنصر در تعادل، آرامش ذهنی و تعادل روانی است. اما، اگر یک یا چند عنصر از این ۵ عنصر معنابخش و هویتبخش شخصیت انسان تغییر کند، آنگاه انسان در درون دچار استرس میشود و در جستجوی تعادل جدیدی است. به این میگویند که انسان یک سیستم باز است از طریق این نظام معنابخش درونی با محیط در تعادل است. وقتی این ارزشها و پیش فرضها جابجا میشود، جامعه دچار تنش میشود.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه امروز جنگ نرم دشمن بر تغییر این عناصر بنا نهاده شده است، خاطرنشان کرد: دشمن تلاش میکند این پیشفرضها را تغییر دهد؛ این مسئله که فرض کنید رژیم گذشته یک رژیم معتبر بوده است نه یک رژیم طاغوتی، تغییر یک پیش فرض و واقعیت ذهنی است. یا اینکه آمریکا یک دموکراسی است و میتوان با او تعامل کرد و تعادل نسبت و رابطه برقرار کرد و یا اینکه او شیطان بزرگ نیست همان تغییر پیش فرضهاست. این موضوع که حمایت از فلسطین یک ارزش نیست همان تغییر ارزشهاست.
وی افزود: دشمن تلاش میکند این نظام ارزشی معتبر پذیرفته شده جامعه را در جنگ شناختی تغییر دهد، جنگ شناختی یعنی نفوذ به زیرساختهای معرفت انسان و به اعماق قدرت و قوه شناخت و تفکر انسان و شما خبرنگاران در فضای این جنگ خطرناک زندگی میکنید.
سرلشکر سلامی گفت: هرچند در اصول حرفهای خبرنگاری منعکس شده است که بیطرفی یک اصل است. اگر شما مطالعه کنید چند اصل مهم در دنیای امروز به عنوان اصول حرفهای خبرنگاری پذیرفته شده است. یکی از آنها استقلال است، یعنی استقلال فکر و ذهن خبرنگار.
وی ادامه داد: مسئله دیگر خنثیبودن و بیطرفی است در حالی که در دنیای امروز هیچ نقطه خنثیای وجود ندارد. هیچ خبرنگاری در جهان بدون سوگیری خاص، بدون تاثیرپذیری از یک فضای ذهنی بزرگتر و یا بدون قرار گرفتن در زمینه راهبردی یک محیط فعالیت نمیکند.
فرمانده کل سپاه تصریح کرد: آنچه در دنیای خبر اتفاق میافتد؛ یک واقعیت منتزع از تاریخ، جغرافیا، محیط اجتماعی، وضعیت سیاسی و شرایط اقتصادی نیست. جنگ در همین فضا اتفاق افتاده است. بنابراین؛ آنچه مهم است این است که ما عقبه جهانی رویدادی را که آن را خبررسانی میکنیم، بدانیم.
وی افزود: دشمنان ما تلاش میکنند از درون حوادث روند بسازند. یعنی اگر حادثه و یا رویداد در یک نقطه است آن را به یک خط ممتد تبدیل کنند و خط را به یک سطر و سطر را به یک فضا. یعنی از یک رویداد کوچک در مقیاس تاکتیکی یک اثر راهبردی بسازند.
سرلشکر سلامی در بخش دیگری از سخنانش خطاب به خبرنگاران و اصحاب رسانه بیان کرد: شما با قدرت کلمات و تصاویر آشنا هستید، کلمات صاحب قدرت و تصاویر صاحب ظرفیت هستند و استعداد به حرکت درآوردن جوامع را دارند. آنها قدرت تکثیر، انتقال، تغییر نگاه و نگرش، تهییج و تحریککنندگی دارند، همه این موارد در تصاویر و کلماتی که شما مخابره میکنید، وجود دارد.
وی ادامه داد: البته در اصول خبرنگاری این وجود دارد که خبر باید کوچکترین آسیب را به جامعه وارد کند. اما، وقتی خبر در فضای جنگ منتشر میشود، دقیقاً مانند مشابه آن چیزی است که در فضای جنگ سخت اتفاق میافتد، دشمنان تلاش میکنند تا با آتشباری از کلمات، ذهنها را تخریب کنند و اعتمادها را از بین ببرند. همچنین؛ ارادهها را تسلیم و باورها را سست کنند، ارزشها را تغییر دهند، بر باورها غلبه کنند و ذهن و دل را در تسخیر خود بگیرند. خبرنگاران در چنین فضایی زندگی میکنند.
فرمانده کل سپاه تصریح کرد: خبرنگاران صاحب تعهد هستند، تعهد و وفاداری به ارزشهایی که در دامنه آن قلم میزنند یا کلامی را منتشر و یا تصویری را میسازند. خبرنگاران سازنده و نگارنده واقعیتها هستند و چگونگی انتقال یک واقعیت، بسیار مهم است. گاهی میگویید که یک دارو، ۹۵ درصد شفابخش است، معادل همین این است که بگوییم این دارو، ۵ درصد مرگآور است. در حالی که هر دو عبارت توصیفی از یک دارو است که میگوید آن دارو، ۹۵ درصد موفق عمل میکند.
وی افزود: وقتی در جامعهای درصد کمی از افراد اغتشاش میکنند، گاهی میگوییم ۹۹ درصد انسانها در آن شرکت نکردند و یا گاهی میگوییم چند صد نفر آمدند این دو تقریباً معادل هم هستند. اما تاثیرات آنها در ذهنها یکی نیست. اینکه خبرنگار چگونه کلمات یا تصاویر و یا ترکیب کلمات و تصاویر را کنار هم بچینند که از توصیف یک حادثه یک غم عمومی تولید نکنند، کدام تصویر منتشر شود که در جامعه افسردگی ایجاد نکند که این به انتخاب شماست.
سرلشکر سلامی بیان کرد: خبرنگاران میتوانند در میان مردم امید ایجاد کنند، آنها میتوانند اعتماد به نفس ایجاد کنند، میتوانند از دستاوردها بگویند و مثبت نگر باشند. اصحاب رسانه میتوانند در یک زمینه بزرگ، یک لکه سیاه کوچک را برجسته کنند و یا اینکه این لکه سیاه را در درون یک زمینه بزرگ کم اثر کنند، این کار خبرنگار است.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه تعهد درونی خبرنگار، مسئولیت واقعی او برای حفظ هویت یک جامعه و پاسداری از ارزشهای یک جامعه نکته مهمی است، تصریح کرد: خبرنگار؛ حقطلب، بیانکننده حق و تبیینکننده رشد است و عضو خنثی در جامعه نیست. اینکه گاهی خبرنگار را به عدم تعهد به هیچ مسئولیتی و تنها نگارنده یک واقعیت تلقی کنند، اهانت است. خبرنگار عضو خنثی در جامعه نیست بلکه او دفاع کننده از منافع، ارزشها، آرزوها، هویت، حقانیت و مظلومیت است.
وی افزود: بیان کامل هندسه یک خبر، عدم وجود ابهام در خبر و استفاده جامعه از یک خبر صحیح، غیر تحریک آمیز شدن و گرفتن ارزش منفی از آن، این یک مسئله مهم است که در حرفه خبرنگاری جلوه میکند. بنابراین؛ مسئولیت پذیری، تعهد، کاملکردن اندامواره خبر، مبهم نگذاشتن فضای افکار عمومی، توجه به دغدغههای مردم و توجه به اینکه چه چیزی برای مردم نفرت انگیز و چه چیزی خوشایند. اینکه چگونه میتوان از یک خبر ارزش افزوده اجتماعی گرفت، اصول بسیار مهمی است.
سرلشکر سلامی گفت: خبرنگار صاحب منطق، فلسفه و جهتگیری است، او خود بخشی از آرمان جامعه و در حال پیگیری همان آرمانهاست. این با اینکه میگوییم خبرنگار قلب واقعیت کند یا تفسیر خود از واقعیت را وارونه جلوه دهد، متفاوت است. خبرنگار باید خبر را به صورت صحیح منتشر کند، دروغگویی و رفتار غیر صادقانه از خبرنگار بر نمیآید. چرا که با ارزشهای حرفهای او ناسازگار است.
وی ادامه داد: صداقت، عدالت، انصاف، راستگویی و امانت داری جزو ویژگیهای یک خبرنگار است. خبرنگار، امین حریم خصوصی انسانهاست. هیچکس حق ندارد به دنیای خصوصی انسانها وارد شود و آن را به دیگران رونمایی کند. چرا که این کار خلاف اخلاق، شرع و انسانیت است. خبرنگار مانند یک نجات غریق عمل میکند، البته شفافیت، صداقت، راستگویی، امانتداری و رازداری جزو ویژگیهای یک خبرنگار است.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه خبرنگار امین حریم خصوصی انسانهاست، تاکید کرد: به همین دلیل، گاهی یکی از اسرار کشور در مقابل چشمان یک خبرنگار قرار میگیرد. قدرت تشخیص اینکه چه چیزی برای جامعه مفید است، اهمیت دارد و یا اینکه چه چیزی در دشمن یاس ایجاد میکند و یا اینکه کدام کلمات امیدآفرین هستند و نشاط ایجاد میکنند و جامعه را در مسیر یک تحرک جدید قرار داده، اجازه توقف نمیدهند و ذهنها را منفعل نمیکنند.
وی افزود: خبرنگاری بسیار مهم است چون ما کشور پررویدادی هستیم. حوادث بزرگی رخ میدهند، یوماللههای متفاوتی به صورت متواتر از پی یکدیگر عبور میکنند، حماسههایی خلق میشود، داستانهای جدیدی سروده میشود. اعجازهای نوینی خلق و نوآوریها و خلاقیتهایی ایجاد میشود. اینها اتفاقاتی شایسته تحسین و ستایش هستند که باید آنها را در جامعه ترویج داد.
سرلشکر سلامی گفت: اشاعه فحشا گناه و ترویج منکرات جزئی از منطقه ممنوعه کار خبرنگاران است. چرا که خبرنگار در محیط مطهر و پاکیزهای عمل میکند. البته ممکن است با رویدادهای کثیف روبرو شود. اما، عمل او تمیز است.
فرمانده کل سپاه با اشاره به استفاده آمریکا از بمب اتمی علیه مردم بیگناه، واقعیت دشمنان ما را هیروشیما و ناکازاکی دانست و افزود: جنگها را عموما «سی ان ان» اداره میکند. حقیقت دشمن ما در حقوق بشر انتشار تمام ابزارهای شکنجهای است که به شکل مدرن در تمام دنیا توزیع میشود.
وی ادامه داد: دشمنان در جنگ رسانهای میتوانند شکنجه، آوارگی ملتها و ویرانی شهرها را بخش لاینفکی از حقوق بشر خود قرار دهند.
سرلشکر سلامی با بیان اینکه دشمنان در جنگ رسانهای میتوانند حمایت ما از مظلومان را به حمایت از تروریسم تفسیر کنند، خاطرنشان کرد: دشمنان اشغال سرزمینها را آزاد کردن ملتها میدانند و در جنگ رسانهای از ترکیبات زشت و ویرانگر، تصاویر زیبا و رویایی میسازند؛ این قدرت رسانه است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد