دیپلماسی التماسی علیه دیپلماسی متوازن

اما نقد غربگرایان به سیاست خارجی متوازن دولت سیزدهم چیست؟ جریانی سیاسی که ۳۲ سال مسئولیت اجرایی و تقنینی کشور را در اختیار داشته و رویکرد ملموس آن طیفی از سوء‌مدیریت‌ و اختلاف‌افکنی مثل تحصن در مجلس تا ادعای برگزاری رفراندوم بوده در حال حاضر با چندوجهی شدن حوزه دیپلماسی، مکانیسم فضاسازی رسانه‌ای را علیه توازن سیاست خارجی دولت فعال کرده است.  البته این جریان مصداق دقیقی هم از ناتوازنی در سیاست خارجی مطرح نمی‌کند اما این رویکرد تخریبی دقیقا بعد از سفرهای رئیس‌جمهور به آفریقا و چند هفته پیش در قاره آمریکای لاتین آغاز شد. یکی از سویه‌های این انتقاد به مواضع اخیر روسیه است که در این زمینه هم دولت سیزدهم بلافاصله بعد از صدور بیانیه مشترک روسیه و شورای همکاری خلیج‌فارس بدون کمترین ملاحظه و مماشات آن را محکوم و سفیر روسیه را احضار کرد و نسبت به مواضع مسکو هشدار جدی داد.

 

هنوز حافظه تاریخی به یاد دارد که وقتی از پایگاه زیرزمینی موشک‌های ایران رونمایی شد، جریان برجامی مدعی بودند چرا روی موشک‌ها، جمله «مرگ بر اسرائیل» نوشته شده‌است و اعتراض می‌کردند این نوشته‌ها آمریکا را عصبانی می‌کند و به مذاکرات لطمه می‌زند. این موضع پایین در کجای توازن در سیاست خارجی قرار داشت؟  یا در یک فکت دیگر در دوران اوباما، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در اظهارنظری بی‌شرمانه مردم ایران را «یاغی» خواند و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا مردم ایران را «تروریست» معرفی کرد وجو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا از اقدام جنایتکارانه ترور سردار سلیمانی حمایت کرد. وندی شرمن، مقام ارشد آمریکایی در دولت اوباما در اظهارنظری گستاخانه مدعی شد، «فریب و نیرنگ بخشی از DNA ایرانیان است»؟ حالا سؤال این است چرا در آن دوران، جریان غربگرا در دوران مسئولیت‌شان نه فقط هیچ واکنشی نشان نداد حتی در برابر این اظهارات بی شرمانه سکوت کرد؟ این مفاهیم و سوالات را شاید بتوان در رویکرد دیپلماسی التماسی جمع‌بندی کرد. از همه اینها بدتر را هم شاید بتوان آن گزاره ای دانست که رئیس جمهور سابق کشورمان حتی آب خوردن مردم را به مذاکرات گره می‌زد. 

 

در هیچ کدام از این موارد صدایی به اعتراض از جریان غربگرا بلند نشد اما همین جریان با رویکرد «نگاه به شرق» دولت سیزدهم را مورد نقدهای سنگین قرار می‌دهد تا به نوعی حرف‌های ناگفته خود را بیان کند درحالی که دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم در برقراری روابط با همه کشورها و به ویژه همسایگان و آسیا و آمریکای لاتین و آفریقا از موضع بازسازی و تجدید روابط ورود کرده‌است. مصالح و منافع ملی در کجای این تئوری بی عمل دیده شده‌است؟ با چه استدلالی در سال‌های سخت گذشته که روسیه و چین برخلاف میل غرب با ایران همکاری کردند، به هر بهانه ای باید مورد هجمه قرار گیرند؛ اما در هیچ جا شاهد نیستیم جنایت‌های ضدبشری آمریکا و رژیم‌صهیونیستی مورد نقد این جریان قرار گیرد؟ آنها در بیانیه اخیر خود بر توازن در سیاست خارجی تأکید کردند، ولی در عین حال مقابله ایران را با جنایت‌های فراوان آمریکا «غرب‌ستیزی افراطی‌» خواندند.  آیا مقاومت در برابر جنگ اقتصادی، سیاسی، امنیتی و تحریم افراطی‌گری است؟ قطعا برقراری رابطه بدون قید و شرط با غرب به دوره روحانی باز نمی‌گردد و این دلخوری از حذف شوآف با غرب خود را در پوشش نقد اجرای سیاست نامتوازن نشان می‌دهد.

 

با توجه به رویکردهای تخریبی جریان غربگرا و برجامیست، نسبت به سفر اخیر آفریقا، سپهر خلجی رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت در حاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به خبرنگار جام‌جم درباره دلایل حاشیه‌سازی‌ها و تخریب‌ نتایج سفر رئیس‌جمهور به آفریقا و رویکرد دلارزدایی دولت سیزدهم اظهار کرد: در طول چند سال گذشته تلاش یک جریان در کشور همواره این بود که بگوید همه دنیا در چهار کشور خلاصه می‌شود. اکنون که این شرایط رقم می‌خورد و نشان می‌دهد که سیاست خارجی این دولت براساس اصول انقلاب رو به جلو و ارتباطات در سطح منطقه‌ای، همسایگی و فرامنطقه در حال به ثمر رسیدن است، حجم بالایی از تخریب و شبهه‌افکنی انجام می‌شود.خلجی با اشاره به این‌که اثرات و برکات این سفرها در تحلیل‌های رسانه‌های بین‌المللی کاملا مشهود است، گفت: آنها اعلام کرده‌اند که در دولت رئیسی زمینه‌های بسیار گسترده‌ای برای ارتباط با کشورهایی که خارج از بافت قبلی نگاه سیاست خارجی بود، صورت گرفته و دایره نفوذ جمهوری اسلامی ایران در مناطق مختلف گسترده شده است و کسی که باید متوجه شود، متوجه خواهد شد و اثرات و برکات آن هم به مرور در حوزه اقتصاد ظاهر می‌شود. 

وی بیان کرد: در زمان حاضر حجم بالایی از توافقاتی که باید در حوزه مسائل علمی، صادرات فناوری و در حوزه مسائل کشاورزی در سفر آفریقا انجام شود، کاملا روشن است و اثرات و برکات آن در آینده قابل مشاهده است. رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت درباره توافق‌هایی که در زمینه واردات دام با آفریقا صورت گرفته، توضیح داد: براساس توافقات در حوزه گوشت، غیر از مواردی که از قبل از برخی کشورهای دیگر وارد می‌شد، تلاش بر این است تا کشورهای دیگری هم که ظرفیت لازم را دارند، اضافه شوند. سازمان دامپزشکی هم در این رابطه فعال است تا بتوانیم شرکای اقتصادی کشور را در حوزه‌های مختلف توسعه دهیم.

وی درباره تاثیر این واردات بر شکسته شدن قیمت‌ها در داخل نیز گفت: امید است این اتفاق بیفتد زیرا قیمت گوشتی که از آفریقا وارد خواهد شد به نسبت واردات گوشت از سایر کشورها، ارزان‌تر است.