امضاهای طلایی، مانع اشتغال

بازگشت نرخ بیکاری به رکورد ۸.۲ درصد، کاهش نرخ بیکاری جوانان، افزایش نرخ مشارکت اقتصادی، اشتغال‌زایی ۷۲۸هزار نفری، کاهش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان آموزش عالی از مهم‌ترین دستاوردهای دولت سیزدهم در سیاست‌های اشتغال‌زایی کشور است.

طبق گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری در بهار امسال پایین‌ترین رکورد را با عدد ۸.۲درصد به ثبت رساند که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته یک درصد کاهش را نشان می‌دهد.

بر اساس این گزارش، ۲۴میلیون و ۳۰۶ هزار نفر، جمعیت شاغلان ۱۵ساله و بیشتر در بهار سال۱۴۰۲ بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷۲۸ هزار نفر افزایش داشته است.  ثبت نیروی جدید نشانگر روند رو به رشد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در کشور را نوید می‌دهد.

طبق گزارش منتشر شده، ۴۱.۲درصد جمعیت ۱۵ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش  ۰.۳درصدی نیروی کار را نشان می‌دهد. باوجود افزایش بی‌سابقه جمعیت فعال کشور در مقابل بیکاران کشور در بهار۱۴۰۲ به دو میلیون و ۱۶۴هزار نفر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۳۶هزار نفر کاهش یافته و موجب شد نرخ بیکاری به ۸.۲درصد کاهش یابد.

بررسی نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله، نشان می‌دهد ۲۱.۶درصد فعالان این گروه سنی در بهار ۱۴۰۲ بیکار بوده‌اند که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ۱۴۰۱) ۲.۴درصد کاهش یافته است. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. همچنین بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله نیز نشان می‌دهد در بهار ۱۴۰۲، ۱۵.۵درصد جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به بهار ۱۴۰۱، به میزان ۱.۱درصد کاهش یافته است. طبق گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ساله و بیشتر فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز در بهار امسال به ۱۲.۱درصد رسید که این آمار نسبت به مدت مشابه بهار سال گذشته که ۱۳.۲درصد بوده، ۱.۱درصد کاهش را نشان می‌دهد. 

سهم جمعیت بیکار۱۵ساله و بیشتر فارغ التحصیلان آموزش عالی از کل بیکاران ۴.۸درصد و سهم اشتغال این گروه ۲۶.۵درصد است. سهم اشتغال ناقص نیز نشان می‌دهد که ۸.۳ درصد جمعیت ۱۵ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص بوده‌اند. این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیش از نقاط شهری بوده است.

از این رو سهم اشتغال ناقص در بهار امسال نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱.۴درصد کاهش پیدا کرده است. بخش خدمات با ۵۱.۳درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. بخش‌های صنعت با ۳۳.۱ درصد و کشاورزی با ۱۵.۵درصد در مراتب بعدی اشتغال قرار دارند. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده فعالیت‌های اقتصادی نشان می‌دهد سهم شاغلان در بخش صنعت و خدمات به ترتیب ۰.۴درصد و ۰.۱درصد افزایش یافته است. مرکز آمار ایران چندی پیش نیز گزارشی از وضعیت کاهش نرخ بیکاری در سال۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰ را منتشر کرد که در آن نرخ بیکاری از ۹.۲ درصد در سال ۱۴۰۰ به ۹درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده بود.

کاهش نرخ بیکاری و افزایش اشتغال در استان‌ها

نرخ بیکاری بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته در ۲۵ استان روند کاهشی داشته و در دو استان اصفهان و یزد از دو رقمی به تک رقمی رسیده است. بیشترین کاهش نرخ بیکاری در استان‌های کرمانشاه با ۵.۲ درصد و یزد با ۳.۴درصد رقم خورده است. همچنین کمترین نرخ بیکاری در استان زنجان نسبت به کل کشور با ۴.۹درصد رقم خورده و در رتبه‌های بعدی خراسان جنوبی و استان مرکزی با ۵.۸درصد کمترین وضعیت نرخ بیکاری را به ثبت رسانده‌اند. براساس گزارش مرکز آمار، بیشترین روند اشتغال بهار امسال در ۲۱استان کشور ثبت شده است. بیشترین افزایش نرخ اشتغال در استان‌های اردبیل با ۴.۳درصد و استان آذربایجان غربی با ۳.۳درصد رقم خورده است. استان ایلام با ۳۰.۶درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته بدون تغییر، ثابت مانده است. نرخ مشارکت اقتصادی در ۱۷استان روند افزایشی داشت و در یک استان ثابت ماند. رکوردشکنی زنجان در شاخص‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته است، این استان با کمترین نرخ بیکاری با ۴.۹درصد، بیشترین نسبت اشتغال با ۴۸.۴درصد، بیشترین نرخ مشارکت با ۵۰.۹ (تنها استان با نرخ مشارکت بالای ۵۰درصد) است.

ثبت بیش از یک میلیون کد ملی در سامانه رصد اشتغال 

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سامانه رصد اشتغال را به روزرسانی کرد که ثبت یک میلیون و ۳۸۰هزار فرصت شغلی و خدمات اشتغال در سامانه ملی رصد اشتغال در سال گذشته نشانگر روند رو به رشد اشتغال است. این تعداد فرصت شغلی به تفکیک کد ملی در قالب تأمین مالی، صدور مجوز، آموزش مهارتی، کاریابی و تأمین زیرساخت و فناوری است. ثبت فرصت‌های شغلی در این سامانه بر اساس آخرین گزارش دستگاه‌ها و نهادهای متولی ایجاد اشتغال به صورت بر خط و براساس کد ملی یکتا، ثبت می‌شود و از سوی وزارت کار در سه مرحله به صورت پیامک، تماس تلفنی و نظارت حضوری رصد خواهد شد. آمارهای بیمه شدگان نیز نشان دهنده وضعیت رو به رشد اشتغال است. طبق اطلاعات دریافتی از سازمان تأمین اجتماعی، در مجموع در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، یک میلیون و ۶۷۳ هزار و ۲۷۸ کد بیمه جدید صادر شده که از این تعداد، بیش از ۸۲۰ هزار بیمه اجباری جدید، بیش از ۴۰۰هزار بیمه حرفه و مشاغل آزاد و حدود ۴۵۰هزار نفر (۶۰درصد پرونده بازنشستگان و مستمری‌بگیران جدید) که به‌واسطه نوع بیمه اجباری از تعهدات قانونی بلندمدت برخوردارند. همچنین بیمه بیکاری از ۲۰۰ هزار و ۹۸۲ نفر در بهمن۱۴۰۰ به ۱۸۴ هزار و ۳۸۵ هزار نفر در بهمن ۱۴۰۱ نشانگر کاهش تعدیل نیروی کار و پایداری اشتغال در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ است. تسهیل در صدور مجوزها، حذف امضاهای طلایی، اعطای تسهیلات، توسعه تعاونی‌ها در بخش صادرات، احیای کارگاه‌ها و بنگاه‌های نیمه راکد و تعطیل، توسعه چتر مهارت‌های فنی و حرفه به افراد جویای کار از راهکارهای دولت سیزدهم در راستای افزایش آمار اشتغال و کاهش نرخ بیکاری است که تداوم سیاست‌های اصلاحی دولت در زمینه حمایت از تولید و کسب و کارها، رشد اقتصادی و ایجاد فرصت‌های جدید شغلی، آینده بهتری را برای بازار کار رقم خواهد زد.