پشت‌پرده تجارت آشکار اسلحه

گاهی ارزش مال دزدی از قیمت سلاح بیشتر است اما اعتماد به‌نفس کاذبی که به فرد در استفاده از سلاح در ارتکاب جرم می‌دهد باعث می‌شود، دست به اسلحه شود. در دسترس بودن سلاح به‌خصوص در برخی استان‌های غربی نقش مهمی در ارتکاب قتل‌عام‌های خانوادگی نیز دارد.

به‌طوری که آستانه تحمل پایین در برابر اختلافات خانوادگی و دسترسی به سلاح باعث شده، قاتل در یک لحظه عصبانیت مرتکب قتل چند نفر شود‌.

بررسی اخبار حوادث در ۲۸روز نخست امسال نیز نشان دهنده تمایل بیش از پیش مجرمان به استفاده از سلاح دارد.

زمانی در کشور شاید داشتن یک قبضه سلاح گرم بزرگ‌ترین جرمی بود که یک فرد می‌توانست مرتکب شود و اگر جواز نداشت، از ترس قانون و پلیس که مبادا پیدایش کند، سلاح را در هزار سوراخ و حفره پنهان می‌کرد تا هیچ‌کس بویی از راز مگویش نبرد اما حالا فضای واقعی در برخی شهرها و فضای مجازی به بازار خرید‌و‌فروش انواع سلاح‌ها حتی از نوع جنگی و نظامی تبدیل شده است.

این خرید‌و‌فروش‌های به‌ندرت واقعی، گاهی آن‌قدر بی‌دغدغه انجام می‌شود که حتی مدتی پیش فایل صوتی مشتری و فروشنده در فضای مجازی پخش شد و جنجال به‌پا کرد.

در حالی‌که سالانه هزاران قبضه سلاح جنگی و غیر‌جنگی توسط پلیس‌کشف و ضبط شده و پلیس هم اقدامات جدی‌تری در حوزه فضای حقیقی و مجازی برای جلوگیری از این خرید‌و‌فروش‌ها انجام داده است اما اخبار جرایم مسلحانه در صفحات حوادث روزنامه‌ها نشان می‌دهد سلاح به‌راحتی وارد کشور شده و در اختیار مشتریانی قرار می‌گیرد که برای قتل همسر، فرزند و دوست خود یا سرقت از بانک و طلافروشی دنبال این وسیله هستند. مافیای قدرتمندی که از ارتکاب جرم‌هراسی به دل ندارد و برای پیدا کردن مشتری و کسب سود بیشتر دست به هر ترفندی می‌زند.

بازار خرید‌و‌فروش سلاح درست مثل تهیه انواع مخدر هم گرم و پر مشتری است و هم قابل دسترس. این روزها بسیاری از کسانی که مصرف‌کننده مواد مخدر هستند، اگر حوصله خارج‌شدن از خانه را نداشته باشند به‌راحتی با ساقی خود تماس‌گرفته و پس از چند دقیقه مواد درخواستی با پیک به در خانه‌اش فرستاده می‌شود. حکایت دسترسی به سلاح گرم هم همین‌طور است. آن‌قدر که بسیاری از مجرمان مسلح دستگیر شده در اعترافات خود گفته‌اند با سفر به شهرهای غربی کشور و پرداخت تنها ۱۰ تا ۳۰ میلیون تومان توانسته‌اند سلاح مورد نظر خود را خریداری کنند، این در حالی است که اگر بخواهید یک کلت کمری معمولی در آمریکا با قیمت ۹۹۹ دلار بخرید، با قیمت این روزهای دلار، چیزی در حدود ۵۱ میلیون تومان برای‌تان آب می‌خورد.

این تفاوت قیمت، از زمین تا آسمان، نشان می‌دهد سلاح گرم بیش از آنچه که تصور می‌شود، در دسترس قرار دارد. البته همیشه هم این‌طور نیست که مشتری سلاح موردنظرش را به‌راحتی بخرد. گاهی اوقات کلاهبردارانی که در پوشش فروش سلاح گرم فعالیت می‌کنند، چنان کلاه‌گشادی سر مشتری از همه‌جا بی‌خبر می‌گذارند که او حتی جرات ندارد به خاطر از دست دادن پولش و کلاه‌گشادی که به سرش رفته به پلیس شکایت کند.

با این حال، همان تعداد کم فروشندگان سلاح هم یک خطر آشکار و همیشگی هستند که با فعالیت زیرپوستی خود در فضای مجازی و کف خیابان به‌راحتی می‌توانند امنیت کشور و جامعه را نشانه رفته و به خطر بیندازند.

وضعیت جرایم مسلحانه زنگ خطر را در رابطه با فعالیت شبکه‌های مافیایی سلاح در کشور به صدا درآورده و اگر با آن مقابله جدی‌تری انجام نشود در آینده با یک معضل در این حوزه رو‌به‌رو خواهیم بود. معضلی که نه‌تنها احساس امنیت، بلکه خود امنیت را هدف قرار داده است.

سودآوری بالای قاچاق سلاح

امان‌ا... قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس می‌گوید: آمار قتل و غارت و انواع بزه که ریشه در مشکلات اقتصادی و بیکاری دارد، در حال شتاب گرفتن است و به این مسائل باید موضوع خرید و فروش سلاح گرم و سرد را هم اضافه کرد. او می‌گوید خرید‌و‌فروش سلاح در استان‌های غربی از دیرباز وجود داشت و اخبار مربوط به‌ دست به سلاح شدن افراد عادی در نزاع‌های خانوادگی نگران‌کننده بوده و نشان‌دهنده یک بحران شدید است.

عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان هم به مافیای قاچاق سلاح اشاره می‌کند و می‌گوید: آمارها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر استفاده از سلاح گرم افزایش پیدا کرده است که این سلاح‌ها به شکل قاچاق و از طریق مرزهای غربی وارد کشور شده و برای خرید‌و‌فروش در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. این‌که چرا این اتفاق می‌افتد می‌توان به سودآور بودن قاچاق سلاح‌ گرم اشاره کرد. تا زمانی که بحث سودآوری قاچاق سلاح گرم و خرید‌و‌فروش آن مطرح باشد، طبعا افرادی هم هستند که این سلاح‌ها را وارد کشور کنند.

البته جانشین فرمانده نیروی انتظامی معتقد است؛ در ایران قاچاق سلاح داریم اما مافیای قاچاق سلاح نه.

سردار قاسم رضایی تاکید کرد: وجود سلاح غیر‌مجاز در برخی از استان‌های کشور زیاد و این موضوع برای پلیس غیر‌قابل‌قبول و خط قرمز ما است. فضا و بستر باید طوری فراهم شود تا که هر کسی سلاح غیر‌مجاز دارد، احساس ناامنی کند، لذا این موضوع جزو هدف‌گذاری نیروی انتظامی است.

وی ادامه داد: این‌که بگوییم باندی یا گروهی به نام مافیا در کشور اقدام به خرید‌و‌فروش سلاح می‌کنند، صحیح نیست؛ ممکن است قاچاقچی اسلحه داشته باشیم ولی مافیای خرید‌و‌فروش سلاح در کشور نداریم. هیچ هدفی به معنای هدف امنیتی در حوزه خرید‌و‌فروش اسلحه در کشور نمی‌بینیم.

سردار رضایی با اشاره به پرونده‌ای افزود: چندی پیش در فضای مجازی مشاهده کردم که داماد خانواده‌ای با یکی از بستگانش جدال لفظی پیدا کرد و زمانی که قصد سوار شدن به خودرویش را داشت، یکی از بستگانش با در دست گرفتن اسلحه و تیراندازی به سمت وی، این فرد را به کام مرگ کشاند که قاتل در ادامه پس از ارتکاب قتل، از کرده خود ابراز پشیمانی کرد؛ لذا در اختیار داشتن سلاح غیرمجاز توسط مردم چنین خطا‌هایی را در پی دارد.

جرایم مسلحانه ۱۴۰۲

هنوز یک ماه از آغاز سال جدید نگذشته اما در همین مدت هم جرایم مختلفی مانند سرقت مسلحانه یا قتل با سلاح گرم انجام شده است که تعدادی از آنها را در این گزارش مرور می‌کنیم.

۱ فروردین
جوانی ۲۴ ساله اهل یکی از روستاهای شهرستان رودبار جنوب، به دلیل اختلاف ملکی برادر خود را به قتل رساند.

۴ فروردین
در شهرستان چابهار سیستان و بلوچستان فرد مسلحی مرد دیگری را به قتل رساند.

۹ فروردین
سارق مسلحی در این روز دستگیر شد که برای سرقت از یک بانک خصوصی به شمال تهران رفته بود. او در اعترافات خود گفته بود سلاح را از غرب کشور و به قیمت ۲۵ میلیون تومان خریده اما تنها توانسته سه میلیون تومان سرقت کند.

۱۰ فروردین
یک سرقت مسلحانه با استفاده از کلت در کنگان انجام و یک نفر در حویق با شلیک گلوله کشته شد.

۱۱ فروردین
یک مرد جوان در بزم دوستانه‌ای هدف گلوله سلاح وینچستر قرار گرفت و جان خود را از دست داد.

۱۴ فروردین
وکیل نیشابوری و یک مادر و کودک در رباط کریم تهران با استفاده از سلاح گرم به قتل رسیدند.

۱۷ فروردین
یک مرد مشهدی با استفاده از یک کلت کمری دست به خودکشی زد.

۲۱ فروردین
سرگرد سعید مریدی، رئیس اداره مبارزه با مواد مخدر فراجا در شهرستان رودان، در درگیری مسلحانه با قاچاقچیان مواد مخدر به شهادت رسید.

۲۸ فروردین
در برازجان بوشهر، یک مرد ۲۳ ساله با سلاح گرم به قتل رسید.