پیگیری پیشخرید قبر باید حضوری باشد و افراد باید به ساختمان عروجیان که از چشم غمدیدهها، تلخترین و بدخاطرهترین نقطه دنیاست، مراجعه کنند و در بین قطعات یک تا ۲۵۸ این آرامستان، خانههای ابدی به پهنای چند وجب و عمقی به اندازه قد یک فرد نهچندان بلند بالا را برای خود یا عزیزانشان رزرو کنند.
کلا ماجرای غمانگیزی است ولی به هر حال اگر حکم این است که هر موجود دو پای عمودی باید یک روز افقی شود، بهتر که از قبل قبر داشته باشد آن هم در قطعات آبادتر و سرو ساماندارتر بهشت زهرا(س). البته این پیشفروشها قطعا حال بهشت زهرا را بدتر و ظرفیتش را کم و کمتر میکند اما به هر حال پیشفروشها آغاز شده و حتما با سرعت چشمگیری قبرها به فروش خواهد رفت. البته موضوعی که سوژه ماست نه بیقواره بزرگ شدن این آرامستان است و نه آن ترافیک سنگین و کلافه کننده روزهای پنجشنبه و جمعه که زائران اهل قبور را خسته میکند، بلکه موضوع بر سر قیمتهاست که از یک سو نرخهایی مصوب برایش وجود دارد و از سوی دیگر نرخهایی که به مردم اعلام میشود یا حتی قیمتهایی که با پیگیریهای جامجم به دست آمد با نرخهای مصوب تفاوت داشت.
چند میگیری قبر بفروشی؟
دیگر خبری از دلالان قبر نیست یا اگر هست دیگر رو بازی نمیکنند و کارهایشان را زیرزیرکی پیش میبرند، همانهایی که در سالهای نهچندان دور با هرچه سرمایه داشتند، قبر میخریدند و بعد از کمی صبوری کردن و گذشت زمان، قبر را بالاتر از قیمت خون عزیزشان میفروختند. این قبرها هم مشتری خاص خود را داشت و احتمالا قبوری که اکنون در برخی قطعات فعلی، تبدیل به فضایی روح انگیز و تماشایی شدهاند، بخشی از آنهاست.
حالا قاعده پیشفروش قبر در بهشت زهرا(س) این است که به هر کد ملی صرفا یک پلاک قبر واگذار میشود و امکان انتقال سند قبر به دیگران نیز وجود ندارد که این را حسین ضیا، مشاور مدیرعامل سازمان بهشت زهرا به جامجم میگوید. او میپرسد «دلال بازیها که یادتان هست؟ ما این کار را کردهایم تا دست دلالها از قبرها کوتاه شود و خانههای ابدی به دست مصرفکنندههای واقعی برسد».
ولی رسیدن قبر به دست مصرفکننده واقعی به چه قیمتی؟ این سوالی است که ما از وی پرسیدیم و در همان حین که پاسخ این سؤال را از روی برگ کاغذی میخواند تا به قول خودش اطلاعات اشتباهی به ما ندهد، ما نیز قیمتهای مصوب شورای شهر تهران را جلوی رویمان داشتیم تا همه چیز را مقایسه کنیم.
ضیا اینچنین به ما توضیح داد: «در فاز یک پیشخرید دو طبقه از قبر ۱۰۰میلیون تومان، در فاز۲ پیش خرید دو طبقه ۶۱ میلیون تومان و در فاز۳ که اصلا پیشفروش نداریم. قیمت دو طبقه قبر ۴۳میلیون تومان است. حالا اگر در فاز یک متوفی وجود داشته باشد و سه طبقه خریداری شود، قیمت به ۱۱۵میلیون تومان میرسد و در فاز۲ با همین شرایط قیمت از ۶۱ میلیون به ۷۱ میلیون تومان افزایش مییابد».
اما قیمتهایی که در صد و بیست و نهمین جلسه شورای شهر تهران و در بهمن ۱۴۰۱ به تصویب رسیده بود، نرخها از این قرار بود: «قیمت قبر در ناحیه یک ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، در ناحیه دو ۲۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و در ناحیه سه، ۱۴میلیون و ۳۰۰ هزار تومان» که به طرز آشکاری با قیمتهای اعلام شده به ما متفاوت است.
طبق مصوبه شورا دو طبقه قبر در ناحیه۲ باید ۴۶میلیون تومان باشد، ولی در پیشفروش فعلی بهشتزهرا(س) ۶۱میلیون تومان قیمت خورده است. همین طور است وضعیت قیمت دو طبقه قبر در ناحیه یک که طبق اعلام شورا باید ۷۷میلیون تومان باشد ولی ۱۰۰میلیون تومان پیش فروش میشود.
البته پیش از این مدیرعامل سازمان بهشت زهرا اعلام کرده بود برای پیش خرید قبرها ۳۰درصد به قیمتها اضافه میشود که این تفاوت قیمتها را توجیه میکند ولی قطعا یک نوع درآمدزایی آشکار است که « ایجاد عدالت شهروندی» که همواره مورد ادعای سازمان بهشتزهراست تا اندازهای بیگانه است.
فقرا هم از پیشفروش استقبال میکنند
بهشتزهرا(س) یک فاز عمومی دارد که به معنی واقعی کلمه، این ضربالمثل را که میت روی زمین نمیماند، محقق کرده است، زیرا متوفیانی را که نه خودشان و نه بستگانشان آه در بساط ندارند یا اصولا فرد فوت شده هویت مشخص یا یک ستاره در آسمان ندارد در خود به صورت رایگان جای میدهد که طبق اعلام مشاور رئیس سازمان، روزانه بیش از ۲۰ نفر با این سرنوشت راهی فاز عمومی میشوند. از این قطعه که بگذریم به قطعات جاری میرسیم که ارزانترین قطعههای بهشت زهرا را شامل میشوند که به گفته حسین ضیا، سه طبقه آن هشت میلیون تومان فروخته میشود. البته با مصوبه بهمن ماهی شورای شهر تهران این قبور امسال ۱۰میلیون تومان خواهد بود.
اما چرا پیش فروش قبر در این قطعات صورت نمیگیرد؟ این سؤال ما از حسین ضیا بود که پاسخ جالبی داشت: «کسانی در قطعات یک تا ۲۵۸ قبر پیش خرید میکنند که دستشان به دهانشان میرسد و پول مازاد دارند، ولی دیگرانی که اینطور نیستند اگر قرار باشد در قطعات ارزان قیمت هم پیشفروش اجرا شود در عرض یک هفته همه قبرها فروخته میشود و دیگر قبری برای دفن متوفیان نمیماند و این اشتباهی بود که قبلا در بهشت زهرا انجام شد و اکنون بسیاری از قبرها فروخته شده و خالی هستند». البته بهشت زهرا(س) سالهاست که قرار نیست دیگر توسعه پیدا کند و مرکز ثقل دفن اموات تهرانی باشد، ولی معلوم نیست به چه دلایلی هنوز این آرامستان حرف اول و آخر را در پایتخت میزند. به همین علت ما روز گذشته از یک منبع مطلع راجع به سرنوشت آرامستانهای جدید تهران سؤال کردیم که وی گفت«با سازمان اوقاف و برخی دیگر از سازمانها بر سر زمین در حال مذاکرهایم که امیدواریم هرچه زودتر به نتیجه برسد».