چشم‌ها دوخته به ایران‌ قوی

وقتی رهبر انقلاب ۱۱آبان به نشانه‌های تغییر در نظم جهانی و روند حاکم‌شدن نظمی جدید در دنیا اشاره کردند و گفتند: ابعاد نظم جدید و چگونگی آن دقیقا معلوم نیست اما خطوط اساسی آن قابل ترسیم است، کسی حذف آمریکا از مهم‌ترین توافق سال‌های اخیر را حدس هم نمی‌زد. اما رهبر انقلاب اولین خط اساسی از نظم جدید را «انزوای آمریکا» دانستند و افزودند: برخلاف گذشته که آمریکایی‌ها خود را تنها قدرت مسلط دنیا می‌خواندند، در نظم جدید، آمریکا جایگاه مهمی ندارد و منزوی است و ناچار خواهد شد دست و پایش را از نقاط مختلف جهان جمع کند.

حالا با توافق مهم ایران و عربستان با محوریت چین ما دیدیم که چگونه اولین نشانه‌های این افول تاریخی هژمونی آمریکا ظهور کرده و بدون هیچ برجام و توافقی با آمریکا این بن‌بست گشوده شد و یک توافق کاملا آسیایی حسابی آمریکایی‌ها را غافلگیر و منزوی کرد. آمریکا از این ایران نگران است و در گزارش سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا هم به صورت مبسوط این مسأله شرح داده شده و در این گزارش بخش‌هایی از آن را بررسی خواهیم کرد.

جامعه اطلاعاتی آمریکا که متشکل از ۱۶ سازمان اطلاعاتی از جمله سازمان سیا و آژانس امنیت ملی آمریکا است، در گزارش سالانه خود به ارزیابی مجموعه تهدیدهایی پرداخته که می‌توانند منافع ملی آمریکا را به طور مستقیم و جدی در سال ۲۰۲۳ به خطر بیندازند،‌ این گزارش از روسیه و چین در مقام رقیب آمریکا نام برده که با دست‌زدن به مجموعه‌ای از اقدامات «هنجارهای نظم جهانی» را به چالش کشیده‌اند. اما تاکید می‌کند ایران در راستای تلاش برای از بین‌بردن نفوذ آمریکا در غرب آسیا، تثبیت نفوذ خود، قدرت‌افکنی در کشورهای همسایه و...، کماکان به تهدید منافع آمریکا ادامه خواهدداد.

ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا از قدرت نظامی ایران

ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا از قدرت نظامی ایران جالب توجه است؛ ‌آنها معتقدند: سپاه پاسداران در سال ۲۰۲۳ همچنان موقعیت خود را به‌ عنوان «مرکز قدرت نظامی ایران» حفظ خواهدکرد؛ به تعبیر جامعه اطلاعاتی آمریکا این نهاد سازمانی نظامی است که با دست‌زدن به مجموعه‌ای ترکیبی از «جنگ‌های متعارف و نامتعارف» منافع آمریکا در خاورمیانه را تهدید می‌کند.

همچنین این شبکه معتقد است: جمهوری اسلامی برنامه‌هایش به‌منظور دستیابی به «تسلیحات متعارف جدید»، از جمله «جت‌های جنگی، هواپیماهای آموزشی، بالگردها، سامانه‌های دفاع هوایی و تانک‌های جدید» را ادامه می‌دهد، اگرچه کسری محدودیت‌های اقتصادی تهران می‌تواند سرعت اجرای این اهداف را کاهش دهد.

آنها در عین حال اذعان کردند ایران بیشترین ذخایر موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را در اختیار دارد و همین امر تهدیدی برای منطقه به‌حساب می‌آید.

در گزارش ضد ایرانی جامعه اطلاعاتی آمریکا آورده شده‌است: ایران در حال حاضر فعالیت‌های کلیدی توسعه تسلیحات هسته‌ای را که برای تولید یک سلاح‌هسته‌ای قابل آزمایش لازم است، انجام نمی‌دهد.

در این گزارش ضد ایرانی آمده‌است: از زمان ترور محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای ایران در نوامبر ۲۰۲۰، تهران به گسترش برنامه هسته‌ای خود سرعت بخشیده و اعلام کرده‌است که دیگر محدود به ضوابط برجام نیست و فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای را انجام داده‌است که در صورت تصمیم، این کشور را به تولید مواد هسته‌ای برای استفاده در یک بمب هسته‌ای نزدیک‌تر می‌کند. اگر تحریم‌ها علیه تهران لغو نشود، مقامات ایرانی احتمالا به دنبال غنی‌ سازی اورانیوم تا ۹۰ درصد خواهندبود.

ایران‌ هراسی جامعه اطلاعاتی آمریکا

جامعه اطلاعاتی آمریکا همچنین در گزارش خود آورده‌است: ایران به تهدید منافع آمریکا ادامه خواهد داد. این کشور تلاش می‌کند نفوذ آمریکا در خاورمیانه را از بین ببرد، نفوذ و قدرت خود را در کشورهای همسایه تقویت کند و تهدیدات علیه حکومت را به حداقل برساند. تهران سعی خواهد کرد از دیپلماسی، برنامه هسته‌ای در حال گسترش، نیروهای متعارف، نیابتی و شریک خود و خرید و فروش‌های تسلیحات نظامی برای پیشبرد اهداف خود استفاده کند.

وحشت از رویکرد ترکیبی ایران

در بخش دیگری از گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا درباره ایران، درباره توانایی‌های نظامی ایران ادعا شده‌است که رویکرد ترکیبی ایران به جنگ‌-که استفاده از توانمندی‌های متعارف و غیرمتعارف را شامل می‌شود-تهدیدی برای منافع آمریکا در منطقه در آینده پیش‌رو خواهدبود.

در این گزارش آمده‌است: جمهوری اسلامی ایران احتمالا به دنبال دستیابی به سامانه‌های تسلیحاتی متعارف شامل جنگنده‌‌های پیشرفته، هواپیماهای آموزشی، بالگرد، سامانه‌های پدافند هوایی و تانک خواهد بود. با وجود این، محدودیت‌های بودجه‌ای و کمبودهای مالی سرعت دستیابی به این هدف را کند خواهد کرد.

جامعه اطلاعاتی آمریکا در این گزارش در راستای ایران‌ هراسی آورده‌است: قابلیت‌های موشکی، پهپادی و دریایی ایران کماکان تهدیدی علیه آمریکا و متحدانش در منطقه خواهدبود. عملیات‌ نظامی غیرمتعارف ایران در کنار شبکه شرکا و نائبان این کشور، تهران را قادر خواهدکرد برای پیشبرد منافعش در منطقه تلاش کرده و عمق راهبردی خودش را حفظ کند.

در این گزارش ادعا شده‌است که ایران به طور مستقیم از طریق توانایی‌های موشکی و پهپادی و به طور غیرمستقیم از طریق حمایت از حزب‌ا... لبنان و سایر شرکای خود، همچنان یک تهدید برای اسرائیل است. ایران با حمایت از شبه‌نظامیان شیعه عراقی که تهدید اصلی برای نیروهای آمریکایی در عراق هستند، همچنان منبع بی‌ثباتی در سراسر منطقه خواهدبود.

در بخش دیگری از این گزارش درباره توانایی‌های سایبری ایران، آن را تهدیدی علیه منافع آمریکا خوانده و آورده‌است: تخصص و تمایل روزافزون ایران برای انجام عملیات‌ ستیزه‌جویانه سایبری این کشور را در زمره تهدیدهای عمده علیه امنیت آمریکا و شبکه متحدانش قرار می‌دهد. رویکرد فرصت‌طلبانه ایران برای حملات سایبری، صاحبان زیرساخت‌ها در آمریکا را در معرض حمله از سوی تهران قرار داده‌است. حملات [سایبری] اخیر علیه اسرائیل نشان می‌دهد ایران بیشتر از گذشته به هدف قرار دادن کشورهای دارای قابلیت‌های بیشتر تمایل دارد.

آرزوی طولانی شدن ناآرامی‌ها در ایران

جامعه اطلاعاتی آمریکا همچنین در بخش دیگری از گزارش خود درباره ناآرامی‌ها در ایران ادعا کرده‌است: مقامات ایرانی نگران طولانی شدن اعتراضات هستند و تصور می‌کنند مداخله خارجی باعث طولانی شدن ناآرامی‌ها می‌شود. حتی‌اگر ایران این دور از اعتراضات را از طریق خشونت و ارعاب مهار کرده‌باشد، مجموعه‌ای از بحران‌ها در سال آینده احتمالا مشروعیت و ماندگاری حکومت ایران را به چالش خواهد کشید. با کاهش ارزش پول ایران و نرخ تورم سالانه تقریبا ۵۰ درصد این کشور، تهران احتمالا با یک رکود اقتصادی مواجه است که به ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا می‌تواند ناآرامی‌ها را طولانی یا دوباره شعله‌ور کند و منجر‌به بی‌ثباتی بیشتر در این کشور شود.

این ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا در حالی است که دولت دموکرات بایدن به‌رغم شعار رویکرد دیپلماسی همچنان سیاست‌های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و در پی حوادث اخیر ایران نیز به بهانه حقوق بشر، تحریم‌هایی را همگام با متحدان غربی خود اعمال کرده‌است.

دولت بایدن اگرچه اعلام کرده هدفش تغییر نظام ایران نیست اما از آغاز تحولات داخلی اخیر در جمهوری اسلامی ایران، همسو با مخالفان تهران عمل کرده و در واقع، پشت چهره اپوزیسیون به بهانه برآورده شدن خواسته‌های آنان به اسم مردم ایران، پنهان شده‌است.

پیش از این، ویلیام برنز (بیل برنز) رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در مصاحبه با شبکه سی‌بی‌اس در پاسخ به پرسش «مارگارت برنان» مجری این شبکه مبنی بر این‌که آیا سران جمهوری اسلامی ایران تصمیمی برای ساخت سلاح هسته‌ای دارند، گفت، تا جایی که می‌دانیم، اعتقادی نداریم که سران ایران تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحاتی که در پایان سال۲۰۰۳ تعلیق کرده بودند گرفته باشند.

رئیس سازمان سیا در این مصاحبه که در محل کار او ضبط و بخش‌هایی از آن پخش شد، در عین حال با تکرار ادعای غنی‌سازی ۸۴ درصدی اورانیوم در ایران، مدعی شد برنامه غنی‌سازی ایران بسیار پیشرفت کرده و اگر بخواهند فقط در عرض چند هفته می‌توانند به غنی‌سازی ۹۰درصدی برسند و سامانه‌های موشکی نیز که قابلیت حمل سلاح اتمی را دارند، بسیار پیشرفت کرده‌است. بیل برنز همچنین با بیان این‌که ما شواهدی نداریم که ایران تصمیمی برای از سرگیری برنامه ساخت سلاح هسته‌ای دارد، در عین حال ادعا کرد سایر ابعاد این چالش، در حال پیشرفت است.