گرانی بر تن لباس فرم مدارس

دو سال بود که شیوع کرونا تقریبا پرونده این ماجرا را بسته بود البته اگر از اصرار برخی مدارس برای خرید لباس‌های فرم آن هم فقط برای دو ماه فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ صرف‌نظر کنیم.

با این حال قاطبه مدارس و اکثر خانواده‌ها در این دو سال فکر و خیال لباس فرم را نداشتند که لاجرم با اعلام قطعی بازگشایی مدارس از دو هفته آینده این نگرانی‌ها بار دیگر از سر گرفته شده است. اکنون قیمت‌های متفاوت دغدغه اصلی خانواده‌هاست،‌ در برخی موارد هم قیمت‌های گزاف، آن هم برای لباس‌هایی که عمرشان بیشتر از یک‌سال نیست و معمولا آنچنان جذاب نیستند که در فضاهای بیرون از مدرسه نیز کاربرد داشته باشند. این درحالی است که آموزش‌و‌پرورش و وزارت صمت، نرخ‌نامه‌هایی را تعیین و به استان‌ها ابلاغ کرده‌اند که باید حرف اول و آخر در حوزه لباس دانش‌آموزی را بزند ولی با وجود این همچنان نرخ‌های گوناگون از خانواده‌ها دریافت می‌شود که موجب اعتراض شده است.

حتی اگر لباس‌های فرم مدارس به قیمت درج شده در ابلاغیه‌ها نیز فروخته شود نرخ‌ها برای قشر ضعیف جامعه بالاست، به‌خصوص اگر در یک خانه چند دانش‌آموز حضور داشته باشد. در این میان برخی مدارس غیردولتی هم حکایت خاص خودشان را دارند به‌طوری که یک‌ دست لباس فرم دانش‌آموزی در آنها حدود یک میلیون و حتی بیشتر هزینه‌بر می‌دارد که مصداق بارز بیشتر پول دادن و بیشتر آش خوردن است.

قیمت‌ها از روی کاغذ تا واقعیت

وزارت آموزش‌و‌پرورش چند سالی است تصمیم‌گیری در حوزه لباس دانش‌آموزی و کلا ریش و قیچی این ماجرا را به مدارس و دقیق‌تر بگوییم به انجمن‌های اولیا و مربیان واگذار کرده،‌ با این توضیح که اگر مردم پولی بابت لباس می‌پردازند به جیب مدرسه نمی‌رود بلکه در حساب تولیدکننده‌ها می‌نشیند. البته آموزش‌و‌پرورش برای ایفای نقش حاکمیتی‌اش نرخ‌نامه‌هایی را مصوب و در هماهنگی با اتحادیه پوشاک، تولیدی‌های مجوز‌دار را معرفی می‌کند که مدیران مدارس با آنها قرارداد می‌بندند و بستر خریدی کم‌دغدغه را برای خانواده‌ها فراهم می‌کنند. این نرخ‌های رسمی با این حال در شهرهای مختلف تفاوت‌هایی دارد ولی در مجموع حول‌و‌حوش قیمت‌هایی مشابه می‌چرخد ولی وقتی بحث‌ها از روی کاغذ به واقعیت کشانده می‌شود‌ قیمت‌های رسمی نیز تغییر می‌کند. براساس اطلاعاتی که مدیران دو مدرسه، یکی در شهر تهران و دیگری در یکی از شهرستان‌های استان تهران در اختیار جام‌جم قرار داد امسال نرخ رسمی لباس فرم برای دانش‌آموزان پسر دوره اول ابتدایی ۳۷۰هزارتومان،‌ برای دانش‌آموزان کلاس‌های چهارم تا ششم ۴۵۰‌هزارتومان، برای محصلان متوسطه اول از ۲۶۱ تا ۳۳۴‌هزار تومان(بسته به جنس پارچه) و برای دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه از ۲۷۷ تا ۴۳۳‌هزارتومان تعیین شده که اگر مدرسه‌ای کت تک فاستونی را هم به این بسته اضافه کند خانواده‌ها باید ۵۶۷‌هزارتومان به قیمت‌های قبلی لباس فرزند دبیرستانی‌شان بیفزایند. با این حال این قیمت‌ها ثابت نیست، چنانچه طبق اطلاعات جام‌جم نرخ‌های ابلاغی به مدارس شهرستان‌های استان تهران برای دانش‌آموزان پسر از ۳۷۵‌هزار تومان در دوره ابتدایی تا ۴۱۰‌هزار تومان در دبیرستان متغیر است. در این میان لباس‌های فرم دخترانه نیز قیمت‌های خاص خود را دارد به‌طوری که براساس اطلاعات کسب شده، قیمت یک دست مانتو،‌ شلوار و مقنعه از ۳۷۰‌هزارتومان در دوره ابتدایی تا ۴۳۵هزار تومان برای دوره اول متوسطه و ۴۹۰‌هزار تومان برای دوره دوم دبیرستان در نوسان است. با وجود این اما پیگیری‌های جام‌جم نشان می‌دهد که برخی تولیدکننده‌ها قیمت‌هایی بالاتر از این ارقام را از خانواده‌ها دریافت می‌کنند (که تا رقم یک‌میلیون تومان را نیز شامل می‌شود) و علت را هم عمدتا جنس بهتر پارچه و پرکارتر بودن مدل‌ها می‌دانند در حالی که خانواده‌ها نمی‌دانند آیا واقعا پول بیشتر را برای کیفیت بهتر می‌دهند یا موارد دیگر.

راز چند نرخی بودن لباس‌های فرم

اما چرا با وجود نرخ‌نامه‌های رسمی بازهم خانواده‌ها بر سر قیمت لباس فرم دچار چالش می‌شوند؟ کامیاب صدری، رئیس سابق انجمن اولیا و مربیان استان تهران که به جام‌جم می‌گوید این کار یا به سبب بی‌قانونی برخی تولیدی‌هاست یا براساس توافق خانواده‌ها برای خرید لباس‌هایی با مواد اولیه مرغوب‌تر که به‌ویژه در برخی مدارس غیردولتی مرسوم است. اما اکرم عیوض‌خانی، عضو اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران در گفت‌و‌گو با ایسنا از برخی چالش‌ها و تاثیرشان بر قیمت لباس دانش‌آموزی می‌گوید. او که از قیمت‌هایی تا ۸۰۰ و ۹۰۰‌هزار تومان حرف می‌زند،‌ به مشکلات تامین مواد اولیه اشاره جدی دارد و می‌افزاید: امسال افزایش تقاضا و برخی مشکلات دیگر تأمین مواد اولیه را دشوار کرده؛ برای مثال مشکلات تهیه نخ و رنگرزی باعث کمبود برخی انواع پارچه شده است‌. همچنین نوسان مداوم قیمت مواداولیه باعث شده تا قیمت لباس مدرسه هم بارها تغییر کند. ضمن این که به‌دلیل رونق فصلی بازار لباس مدرسه عده‌ای بی‌تجربه هم به‌عنوان پیمانکار وارد حوزه‌ای شده‌اند که در آن تخصص ندارند. پس در شرایطی که وی توصیف می‌کند اگر قیمت لباس‌های فرم نوسان نداشته باشد، عجیب است.

خرید لباس جدید اجباری نیست

در اوضاع اقتصادی فعلی که خیلی‌ها به‌سختی از پس مخارج برمی‌آیند و عده‌ای نیز دخل‌شان همیشه از خرج‌شان عقب‌تر است برخی خانواده‌ها یک مطالبه جدی دارند مبنی بر این که مجبور نباشند هر سال برای فرزندانشان لباس‌های جدید بخرند. در این میان اما برخی مدارس اصرار به خریدهای جدید دارند و به خانواده‌ها فشار می‌آورند، فشاری که پیگیری‌های ما نشان می‌دهد نه قانونی است و نه الزامی که وزارت آموزش‌و‌پرورش گذاشته باشد. در همین رابطه کامیاب صدری، رئیس سابق انجمن اولیا و مربیان استان تهران به ما توضیح می‌دهد که براساس بخشنامه اداره‌کل آموزش‌و‌پرورش تهران،‌ خانواده‌ها می‌توانند در صورتی که لباس فرم سال‌های گذشته فرزندانشان مناسب و سالم است از همان‌ها ‌استفاده کنند و الزامی به خریدهای مجدد نیست. محمدرضا ولی‌زاده‌، رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان سراسر کشور نیز در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند اگر خانواده‌ای خودش می‌تواند لباس فرم را با قیمت و جنس بهتر تهیه کند اجباری به پرداخت وجه به مدرسه ندارد.