لزوم بسته‌شدن پرونده ادعا‌های بی‌اساس آژانس

امیرعبداللهیان ضمن این‌که گفته است برای تضمین، نیازمند متن قوی‌تر هستیم، تاکید کرده: «در خصوص لغو تحریم‌ها ما آخرین متن طرف آمریکایی را دریافت کردیم و همکاران من در حال بررسی هستند، اما ما در مورد تضمین نیازمند متنی قوی‌تر هستیم.» نکته بسیار مهمی که وزیر خارجه بار دیگر آن را یادآوری کرده این‌که: «یکی از موضوعاتی که مورد توجه قرار گرفته و در متن هم نیاز نیرومندسازی است، این‌که اولا آژانس از رفتار سیاسی خود فاصله بگیرد و ثانیا برای ایران قابل قبول نیست بعد از بازگشت همه طرف‌ها ما شاهد اتهام‌زنی آژانس باشیم.» این یعنی مسائل پادمانی آژانس بیشتر از همیشه مورد توجه ماست و اگر آمریکا یک بار برای همیشه واقع‌بینانه عمل و متن موجود را غنی‌سازی کند، رسیدن به توافق دور از دسترس نیست و مذاکرات وین و دوحه و دوباره وین به نتیجه خواهد رسید.

بعد از دریافت آخرین متن طرف آمریکایی، تهران اعلام کرده است به محض این‌که بررسی‌های خود را نهایی کنیم از طریق هماهنگ‌کننده اروپایی پاسخ خود را اعلام خواهیم کرد و هدف ما رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار است. اما یکی از موضوعاتی که رئیس‌جمهور هم در نشست خبری تاکید کرد، اشاره به ۴شرط برای احیای برجام بود. وی تصریح کرد: ما تاکید داریم که در توافق، اول تضمین‌های اطمینان‌آور و دوم راستی‌آزمایی عینی و عملی و سوم رفع تحریم‌ها به‌صورت معنادار و پایدار و چهارم بسته‌شدن ادعا‌های سیاسی درباره پادمان که به نظر ما اساسی هم ندارد، انجام شود.

راه دیگری نیست. مرور تمام مواضع مقامات سیاسی این را نشان می‌دهد. تهران نمی‌تواند هم توافق را بپذیرد و هم در منگنه سیاسی‌کاری‌های آژانس بماند. این خیلی طبیعی است. هیچ کشوری چنین فشار مضاعفی را تحمل نمی‌کند، آن هم بر اساس ادعا‌های رژیم دیوانه‌ای مانند رژیم‌صهیونیستی که آژانس را به اقدام سیاسی علیه ایران تحریک کرده است؛ ما اساسا قرار است به توافق برسیم که این پرانتز‌های باز بسته شود و اگر چنین اتفاقی رقم نخورد، توافق کردن با بی‌توافقی فرقی ندارد.

تهران این موضوع را به‌صراحت در هر سطحی اعلام کرده و وقتی این موضوع توسط رئیس شورای عالی امنیت ملی هم گفته شده است، یعنی هر راهی غیر از بستن پرونده‌های پادمانی بیراهه است. این یعنی تنها در صورت بسته شدن پرونده‌های پادمانی و پایان فشار‌های مربوط به این پرونده‌ها ایران تعهدات برجامی خود را انجام خواهد داد، چراکه اساسا ایران مذاکره کرده و به‌دنبال توافقی است که از زیر انواع فشار‌های تحریمی و غیرمنطقی سیاسی آژانس خارج شود پس طبیعی است اگر قرار باشد هم توافق کنیم و هم این فشار‌های سیاسی ادامه داشته باشد، یک زیان محض است که هیچ کشوری آن را نمی‌پذیرد؛ بنابراین تنها راهی که ایران به تمام تعهدات خود عمل کند و وارد مرحله اجرای تعهدات شود، بستن پرونده‌های آژانس علیه تهران است. همان‌طور که این روز‌ها خیلی این گزاره را شنیده‌ایم در جریان مذاکرات هدف ما انتفاع اقتصادی و رفع موانع تجارت خارجی از طریق رفع موثر تحریم‌های غیرقانونی، فروش نفت و دسترسی بانکی به منابع آن بوده که هنوز هم از سوی تیم دیپلماسی دنبال می‌شود و آن‌طور که سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس هم تاکید کرد ظاهرا طرف مقابل بر اساس منطق جمهوری اسلامی، دو موضوع راستی آزمایی رفع تحریم‌ها و ارائه تضمین را پذیرفته است و در عین حال اساس توانمندی‌های هسته‌ای کشورمان حفظ می‌شود.

البته با توجه به بدعهدی و بدسابقه بودن شدید آمریکا در خروج از تعهدات بین‌المللی، یکی از پیشنهادات این است که صادرات نفت ایران در دوره حدودا سه ماهه که بازه راستی آزمایی عملکرد آمریکایی‌هاست، حدود ۵۰ میلیون بشکه نفت باشد و از سوی دیگر هم آمریکا به ایران تضمین دهد در این سه ماه، دارایی بلوکه شده ایران در کره جنوبی که حدود هشت میلیارد دلار بوده را آزاد کند و در عمل ــ نه در حد قول شفاهی و تضمین‌های مدل جان کری ـ تحریم‌ها علیه ۱۷ بانک و بیش از ۱۰۰موسسه و نهاد اقتصادی ایران را برچیند. البته در پلن دوم به خاطر بدبینی به آمریکا به‌دلیل نوع رفتار پرتناقض آنها، بازگشت ایران به تعهدات برجامی باید گام به گام و بدون شتاب باشد. یعنی وقتی گزارش راستی‌آزمایی از عملکرد آمریکایی‌ها توسط تهران تایید شد و نیمی از تعهدات دولت بایدن برای اجرای تعهدات گذشت، ایران بعد از این مرحله، اورانیوم با درصد بالای غنی شده خود را به روسیه یا چین انتقال می‌دهد و در مقابل آن اورانیوم با غنای کمتر یا کیک زرد دریافت می‌کند. البته در تمام این فرآیند، نکته مهم و اصلی این است که در اجرای این موارد هیچ زمینه‌ای از حوزه‌های اصلی هسته‌ای نباید تعطیل شود.

بامداد چهارشنبه به وقت تهران ودانت پاتل، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد آمریکا پاسخ خود را هفته پیش به اتحادیه اروپا ارسال کرده و الان این ایران است که باید پاسخ دهد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مذاکرات میان ایران و طرف‌های غربی درباره موضوع هسته‌ای کشورمان در جریان است و حتی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان هم اعلام کرد: بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران پس از تکمیل آنها، نظر خود را در این باره به هماهنگ‌کننده اعلام خواهد کرد. البته برآیند پیگیری‌ها نشان می‌دهد بعد از ارسال نامه اول از سوی ایران به اتحادیه اروپا به خاطر اهمیت زیاد پرونده‌های پادمانی برای ایران، متن دومی هم با رویکرد الزام بسته شدن پرونده‌های آژانس توسط تهران به اروپا فرستاده شده و قرینه این صحبت هم این است که شاهد بودیم بعد از ارسال این متن، آمریکایی‌ها با تعلل چند روزه موضع خود را نسبت به مواضع و متون ایران بالاخره به طرف اروپایی ارائه کردند.

به هرحال دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌های ایران پس از وقفه‌ای پنج ماهه، ۱۳مرداد در شهر وین آغاز شد و این مذاکرات دوشنبه ۱۷مرداد با پرواز هیأت‌های شرکت‌کننده به پایتخت‌ها به پایان رسید و اکنون جمهوری اسلامی ایران راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعا‌های پادمانی آژانس اتمی را اصلی‌ترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریم‌ها قرار داده و تأکید کرده تنها بازگشت به قرارداد دوجانبه‌ای را که در ازای برخی محدودیت‌ها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد، منطقی می‌داند و آن را می‌پذیرد و هر مسیر دیگری بیراهه و دور شدن از توافق است.