این روزها بیشتر از هر زمان دیگری، میل نوقلمان به نوشتن زندگینامه شهدای مدافع حرم را میبینیم و خیلیشان برای ورود به این عرصه، از نویسندگان فعال در این حوزه مشورت میخواهند.
برای مشورت با این عده، گاه با جوانانی روبهرو میشویم که خواندن یک پست از صفحه مجازیشان بهخوبی نشان میدهد خوشآتیه هستند و میشود به آینده نویسندگیشان امید بست. افرادی که نسبت به مفاهیمی، چون شهید و شهادت علاقهمندند و تا جایی که توانستهاند، چیزهایی نوشتهاند؛ اما در میانشان کسانی هم دیده میشوند که تا نویسندهشدن راه زیادی دارند و به فرض علاقه وافرشان، هنوز باید چیزهای زیادی بیاموزند، کتابهای زیادی بخوانند و متنهای زیادی بنویسند. در برابر این افراد، سختترین کار، همین است که فضایی واقعی از وضعیت نویسندگیشان ترسیم کنم و بگویم هنوز زود است درباره شهدا بنویسند. این اتفاق درباره شهدای دفاعمقدس هم دقیقا در دهه۷۰ و بخشی از دهه۸۰ رخ داد. هر کسی که دوست داشت کتابی به نامش منتشر شود و علاقهای به قلم و کاغذ داشت، دست به کار میشد و برای شهدا مینوشت. نفس نوشتن «از» و «برای» شهدا کار پسندیدهای بود، اما وقتی قرار میشد این نوشتهها به کتاب تبدیل شود، غم بزرگی به دل اهالی قلم و نویسندگان واقعی میریخت. تعداد نویسندگانی که به این حوزه علاقهمند بودند و از سوی دیگر، قلمشان توانایی ارتباط گیری با مخاطب داشت هم محدود بود. همین شرایط بود که با کتابهای متعددی روبهرو میشدیم که به رغم شأن و منزلتشان، از منظر ادبی، حرفی برای گفتن نداشتند و به همین واسطه در اذهان عمومی ماندگار نمیشدند.
منکر ورود نسل جوان به عرصه تولید محصولات مکتوب برای شهدا نیستیم، اما وقتی برای یافتن یک کتاب خوب (لااقل از نظر ادبیات) باید چراغ به دست بگیریم و مدتها بگردیم، دلمان برای کاغذهایی میسوزد که روزبهروز گرانتر میشود، اما برای چیزهایی که قرار است رویشان چاپ شود، کمترین دلسوزی و توجهی وجود ندارد. سالهای دهه۷۰ اگر تولید چنین کتابهای ضعیفی رایج بود، لااقل قیمت کاغذ هم اینگونه با طلا و دلار برابری نمیکرد و هر روز ساز خودش را نمیزد.
در حوزه کتابهای شهدای مدافعان حرم نیز با چنین وضعیتی مشابه دهه۷۰ روبهرو هستیم. افراد زیادی که برخیشان حتی نسبت مشخص و واضحی با موضوع جهاد و شهادت ندارند، احساس تکلیف میکنند و قلم به دست میگیرند یا پشت لپتاپهایشان مینشینند تا متنهایی تولید کنند، غافل از این که مفهوم از جان گذشتگی شهدا و ایثار جانبازان و فداکاری رزمندگان مدافع حرم، جز در ساحت ادبیات و به قلم نویسندگان واقعی، ماندگار نخواهد شد.
برای نوشتن درباره شهدای مدافعان حرم، اول باید گذاشت خاطرات بازماندگان از فاز کاملا احساسی گذر کند و دوم، باید کار را به قلمهایی سپرد که برای چنین کار خطیری، توانمندند. برای تمرین نویسندگی میشود چیزهای دیگر هم نوشت؛ چیزهایی غیر از سرگذشتنامه شهدا...