کسری مخازن زیرزمینی آب، سالانه بیش از چهار میلیارد مترمکعب است

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از وزارت نیرو، فیروز قاسم زاده، مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور گفت: بر اساس آخرین آمار موجود، تعداد محدوده‌های مطالعاتی ممنوعه و ممنوعه بحرانی کشور به ۴۲۱ محدوده رسیده است.

وی ادامه داد: کشور ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک بوده و متوسط بارش آن ۲۵۰ میلی‌متر است که این میزان بارش حدود یک سوم متوسط جهانی است.

مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور گفت: از نظر توزیع مکانی و زمانی بارش کشور، شرایط مطلوبی در جهت تقویت منابع آبی و دسترسی مناسب به منابع آبی در سطح کشور فراهم نبوده، بطوریکه میزان بارش در مناطق کویری حدود ۴۶ میلی‌متر بوده که این رقم در استان‌های شمالی کشور به بیش از ۱ هزار و۴۰۰ میلی‌متر افزایش می‌یابد و از نظر زمانی نیز، ۵ درصد بارش کشور در تابستان اتفاق می‌افتد که چندان کمکی در تأمین آب کشت‌های تابستانه و دائمی نمی‌کند.

قاسم زاده ادامه داد: از طرفی متوسط بارش کشور در گذر زمان رو به کاهش بوده به طوری که میانگین بارش ۵۳ ساله کشور حدود ۲۵۰ میلی‌متر بوده در حالیکه میانگین ۱۳ ساله اخیر به ۲۳۲ میلی‌متر کاهش یافته است.

وی افزود: در کنار روند کاهشی بارش کشور، روند افزایشی دما باعث افزایش تبخیر و کاهش سهم بارش‌های مؤثر شده و شرایط مذکور در کنار تغییرات عوامل اجتماعی و اقتصادی در طول سال‌های گذشته و همچنین اتخاذ نشدن تصمیم نهای متناسب و سازگار با شرایط کم‌ آبی، باعث تغذیه نشدن مناسب و افت تراز آب زیرزمینی شده و همین امر باعث محدودیت منابع آب در دسترس می‌شود.

مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور خاطرنشان کرد: با توجه به آنچه در بخش مصارف آب کشور شاهد هستیم، به طور سالانه حدود ۹۸ میلیارد مترمکعب آب در سطح کشور مصرف می‌شود که بخش عمده آن حدود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی است که بدلیل بهره‌گیری نکردن از ظرفیت‌های قانونی و نبود پایبندی دستگاه‌های متولی به اصول اسناد بالادستی کشور در بخش مدیریت مصرف بهینه آب کشاورزی و افزایش بهره‌وری آب کشاورزی (به‌ویژه اصول مدیریت مشارکتی و تحویل حجمی آب)، آب با بهره‌وری بسیار پایین در این بخش مصرف می‌شود به نوعی که سرانه مصرف آب در سطح کشور بالا رفته و مقایسه میزان مصارف در سطح کشور با حجم آب تجدیدپذیر کشور، حاکی از آن است که بر اساس استاندارد شاخص کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل، ایران در شرایط بحران شدید از نظر منابع آبی قرار دارد.

قاسم زاده گفت: از طرفی پیش‌بینی‌های بلندمدت اقلیمی حاکی از این است که ایران از نظر تغییرات اقلیمی به سمت تشدید تنش‌ های آبی بلندمدت حرکت می‌کند و در این شرایط نه تنها تنش آبی بخش‌هایی از جامعه را بطور گسترده درگیر خواهد کرد بلکه منابع آبی نیز به مرور رو به کاهش رفته و تجدید پذیری صورت نمی‌پذیرد.

وی افزود: بنابراین برای جلوگیری از تشدید بحران و صیانت از منابع آب تجدید پذیر، اقدام‌های گسترده‌ای لازم است که بایستی در قالب یک برنامه آمایش آب‌محور دنبال شود و به طورقطع رمز موفقیت در این زمینه مشارکت مردم و پرهیز از رفتارهای اسراف گرایانه در بخش آب است.