واکسن استنشاقی ممکن است محافظت ویروسی گسترده‌تری ایجاد کند

به گزارش جام‌جم آنلاین به نقل از نیواطلس، تحقیقات جدید پیش‌بالینی به رهبری محققان دانشگاه ییل نشان می‌دهد که واکسیناسیون استنشاقی ممکن است در ایجاد ایمنی در برابر تعدادی از ویروس‌های تنفسی در مقایسه با واکسیناسیون تزریقی رایج بسیار مؤثرتر باشد.

همه‌گیری کووید-۱۹ موجب رونق تحقیقاتی برای تولید واکسن‌هایی که شد از طریق اسپری بینی مسیر استنشاقی را برانگیخته می‌کنند. نه تنها استفاده از این نوع سیستم تحویل واکسن بسیار آسان‌تر است، بلکه چندین سال است که فرضیه در این رابطه مطرح شده است که به طور بالقوه در برابر عفونت‌هایی که در ابتدا در دستگاه تنفسی فوقانی نفوذ می‌کنند، مؤثرتر است.

آکیکو ایوازاکی، محقق ارشد این مطالعه جدید، توضیح می‌دهد: «بهترین دفاع ایمنی در دروازه اتفاق می‌افتد؛ ایجاد سد محافظتی در برابر ویروس‌هایی که سعی می‌کنند وارد شوند.»

آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین A (IgA) یکی از سربازان خط مقدم سیستم ایمنی هستند. این آنتی‌بادی‌ها عمدتاً توسط سطوح مخاطی بدن ترشح می‌شوند که بیشتر در بینی، روده و ریه‌ها دیده می‌شود.


ایده پشت واکسن استنشاقی این است که می‌تواند به طور مستقیم به غشای مخاطی بینی آموزش دهد که چگونه پاتوژن‌های معینی را در هوا هدف قرار دهند تا به محض ورود ویروس به بدن انسان، پاسخ ایمنی ایجاد شود. این مطالعه جدید به طور امیدوارکننده نشان می‌دهد که واکسن‌های استنشاقی نه تنها پاسخ‌های موثر IgA را القا می‌کنند، بلکه ممکن است ایمنی گسترده‌ای را در برابر بیش از یک سویه ویروسی با یک واکسن تقویت کنند.

این مطالعه مجموعه‌ای از آزمایش‌های موش را گزارش می‌دهد که اثرات واکسن آنفولانزا را به صورت استنشاقی با اثر واکسن‌هایی که به‌طور سنتی تزریق می‌شوند، مقایسه می‌کند. محققان موش‌ها را در معرض تعدادی از گونه‌های آنفولانزای مختلف فراتر از گونه‌ای که واکسن برای هدف قرار دادن آن طراحی شده بود، قرار دادند. یافته‌ها نشان داد که حیوانات دریافت‌کننده واکسن استنشاقی در مقایسه با موش‌هایی که واکسن تزریقی دریافت می‌کردند، در برابر انواع گسترده‌ای از سویه‌های آنفولانزا محافظت می‌شدند.

با تمرکز بر پاسخ‌های IgA، محققان دریافتند که واکسن استنشاقی نه تنها پاسخ‌های IgA را در غشا‌های مخاطی بینی القا می‌کند، بلکه سطوح قابل‌توجهی از ترشح IgA در ریه‌ها نیز شناسایی شد.

ایوااسکای در توییتر توضیح می‌دهد: «وقتی ۵ هفته بعد به داخل ریه‌های موش‌های واکسینه شده با روش استنشاقی و تزریقی نگاه می‌کنید، موش‌های واکسینه شده استنشاقی حاوی هزاران سلول پلاسما هستند که IgA در زیر اپیتلیوم ترشح می‌کنند و IgA در حال شستشوی مجرای ریه است. این سلول‌های ترشح‌کننده IgA در ۵ هفته پس از تولد، عمدتاً سلول‌های ساکن بافت هستند (به این معنی که در داخل ریه قرار دارند و حرکت نمی‌کنند).»

و مهم‌تر از همه، این پاسخ‌های IgA بینی و ریه در حیواناتی که واکسن را با تزریق دریافت کرده‌اند، دیده نشد. فقط تزریق واکسن داخل بینی این نوع پاسخ ایمنی را ایجاد کرد.

در این پژوهش از واکسن‌های آنفلوانزا استفاده شد، با این حال، محققان اکنون در حال انجام آزمایش‌های مشابهی روی حیوانات با واکسن کووید-۱۹ هستند. ایوازاکی می‌گوید این یافته‌ها نشان می‌دهد که واکسن‌های استنشاقی در تولید ایمنی که به طور گسترده در برابر بسیاری از انواع ویروس‌های مختلف محافظت کند، مؤثرتر هستند.

او می‌افزاید: «این نتایج نشان می‌دهد که واکسن‌های استنشاقی، IgA را القا می‌کنند و ایمنی متقابل محافظتی بهتری را در برابر انواع ویروس‌ها تقویت می‌کنند. از سوی دیگر کاربرد آن را در مبارزه با انواع نگران‌کننده کووید-۱۹ را نشان می‌دهد.»


تعدادی از واکسن‌های استنشاقی بینی کووید-۱۹ در حال حاضر در حال توسعه هستند و تعدادی از آن‌ها در مراحل اولیه آزمایش انسانی هستند. اما ایجاد واکسن‌های مؤثر استنشاقی در مجموع چالش‌برانگیز است؛ وجود چندین بن‌بست تحقیقاتی در دهه‌های گذشته نشان می‌دهد که گفتن این کار آسان‌تر از انجام آن است.

نتایج این تحقیقات جدید در مجله Science Immunology منتشر شده است.