چندی است که برخی کشورهای حاشیهنشین خلیج فارس با حمایتهای ایالات متحده روند برقراری تعاملات با اسرائیل را در پیش گرفتهاند.
رژیم اشغالگر قدس از زمان پیدایش همواره در پی بسط نفوذ اختاپوسی خود در خاورمیانه بود. خبرهایی که مبنی بر عادیسازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی میشنویم از منظرهای گوناگونی قابل بررسی و ارزیابی است و همچنین تعابیر مختلفی را میتوان درباره این اتفاق در نظر گرفت.
یک تعبیر این است که همان طور که امارات، بحرین، سودان و مغرب در حال برقراری تعاملات سیاسی با رژیم صهیونیستی هستند این رویکرد در مورد عربستان هم در حال وقوع است.
تعبیر دیگر این که اساسا خبرهایی از این دست نشانههایی از عادیسازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی نیست بلکه این موضوع به اجازه عبور دادن به هواپیماهایی است که از مبدا ابوظبی و دوبی به مبدا تل آویو یا بالعکس در حال حرکت هستند بنابراین این بحث روابط عربستان نیست بلکه مربوط به یک پروتکل پروازی میان امارات و عربستان و رژیم صهیونیستی است.
بر اساس تعبیر دیگر این موضوع علامتی از علایق عربستان برای عادیسازی روابط با اسرائیل و مقدمه آن است. ما میتوانیم هر کدام از این سه گزینه را مد نظر داشته باشیم و بر اساس آن ارزیابی کنیم که این نوع مواجهه عادیسازی است یا عادیسازی نیست یا صرفا مقدمه عادیسازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی است.
با این وجود، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مسلمان و همسایه علاقه دارد اتفاقات آتی را در صورت وقوع نشانهای برای عادیسازی روابط میان عربستان و اسرائیل تلقی نکند.
در مجموع باید گفت داشتن رابطه میان رژیم صهیونیستی و کشورهای منطقه به نفع جهان اسلام نیست و اساسا عادیسازی روابط بسیار پرهزینه خواهد بود و مشکلات عدیدهای را برای امنیت منطقه و حتی کشور عربستان در پی خواهد داشت.
از این جهت که در صورت وقوع این اتفاق فضای اجتماعی درون عربستان را علیه حاکمان سیاسی این کشور ملتهب خواهد کرد.
از سوی دیگر حیثیت عربستان را در جهان اسلام لکهدار میکند و این مساله به مشکلات فراوانی را برای موقعیت آلسعود به عنوان تولیت حرمهای الهی و نبوی در مکه و مدینه به بار خواهد آورد.
ضمن اینکه در صورت وقوع روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی این مساله با بازتابهای منفی بسیاری در گسترهای از جهان اسلام روبهرو خواهد شد.
همان طور که در سخنان اخیر رهبر انقلاب بیان شد ما علاقه داریم کشورهایی که فریب خوردند و به سمت عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی روی آوردهاند به این خیانت خاتمه دهند و به موقعیت قبل از عادیسازی روابط برگردند. طبیعتا ما این مساله را یک آسیب جدی میدانیم و به شدت مقابل آن هستیم.
در این حال این سوال وجود دارد که آیا روابط جمهوری اسلامی ایران با عربستان تحت تاثیر این مقوله قرار خواهد گرفت.
پاسخ این است که بله. چون به هر صورت در صورت بسط روابط کشورهای عربی با اسرائیل پای مداخلات عناصر رژیم صهیونیستی در عربستان باز خواهد شد و این مساله سبب خواهد شد نه فقط عربستان بلکه کشورهای منطقه هم در وضعیت جدید قرار بگیرند.
جمهوری اسلامی ایران رسما اعلام کرده است که حضور عناصر رژیم صهیونیستی را در کشورهای اطراف تحمل نخواهد کرد. از سوی دیگر اصرار کشورهای عربی منطقه بر عادی سازی روابط با اسرائیل تحرکات هواداران انقلاب اسلامی را در پی خواهد داشت.
این موضوع هم امنیت عربستان را دچار مخاطره میکند و هم آسیبهایی را به میزبانان رژیم صهیونیستی در منطقه وارد میکند.
ما که نمیتوانیم جلوی حرکت مسلمانان و تحرکات آنها را در منطقه بگیریم. اخیرا نظرسنجی وزارت امور زیربنایی رژیم صهیونیستی نشان داد که بیش از ۸۵ درصد مردم در منطقه رئیس امارات را با واژه خائن میشناسند.
طبیعتا این تعداد دست بسته نیستند و با توجه به نفرتی که از رژیم صهیونیستی دارند تحرکاتی از خود نشان خواهند داد. این مساله برای عربستان هم هزینههای سنگینی در پی خواهد داشت.
سعدالله زارعی - کارشناس مسائل غربآسیا / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد