تاثیر متقابل خواب و هورمون‌ها در بدن

به گزارش جام جم آنلاین،‌ خواب بر بسیاری از هورمون‌های بدن تأثیر می گذارد از جمله هورمون‌های مربوط به استرس و گرسنگی.

خوابیدن بیش از حد و همچنین خواب ناکافی می تواند بر سطح و ترشح هورمون‌ها اثرگذار باشد. به همین دلیل یک خواب خوب برای حفظ تعادل هورمون‌ها ضروری است.

هورمون چیست و چه نقشی دارد؟

هورمون‌ها پیام رسان‌های شیمیایی هستند که در تنظیم بسیاری از فرایندها، سیستم‌ها و عملکردهای بدن نقش حیاتی ایفا می‌کنند.

بدن برای عملکرد صحیح خود به طیف وسیعی از هورمون‌های مختلف نیاز دارد. آنها از طریق سیستم غدد درون ریز، شبکه‌ای از اندام‌ها و غدد در سراسر بدن آزاد می شوند.

هورمون‌ها مسئول بسیاری از عملکردهای بدن هستند، از جمله: متابولیسم و ​​اشتها، رشد، دمای بدن، عملکرد جنسی و تولید مثل، ضربان قلب، فشار خون و چرخه‌های خواب و بیداری. همچنین تولید و عملکرد بسیاری از هورمون‌ها در بدن تحت تأثیر سایر عملکردهای بدن مانند خواب است.

خواب و هورمون‌ ها

باید بدانیم که عملکردهای مختلف هورمونی و ترشح آنها تحت تأثیر خواب یا ریتم شبانه روزی قرار می گیرد و برعکس.

خواب کافی برای تنظیم تعدادی از هورمون‌ها از جمله کورتیزول، استروژن و پروژسترون، هورمون‌های گرسنگی مانند انسولین، لپتین و گرلین، ملاتونین، هورمون‌های تیروئید و هورمون های رشد لازم و ضروری است.

به عنوان مثال، ملاتونین الگوهای خواب را کنترل کرده و به بدن شما می‌گوید چه زمانی باید بخوابید. هورمون رشد انسان در ساعات خواب عمیق ترشح می‌شود که برای رشد و ترمیم سلول‌ها حیاتی است.

هورمون‌های دیگر مانند کورتیزول به زمان خواب، مدت زمان و کیفیت آزادسازی آنها وابسته هستند بنابراین خواب خوب برای سلامتی بسیار مهم است.

تقریباً هر هورمونی در بدن در پاسخ به ریتم شبانه‌روزی شما ـ که به آن چرخه خواب و بیداری نیز گفته می شود- ترشح می شود.

اگر تنظیم خواب شما نادیده گرفته شود، یک خواب ضعیف ، شما را از پله‌های هورمونی به پایین می اندازد؛ چه شما ۳۰ ساله باشید، چه ۵۰ ساله و چه ۷۰ ساله. خواب برای عملکرد موثر هورمون‌ها نیز دارای اهمیت است، زیرا بسیاری از آنها به چرخه خواب و بیداری وابسته هستند.

دکتر ابیناو سینگ، مدیر پزشکی مرکز خواب ایندیانا در این زمینه می‌گوید: خواب منظم می‌تواند به تنظیم هورمون‌ها کمک کند. هرگاه به طور مزمن خواب را از نظر کمی و کیفی مختل کنیم، این تعادل را بر هم زده و در را برای مشکلات پزشکی باز می‌گذاریم.

خواب سطح کورتیزول -هورمون استروئیدی تولید شده توسط غدد فوق کلیوی- را تنظیم می‌کند. کورتیزول به عنوان هورمون استرس نیز شناخته می شود.

کورتیزول به تنظیم سایر هورمون‌های بدن کمک می کند. هنگامی که در آرامش هستید و خوب می‌خوابید و با احساس خوشایند و سرحال از خواب بیدار می‌شوید، کورتیزول شما در عرض ۳۰ دقیقه پس از بیدار شدن به اوج خود می رسد.

این اوج همه هورمون های دیگر بدنتان از جمله تیروئید و استروژن را تنظیم می کند. خواب نامطلوب می تواند اثرات منفی بر ترشح کورتیزول داشته باشد و برای پیشگیری از این اثرات نامناسب، بهتر است هر شب ۷ تا ۹ ساعت بخوابید تا سطح کورتیزول شما کنترل شود.

استروژن و پروژسترون در حفظ سلامت دستگاه تناسلی نقش دارند. وقتی خوب نمی خوابید، کورتیزول هنگام بیدار شدن از خواب زیاد است. این می تواند تعادل بین استروژن و پروژسترون را مختل نماید. همچنین باعث کند شدن تیروئید شما شود که زمینه‌ساز بروز اختلال در متابولیسم شما خواهد بود.

خواب یک تنظیم کننده مهم متابولیسم است؛ فرایندی از واکنش‌های شیمیایی در بدن که غذا را به انرژی تبدیل می کند. اختلال در خواب یا خواب بی‌کیفیت می تواند به طور مستقیم بر تولید و سطح هورمون‌های گرسنگی در بدن تأثیر بگذارد. این وضعیت می تواند گرسنگی، اشتها و مصرف غذا را مختل کرده و به طور بالقوه منجر به افزایش وزن شود.

پرواضح است که خواب خوب برای تعادل هورمونی در بدن ضروری بوده برعملکردها و فرایندهای بدن تاثیرگذار است. خواب ضعیف یا خواب ناکافی می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی و اثرات منفی در پی آن شود. به روال طبیعی و سالم خواب پایبند باشید، هر شب ۷ تا ۹ ساعت بخوابید و روز بعد از شبی که اختلال خواب داشتید، مصرف قند را محدود کنید. این می تواند به شما کمک کند هورمون‌های خود را تنظیم نمایید.

منبع: بهداشت نیوز