تولید مایع ضدعفونی‌کننده خانگی با اُپاک

هزینه نسبتا بالا و در دسترس نبودن همیشگی این مواد از یک‌سو و مشکلات و عوارضی که در اثر استفاده مداوم از آنها ایجاد می‌شود از سوی دیگر، باعث شده‌اند ساخت دستگاهی که بتواند در کمترین زمان ممکن و با استفاده از موادی که در دسترس همه وجود دارند، مایع ضدعفونی‌کننده قدرتمند و ایمنی را تولید کند بسیار مورد توجه قرار بگیرد.

در این رابطه کارشناسان شرکت «دانش‌بنیان صمصام‌ شید» با بومی‌سازی و تولید چنین دستگاهی در کشور، خیال همه را از بابت تولید مایع ضدعفونی‌ کننده راحت کرده‌اند.

مدیرعامل مجموعه «صمصام‌ شید» در خصوص قصه شکل‌گیری این شرکت به جام‌جم می‌گوید: «صمصام‌شید در سال 96 به‌طور رسمی تأسیس شد و فعالیت خود را در حوزه طراحی و تولید تجهیزات پزشکی آغاز کرد. ما ابتدا روی ایجاد بانک‌اطلاعاتی تجهیزات پزشکی در کشور کار می‌کردیم و پس‌از آن تقریبا یک سال را صرف واردات تجهیزات پزشکی کردیم؛ اما از آنجا که هسته اصلی این شرکت را فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی پزشکی تشکیل می‌دهند و علاوه‌بر آن همه ما علاقه‌مند به تولید بودیم، خط تولید تجهیزات پزشکی را راه‌اندازی کردیم و وارد حوزه تولید شدیم. در همین راستا، اولین محصولی که تولید کردیم «لامپ‌های ضدعفونی‌کننده نور مرئی» بود که به‌عنوان یک محصول کاملا اختصاصی آن را ثبت اختراع کردیم.»

سید یاسر حسینی ادامه می‌دهد: «با توجه به این‌که زمینه تخصصی فعالیت ما کنترل عفونت بود و اولین محصولمان را نیز در همین حوزه تولید کرده بودیم، با دستگاهی آشنا شدیم که مواد ضدعفونی‌کننده را در محل تولید می‌کرد و ایده آن بسیار نظرمان را به‌خودش جلب کرد؛ به این ترتیب بود که پس‌از واردکردن چند نمونه از این دستگاه، با استفاده از روش مهندسی معکوس موفق به ساخت آن در ابعاد بزرگ و کوچک شدیم و نام تجاری «اُپاک» را برای آن انتخاب کردیم. جالب اینجاست که ما توانسته‌ایم این کار را به‌اندازه‌ای دقیق انجام دهیم که تمام اجزا و قطعات اپاک، مانند بردهای الکترونیکی، منابع تغذیه و ... روی دستگاه خارجی نیز نصب می‌شود.»

با «اُپاک» بیشتر آشنا شوید

به گفته مدیرعامل شرکت صمصام‌شید، چهار یا پنج ماهی بیشتر از شروع به‌کار این مجموعه بر روی اپاک نگذشته بود که با شیوع ویروس کرونا و همه‌گیر شدن آن در سطح جهان، ناگهان فشار کار افزایش پیدا کرد تا هرچه سریع‌تر این دستگاه به تولید انبوه برسد و در دسترس عموم مردم قرار بگیرد. با توجه به این‌که شرکت صمصام‌شید از زیرمجموعه‌های مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علوم پزشکی ایران به‌شمار می‌آید و در همین دانشگاه مستقر است، بنابر تشخیص دانشگاه علوم پزشکی ایران تمرکز روی ساخت دستگاه‌های کوچک‌تر قرار داده شد تا بتوان از آن به‌صورت محلی و قابل حمل استفاده کرد.

طرز کار اپاک به این صورت است که آب و نمک خوراکی به‌عنوان ورودی‌های دستگاه در آن ریخته شده و پس‌از مدت 8 تا 16 دقیقه، محلول ضدعفونی‌کننده‌ای برپایه آب به‌عنوان خروجی از دستگاه خارج می‌شود. حسینی می‌گوید این محصول موفق به اخذ تمام تأییدیه‌ها و مجوزهای لازم از نهادهایی مانند وزارت بهداشت، سازمان استاندارد ایران، اداره کل تجهیزات پزشکی، آزمایشگاه همکار غذا و دارو و... شده است.

وی می‌افزاید: «مایع ضدعفونی‌کننده‌ای که اپاک تولید می‌کند کاملا ایمن است و استفاده از آن هیچ ضرری برای انسان و محیط‌زیست ندارد. در واقع همین ماده را بدن انسان تولید کرده و برای مقابله با میکروارگانیسم‌ها و سلول‌های مهاجم به‌کار می‌برد؛ همچنین اداره استاندارد نیز قدرت کشندگی و ضدعفونی‌کنندگی این محصول را در خصوص دست‌ها، سطوح و مواد غذایی تأیید کرده است.»

چطور با «اُپاک» ماده ضدعفونی‌کننده بسازیم؟

طبق گفته حسینی، کافی است یک لیتر آب و دو گرم نمک طعام را داخل دستگاه اپاک بریزیم و با انتخاب درجه متناسب با کاربردی که از محلول ضدعفونی‌کننده مدنظر داریم، در مدت کوتاهی یک لیتر مایع ضدعفونی‌‎کننده کاملا بی‌خطر را به‌عنوان خروجی از دستگاه تحویل بگیریم.

نحوه کار به این صورت است که اگر بخواهیم از ضدعفونی‌کننده برای مواد غذایی استفاده کنیم، باید درجه دوم دستگاه اپاک را انتخاب کنیم؛ اگر بخواهیم برای ضدعفونی‌کردن سطوح استفاده کنیم، باید دستگاه را روی درجه سوم تنظیم کنیم و اگر هم قصد استفاده از محلول ضدعفونی‌کننده در مراکز درمانی مانند بیمارستان‌ها را داشته باشیم، باید گزینه 16 دقیقه‌ای را برای آن انتخاب کنیم. در پایان، دستگاه به‌صورت خودکار خاموش می‌شود و مایع ضدعفونی‌کننده آماده مصرف خواهد بود.

در یک لیتر مایعی که به‌عنوان محلول ضدعفونی‌کننده در خروجی اپاک تحویل داده می‌شود، هیچ‌گونه تغییری در رنگ، بو و دمای آب رخ نمی‌دهد و تنها با استفاده از واکنش‌های شیمیایی و الکترولیزی که درون دستگاه بر روی محلول آب و نمک انجام می‌شود، آن را تبدیل به «اسید هیپوکلروس» (Hypochlorous Acid) یا «هیپوکلرو اسید» با فرمول شیمیایی HCIO می‌کند. این محلول تا صد برابر قدرتمندتر از ضدعفونی‌کننده‌های الکلی و سفیدکننده‌ها است، اما هیچ‌گونه عوارض تنفسی نداشته و برای محیط‌زیست کاملا ایمن است.

این فناور جوان در ادامه توضیحاتش در خصوص ویژگی‌های مایع ضدعفونی‌کننده حاصل از اپاک، تصریح می‌کند: «سال‌هاست از اسید هیپوکلروس در شست‌وشوی زخم پای بیماران دیابتی یا در دندانپزشکی استفاده می‌شود؛ اما به‌دلیل ناپایدار بودن آن، امکان تولیدش با استفاده از دستگاه‌های کوچک وجود نداشت و باید با دستگاه‌های بسیار بزرگی که از دو بخش تشکیل شده بودند، آن را تولید می‌کردند که در این فرآیند مقداری پساب هم تشکیل می‌شد که قابل استفاده نبود.»

وی می‌افزاید: «پنج شش سالی می‌شود که باتوجه به پیشرفت علم و الکترودهای جدیدی که به بازار آمده‌اند، امکان ساخت این دستگاه در ابعاد کوچک‌تر و برای مصارف خانگی میسر شده و خوشبختانه این نوع دستگاه‌ها هیچ‌گونه پسابی هم تولید نمی‌کنند. اپاک هم که یکی از همین نمونه دستگاه‌های کوچک است که در ابعاد 15×15×32 سانتی‌متر تولید می‌شود و به‌صورت خانگی، کلینیکی، مطبی و بیمارستانی (به‌شکل محلی در بخش‌های مختلف بیمارستان) مورد استفاده قرار می‌گیرد.»

مزایای استفاده از اُپاک

به‌راحت‌ترین شکل ممکن و فقط با دراختیار داشتن آب، نمک و برق، در هر شرایط و هر مکانی می‌توان به محلول ضدعفونی‌کننده دسترسی داشت.

اسید هیپوکلروس مشکلاتی که ضدعفونی‌کننده‌های الکلی به‌همراه دارند، مانند ایجاد خشکی در پوست، اشتعال‌زابودن، ایجاد مسمومیت و... را ندارد.

از اسید هیپوکلروس می‌توان با خیال آسوده برای ضدعفونی‌کردن وسایل و ابزار الکترونیکی استفاده کرد، درحالی‌که استفاده از الکل برای این‌کار ممکن است باعث ایجاد خوردگی و خراب‌شدن آنها شود. این ویژگی اسید هیپوکلروس در بیمارستان‌ها و برای ضدعفونی‌کردن تجهیزات پزشکی، بیشتر کاربردش را نشان می‌دهد.

اسید هیپوکلروس توانایی ازبین‌بردن طیف وسیعی از باکتری‌ها، ویروس‌ها، اسپورها، هاگ‌ها و قارچ‌ها را دارد و درعین حال برای بدن انسان و محیط‌زیست کاملا بی‌خطر است.

این دستگاه با توجه به قرارگیری در رده‌بندی «درجه بالا» (High Level)، نه‌تنها خاصیت ضدعفونی‌کنندگی دارد، بلکه اگر تجهیزات بیمارستانی در مدت‌زمان مناسبی در مجاورت اسید هیپوکلروس قرار داده شوند، می‌توان آنها را استریل کرد.

با توجه به آنالیزی که روی مواد به‌کاررفته در اپاک انجام شده است، از این دستگاه می‌توان حداقل سه چهار سال به‌صورت 24ساعته و شبانه‌روزی استفاده کرد.

اپاک یک سال گارانتی تعویض کاملا بی‌قیدوشرط و همچنین 5سال خدمات پس‌از فروش دارد.

راه‌های ارتباطی با شرکت دانش‌بنیان «صمصام شید»

وبسایت:ecoloxtech.ir
ایمیل:opak.iums
تلفن: 02177500165 و 09125363205
آدرس: تهران، تقاطع بزرگراه شیخ فضل‌ا... نوری و شهید همت شرقی، جنب برج میلاد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران، ساختمان مرکز رشد و نوآوری، شرکت دانش‌بنیان صمصام‌شید.

فراز سهیلی‌ آزاد - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم