مکانیسم ماشه به معنای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت نیست

به گزارش جام جم آنلاین از مهر، سید عباس عراقچی عصر امروز (یکشنبه) در نشست بررسی ابعاد سیاسی و راهبردی پیامدهای ترور سپهبد شهید سلیمانی که در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد، با درود به روح بلند سردار شهید سلیمانی و یارانش، گفت: اشتباه راهبردی که آمریکا در ترور شهید سلیمانی انجام داد، نقطه عطفی در غرب آسیا خواهد بود.

وی تاکید کرد: اقدام تروریستی آمریکا و پاسخ قاطع ایران نقطه عطفی در منطقه است.

معاون وزارت امور خارجه گفت: شهادت سردار سلیمانی و جواب ایران بر محور مقاومت، مبارزه با تروریسم تکفیری و داعش که سردار سلیمانی فرمانده آن بود و در نهایت معادله قدرت میان آمریکا و ایران در منطقه تأثیر می‌گذارد.

عراقچی با بیان اینکه در موضوع محور مقاومت، تبعات از دست دادن سردار سلیمانی تبعات مثبتی دارد، اظهار داشت: درست است که ما یک فرمانده بزرگ را از دست داده ایم ولی جریان مقاومت، در اثر این ضربه نه جغرافیا را از دست داده، نه در ترکیب گروه‌های مقاومت، سلاح، گفتمان، اهداف، انگیزه و فرماندهی تغییر صورت نگرفته و همچنان انگیزه قوی‌ برای ادامه مسیر دارد.

وی با بیان اینکه اثر شهید سلیمانی بسیار بیشتر از سردار سلیمانی است، افزود: آنهایی که از شهادت سردار سلیمانی خوشحال شدند، باید بدانند این شهادت باعث پیش برد بیشتر مقاومت می‌شود.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه اضافه کرد: در بحث مبارزه با داعش باید گفت که فقدان سردار سلیمانی خوشحالی داعش است، چرا که فرمانده اصلی مبارزه با این گروه تروریستی به شهادت رسیده است اما با این حال باید اذعان داشت، مبارزه با داعش ادامه خواهد یافت، چرا که این مبارزه راهبردی است و جمهوری اسلامی ایران و دیگر اعضای محور مقاومت آن را ادامه خواهند داد.

عراقچی با بیان اینکه بزرگترین اثر راهبردی شهادت سردار سلیمانی بر معادله قدرت میان ایران و آمریکا است، افزود: به عنوان یک دانشجوی روابط بین الملل اگر نگاهی به سابقه معادلات امنیتی منطقه غرب آسیا نگاهی بیاندازیم، مشاهده می‌کنیم قبلاً انگلیسی‌ها در منطقه بودند و بعد از خروج آنها آمریکا جایگزین شد.

وی اعلام کرد: آمریکا یک معادله دو ستونی داشت که امنیت منطقه دو ستون ایران و عربستان را داشت که با انقلاب اسلامی، نخستین نقطه عطف در منطقه صورت گرفت و واشنگتن متحد اصلی خود یعنی شاه را از دست داد و مجبور به گسیل نیروی نظامی به منطقه شد.

معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: بعد از آن جنگ تحمیلی را داشتیم که بعد از آن، جمهوری اسلامی به یک قدرت دفاعی بسیار بالا رسید، بدون جنگ به این راهبرد استراتژیک نمی‌رسیدیم که ایران به جز اتکا به توان داخلی نمی‌تواند با دشمنان مقابله کند و همین موضوع سبب شد ایران بتواند موازنه را به سود خود در منطقه بچرخاند.

عراقچی تصریح کرد: نقطه عطف بعدی حوادث ۱۱ سپتامبر و پیامد آن در منطقه یعنی حمله آمریکا به افغانستان و عراق بود. یا در تمامی هزینه‌های سنگین آمریکا در دو جنگ اخیر منطقه، به اعتراف همه سربرآوردن جمهوری اسلامی را در نتیجه داشت.

وی تصریح کرد: با سقوط طالبان و صدام حسین به عنوان دشمنان ایران، ظرفیت‌های راهبردی جمهوری اسلامی آزاد شد و خود را در محور مقاومت نشان داد. اتصال ایران با سایر کشورهای محور مقاومت یکی از همین رویدادهای راهبردی در منطقه محسوب می شود.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه اضافه کرد: ایجاد داعش و مبارزه با آن ظرفیت جدیدی را ایجاد و گروه‌های مقاومت ظرفیت‌های راهبردی و ژئوپولیتیکی را در منطقه ایجاد کردند از این رو اشتباهات آمریکا و به طور کلی غرب باعث قدرت هر چه بیشتر جمهوری اسلامی می‌شد.

عراقچی با بیان اینکه ما در این مقطع به برجام می رسیم، گفت: اوباما به مذاکره و توافق راضی شد اما این بدین معنی نیست که او تفاوتی با دیگر رؤسای جمهور آمریکا داشت، بلکه وی تجربه تمامی سیاستمدارن کشورش را به همراه داشت و آن این بود که ایران با تحریم به زانو در نمی‌آید.

وی اعلام کرد: برجام ظرفیت‌های اقتصادی و دیپلماتیک ایران را آزاد کرد و کشورمان از محدودیت خارج شد. اولین کسی که برجام را اشتباه می‌دانست، «نتانیاهو» بود و از همان اول به تخریب آن پرداخت.

معاون وزیر امور خارجه گفت: کشورهای دیگری از جمله عربستان نیز در این زمینه فعال بودند و حتی «سعود الفیصل» بارها به ژنو رفت تا از حصول توافق جلوگیری کند. دشمنی با برجام به دلیل اینکه ظرفیت‌های جمهوری اسلامی را آزاد می‌کرد، ادامه داشت.

عراقچی تصریح کرد: حتی یادمان نمی‌رود که بعد از «برجام» اوباما رهبران کشورهای عربی را در کمپ دیوید جمع کرد و در پاسخ به انتقادات گفت که کدام یک از شما سردار سلیمانی دارید تا بتواند در چهار جبهه مقابله کند.

وی خاطرنشان کرد: با آمدن ترامپ بسیاری از دشمنان برجام او را قانع کردند و فشار آوردند تا از ادامه این توافق که به مشروعیت بیشتر ایران منجر شده، جلوگیری کنند. در نهایت ترامپ را قانع کردند که باید سیاست مقابله با ایران و فشار حداکثری پیگیری شود.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه با بیان اینکه در این زمینه اول باید برجام به عنوان مانع اصلی برداشته می شد که رخ داد، افزود: فشار حداکثری آمریکا با سیاست مقاومت حداکثری ایران روبرو شد. از ۸ الی ۹ ماه پیش سیاست مقاومت فعال تغییر یافت. از همین زمان نیز شکست سیاست آمریکا به تدریج آشکار شد.

عراقچی تاکید کرد: با توجه به شکست سیاست آمریکا و نزدیکی انتخابات این کشور، ترامپ برای تکمیل سیاست فشار حداکثری اشتباه چهل ساله را تکرار کرد و اقدام نظامی انجام داد؛ آمریکایی ها فکر می کردند کار نظامیشان بی جواب خواهد ماند.

وی با بیان اینکه اینجا بود که نقطه عطف سوم دیگری در منطقه شکل گرفت، افزود: شلیک موشک به پایگاه آمریکا و عدم پاسخ به آن مهم ترین تحول راهبردی در منطقه غرب آسیا است.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه تصریح کرد:آمریکا فکر می کرد با زدن ضربه تاثیر گذار هیمنه ایران و مقاومت را شکست خواهد داد، اما در مقابل ایران با دو حرکت جواب داد.

عراقچی گفت: حضور میلیونی مردم در تشییع پیکر سردار سلیمانی پاسخ اول به آمریکا بود که به نوعی ابراز خشم خود را نشان دادند و عزم ملی شکل گرفت و ضربه بسیار راهبردی به آمریکا وارد شد. زدن ۱۵ موشک به بزرگترین پایگاهی که خود آمریکا می‌گوید هفت میلیارد دلار برای آن هزینه کرده، مهم است.

وی اضافه کرد: اینکه آمریکا می گوید تلفاتی نداشت، مهم نیست. این که آمریکا متوجه شد که توان پاسخ ندارد، مهم است؛ آمریکا سیلی محکمی خورد و هیمنه اش شکست.

معاون وزیر امور خارجه گفت: اینکه شما ضربه ای زدید و در پاسخ، تهدیدی متوجه تان نشد نشان می دهد قدرت بازدارندگی دارید. وقتی آمریکا پاسخ حمله خود را گرفت، یعنی قدرت بازدارندگی نداشت از این رو ما توانستیم با ضربه به آمریکا قدرت بازدارندگی ایجاد کنیم.

عراقچی اضافه کرد: اسرائیل تلاش کرد با کارهایی در سوریه پای آمریکا را به وسط بکشد، اما ایران جواب داد که تو طرف من نیستی و جوابت از سوی دیگران داده می شود؛ اخیر ایران نشان داد که قدرت ایران بالا است و این موضوع هم مهم است.

وی با بیان اینکه در طول ۴۰ سال گذشته بعد از انقلاب، آمریکا از این اشتباهات راهبردی زیاد داشته و هر اشتباه منجر به پیروزی راهبردی برای ایران بود، تاکید کرد: خسارت از دست دادن شهید سلیمانی خیلی زیاد بود ولی پیروزی استراتژیک آن نیز مهم است چرا که تعادل جدیدی در قدرت منطقه شکل گرفته است و جمهوری اسلامی نشان داد که سیلی آخر را خواهد زد.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه در مورد فعال شدن «مکانیسم ماشه» و احتمال خروج ایران از برجام، اضافه کرد: مکانیسم ماشه به معنای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت نیست. کاری که اروپا کرده است، فعال کردن مکانیسم حل اختلاف طبق بند ۳۶ است. ما اعتقاد داریم که اروپا این مکانیسم را نمی تواند فعال کند، چرا که ما ابتدا آن را فعال کرده و به پایان رساندیم.

عراقچی تاکید کرد: روسیه و چین هم با ما موفق هستند و همه معتقدیم اروپا نمی تواند از این بند استفاده کند. کار ما در کاهش تعهدات، اقدام جبرانی بود و اروپا نمی تواند در قبال کار ما اقدام جبرانی انجام دهد.

وی با بیان اینکه هنوز اتفاقی رخ نداده که ما درباره آن تصمیم بگیرم، گفت: جمهوری اسلامی تصمیمات درست را در زمان و مکان مناسب می گیرد.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه همچنین در مورد پیامدهای منطقه ای ترور سردار سلیمانی، گفت: یک تحول جدی راهبردی در منطقه صورت گرفته است و این تبعات مختلفی داشته و در اشکال مختلف خود را نشان داده است و یکی از تبعات آن محاسبات جدید امنیتی در بقیه کشورهای منطقه است.

عراقچی افزود: کشورهایی که به چتر امنیتی آمریکا دل و امید بسته و زیر آن زندگی می کردند ناتوانی آمریکا را در موارد مختلف مشاهده کردند و عدم اراده آمریکا در واکنش به حملاتی که به آنها شد را دیدند و عدم اراده آمریکا در واکنش به حمله ای که به آن شد را مشاهده کردند.

وی اعلام کرد: در حال حاضر زمینه مناسبی وجود دارد برای رفتن به سمت ایده ای که از ابتدا ایران مطرح می کرد و آن ترتیبات امنیتی منطقه بدون حضور نیروهای خارجی است.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه در مورد اقدام حقوقی که در سازمان ملل در زمینه ترور شهید سلیمانی انجام گرفته است، خاطرنشان کرد: ما بلافاصله بعد از حادثه ترور به رئیس شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل نامه نوشتیم. بخش حقوقی وزارت خارجه، بخش حقوقی ریاست جمهوری و دبیرخانه شورای امنیت ملی در حال پیگیری موضوع هستند.

عراقچی همچنین درباره سفر امیر قطر به تهران، گفت: سفر امیر قطر از قبل برنامه ریزی شده بود، البته زمان آن مشخص نبود؛ سفر مهم بود و رایزنی هایی باید صورت می گرفت.

وی با بیان اینکه دوستان قطری نیز اصرار داشتند که اجازه نمی دهند از خاکشان علیه ایران اقدامی شود، افزود: به همین جهت، این قبیل رایزنی ها عادی است و موضوعات دیگر از قبیل پرداخت پول شایعه بوده است.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه با تاکید براینکه وزارت امور خارجه تحولات منطقه را به دقت دنبال می کند، اظهار داشت: تمامی بخش های مختلف کشور از سیاسی و نظامی در حال پیگیری تحولات هستند. تحولات ژئوپلیتیکی ماندگار است و در سال های پیش رو اثرات آن را خواهیم دید.

عراقچی در ادامه درباره موضوع مذاکره با آمریکا، گفت: بحث مذاکره با آمریکا محاسبات خود را دارد و بر اساس منافع کلان ملی کشور تصمیم گرفته می شود.

وی تاکید کرد: پیش از ترور سردار سلیمانی ما گفته بودیم که تا زمان باقی ماندن فشار حداکثری آمریکا مذاکره موضوعیتی ندارد. از شروع سیاست فشار حداکثری آمریکا، سیاست ما عدم مذاکره با آمریکا است.

معاون سیاسی وزارت امور خارجه همچنین در خصوص شکایت عراق از ایران در موضوع حمله به «عین الاسد»، اظهار داشت: این موضوع صحت دارد. دولت عراق بر اساس کار حقوقی روتین این کار را انجام داد از این رو هم حمله آمریکا و هم اقدام ایران را به اطلاع سازمان ملل رسانده است؛ ما در حال رایزنی با دوستان عراقی هستیم.

عراقچی با بیان اینکه عراق باید از تمامیت ارضی خود دفاع کند و ما به آن احترام می گذاریم، افزود: اینکه تجاوزی به آن کشور صورت گرفته را قبول نداریم و پاسخ حقوقی به آن خواهیم داد.

وی گفت: شرایط ناشی از اقدام آمریکا در ترور سردار سلیمانی ویژه بود و بر اساس آن عمل شد.

معاون وزیر امور خارجه درباره موافقت روسیه با پیوستن ایران به شانگهای نیز، گفت: روسیه یک قدرت بزرگ بین المللی است. روسیه در سال های اخیر جایگاه محکم تر در منطقه غرب آسیا پیدا کرده و سیاست خارجی فعالی را دنبال می کند.

عراقچی بیان کرد: همکاری میان تهران و مسکو در سال های اخیر در موضوعات متعدد بیشتر شده است که روند آستانه هم در همین زمینه است.

وی خاطرنشان کرد: ما سال ها است که تقاضای عضویت در پیمان شانگهای را داشته ایم و روسیه به عنوان رئیس، دید مثبتی به پیوستن ایران دارد و امیدواریم مذاکره به پیوستن ما در سال جاری منجر شود.