تهدید بازگشت جریان بددل

اصل این جریان به طیفی بر‌می‌گردد که از قدیم الایام در سنت وابستگی به قدرت‌های بزرگ رشد کرده‌ و در مقاطعی، مناصبی هم در کشور بر عهده داشته‌اند.

این تفکر از زمان‌های خیلی قدیم و از دوره تاثیرگذاری روس‌ها و انگلیس‌ها در ایران ایجاد شده و زیربنای فکری جریان وابسته‌ای که پیرو این تفکر است بر این اصل استوار است که ایرانیان نمی‌توانند بر سرنوشت خودحکومت کنند و امکان اداره کشور خودشان را ندارند و باید در مسائل مختلف به قدرت‌های بزرگ وابسته باشند.

این سنت در گذشته توسط سفارتخانه‌های روسیه و انگلستان در ایران ایجاد شده و در قدیم این طیف متشکل از دو شاخه بود؛ شاخه روسی و شاخه انگلیسی.

هرچه زمان به جلو آمده تاثیرگذاری سفارتخانه‌های خارجی کمتر شده است، ولی تفکر وابستگی که متاثر از آن سنت وابستگی است از بین نرفته است.

یکی از موضوعاتی که در این زمینه خیلی مهم است و مورد تاکید رهبر انقلاب هم بود انکار پیشرفت‌های کشور از سوی این جریان است.

این افراد تلاش می‌کنند نخبگان و جوانان کشور و کسانی را که دل در گرو عظمت ایران و انقلاب اسلامی دارند ناامید کنند.

برای این کار پیشرفت‌های کشور و اتفاقات باشکوهی را که در کشور در زمینه پیشرفت علم و فناوری در دانشگاه‌ها و مجامع آموزش عالی اتفاق افتاده انکار می‌کنند و آینده سیاهی را در این زمینه به تصویر می‌کشند.

تلاش چنین جریانی بر این است که با ناامید‌کردن نخبگان و به‌خصوص دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی، زمینه چند اتفاق را فراهم کنند.

اول این‌که باعث مهاجرت نخبگان به خارج از کشور شوند و بعد اعضای همین جریان در تریبون‌های مختلف با بزرگنمایی این مساله این گونه وانمود کنند که این استعدادها در داخل ایران امکان رشد ندارند.

اتفاق بعدی این است که بدنه این جریان، درآمد خوبی از مهاجرت استعدادها به خارج از کشور دارند و عمدتا در دانشگاه‌های صنعتی، دانشجویان و استعدادهای برتر را برای خروج از کشور راهنمایی کرده و به عنوان حق‌الزحمه درصدی را دریافت می‌کنند که این از نظر درآمدی برای آنها خیلی خوب است و زحمت چندانی هم برایشان ندارد، زیرا در خارج از کشور همواره پذیرش بالایی برای جذب مغزهای برتر وجود داشته است و در حال حاضر نیز این پذیرش وجود دارد.

دستگاه‌های مسؤول که وظیفه ردیابی و پیگیری این مسائل را دارند از دریافت این‌گونه دستمزدها توسط این جریان اطلاع دارند.

اتفاقا زمانی که من در وزارت علوم مسؤولیت داشتم برخی از اینها مناصبی در حوزه‌های دانشجویی و آموزشی در دانشگاه‌های مهم داشتند که از مسؤولیت‌های خود کنار گذاشته شدند، اما در دولت کنونی متاسفانه مجددا به کار برگشته‌اند و به نحوی در حال انجام همان کارها هستند.

این جریان عمدتا در خدمت قدرت‌های بزرگ و بیگانگان است و بویی از وطن‌پرستی نبرده و دنبال پیشرفت کشور ایران نیست و همان‌طور که گفته شد، متاسفانه در مقاطعی از زمان هم بخش‌هایی از قدرت اجرایی کشور در اختیار این جریان بوده و از ابزارهای دولتی برای رسیدن به اهدافشان استفاده می‌کردند و در ناامیدسازی جوانان ید طولایی دارند.

غلامرضا خواجه‌ سروی - استاد دانشگاه