بانوی کارآفرین سبزواری به جام جم می‌گوید همان‌گونه که سربداران مغول‌ها را از این شهر بیرون کردند، ما هم فقر و بیکاری را از پای درمی‌آوریم

پیرو سربداران هستیم

«ازخودگذشتگی، ایثار جان و مال، همدردی و شفقت، دستگیری از افراد کم‌توان و نیازمند و ... اینها مضامینی بود که من هر روز در محافل قرآنی و در جمع زنانی که برای خواندن و تفسیر قرآن گرد هم می‌آمدند، بر آنها تاکید می‌کردم؛ دعوتی که گاهی اجابت و گاهی با صدای اعتراضی از میان جمع رد می‌شد و مرا به فکر وامی‌داشت؛ آنگاه که مرا مخاطب قرار داده و می‌پرسیدند آیا خود شما، در عمل به این دستورات پایبند هستید و البته مطرح کردن این ابهام که این گفته‌ها در مقام سخن آسان است و کجاست مرد عمل!» اینها را فاطمه‌سادات طاهری می‌گوید؛ وقتی که از او، درباره چگونگی شروع کارش به عنوان مدیر یک کارخانه پرسیدیم و از این‌که چه اتفاقی او را از مجلس درس و بحث قرآن و احادیث به پای فِرهای شیرینی‌پزی کشاند. این زن کارآفرین که حالا برای بیش از 70 نفر در شهرستان سبزوار ایجاد اشتغال کرده، هفت سال پیش، کارش را از طبقه بالای خانه شخصی‌اش آغاز کرد؛ با هدف و انگیزه توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر و پوشاندن جامه عمل به تعالیم قرآنی.

کد خبر: ۱۱۹۰۲۲۴

ضریب اشتغال، یکی از شاخص‌های مقایسه کشورها در سطح توسعه‌یافتگی و پویایی اقتصادی است. در واقع، داشتن شغلی ثابت با درآمد مکفی، علاوه بر ایجاد خودپنداره مثبت در افراد به دلیل حضور در یک مجموعه هدفمند، با تامین نیازهای مادی از اضطراب و نگرانی‌های فرد کاسته و در نتیجه، سلامت روانی جامعه را ارتقا خواهد داد؛ وضعیتی که در نهایت، از آمار وقوع جرم و جنایت می‌کاهد. از این‌رو، اکرام افرادی که با این انگیزه، کسب و کاری مهیا کرده و با ایجاد اشتغال، سهمی در ارتقاء رفاه عمومی ایفا می‌کنند، حداقل وظیفه جامعه در برابر آنهاست؛ کسانی همچون فاطمه‌سادات طاهری که کسب عنوان کارآفرین نمونه استانی (خراسان رضوی) در سال 95 را در کارنامه خود دارد.

الهام از قرآن
طاهری در رشته علوم قرآنی تحصیل کرده و با مدرک کارشناسی ارشد در این حوزه، سال‌ها مربی تعلیم و تفسیر قرآن و حدیث بوده است. ضمن تدریس موضوعات قرآنی، او بارها با یک سوال مواجهه می‌شود و آن این‌که آیا خود او می‌تواند به فرامین الهی عمل کرده و از مستمندان و افراد نیازمند دستگیری کند؟ این پرسش ذهن فاطمه‌سادات را درگیر می‌کند و او در نهایت پاسخ را از لابه‌لای کلام الهی می‌یابد. این کارآفرین خود در این‌باره به جام‌جم می‌گوید: با الهام از آیات قرآن که مومنان را به تعاون و همبستگی تشویق می‌کند، بر آن شدم تا با تاسیس یک شرکت تعاونی، برای قشر آسیب‌پذیر شهرمان کارآفرینی کنم. فاطمه‌سادات دست به کار می‌شود و شرکت تعاونی خود را با نام بانوان پویای سربدار به ثبت می‌رساند.

فقر و بیکاری را از پا درمی‌آوریم
این بانوی کارآفرین، اعضای این تعاونی را از میان زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست و به عبارتی زنان سرپرست خانوار و همچنین خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی انتخاب می‌کند. طاهری فلسفه نامگذاری این تعاونی را این‌گونه توضیح می‌دهد: اعضای اصلی این تعاونی بانوان بودند و از این‌رو باید تعاونی با نام آنها ثبت می‌شد. همچنین از آنجا که معتقدم زنان منبع انرژی خانواده‌ها هستند، پویا را در ادامه به نام شرکت اضافه کردم. و اما سربداران؛ شهر سبزوار، شهر سربداران است و قرار دادن این لقب در نام تعاونی، در واقع تاکیدی است بر توانایی مردم شهرمان؛ مردمی که توانستند مغول‌ها را از شهرشان برانند و از این‌رو قادر خواهند بود فقر و بیکاری را نیز از پا درآورند. این بانوی کارآفرین، فعالیت تولیدی خود را با تشکیل شبکه‌ای ده تا 12 نفره از زنان خانه‌دار آغاز می‌کند؛ زنانی که در خانه‌شان شیرینی سنتی سبزوار را تهیه و او تولیدات آنها را خریداری و در بازار عرضه می‌کند. طاهری در ادامه با یادآوری روزهای نخستین کارش، چشمانش را به نقطه‌ای دور دوخته و ادامه می‌دهد: ابتدا من سرمایه چندانی در اختیار نداشتم. پس کار را با ده میلیون تومان در سال 90 کلید زدم. اما همین سرمایه اندک در سال دوم به صد میلیون تومان افزایش یافت و در آن زمان بود که من به فکر راه‌اندازی یک کارگاه کوچک افتادم.

پیشرفت از کارگاه تا کارخانه
او سال 91،‌ طبقه بالای خانه خود را به کارگاهی برای پخت شیرینی ‌های سنتی شهرش که تا پیش از این تنها در خانه‌ها تهیه می‌شد تبدیل می‌کند و پس از آن از زنان همکارش می‌خواهد به‌جای خانه در کارگاه مشغول به کار شوند. در سال دومی که طبقه بالای خانه به کارگاه تبدیل می‌شود،‌ تعداد افراد مشغول به کار افزایش یافته و از 12 نفر سال اول به 20 تا 30 نفر می‌رسد؛‌ روندی که تا تاسیس کارخانه شیرینی‌پزی ادامه می‌یابد. آن‌گونه که فاطمه‌سادات به ما می‌گوید، در همان ابتدا و پس از آن‌که کار داشت کم کم شکل و شمایل جدی به خود می‌گرفت، از یک استاد شیرینی‌پزی خواستم برای آموزش نیروها با ما همکاری کند؛ چرا که نیروهایمان را از میان افراد غیرمتخصص و آسیب‌پذیر انتخاب کرده بودیم؛ با این هدف که حرفه‌ای بیاموزند و توانمند شوند. کارآفرین نمونه استان خراسان رضوی در این خصوص می‌افزاید: کارآموزان کارگاه، ضمن آموزش، کار می‌کردند و بابت کارشان دستمزد هم می‌گرفتند؛ دستمزدی که بر اساس پیشرفت و رشدشان در کار و فراگیری آموزش‌ها افزایش می‌یافت و به این ترتیب انگیزه پیشرفت و ترقی را در آنها تقویت می‌کرد.

اشتغال‌زایی برای زنان سرپرست خانوار
در نهایت، بذری که فاطمه‌سادات افشاند،‌ جوانه زد و درختی پربار شد. کارگاه به کارخانه تبدیل شد و افراد مشغول به کار از 30 نفر به 70 نفر رسیدند؛‌70 نفری که 22 نفرشان از افراد تحت سرپرستی بهزیستی و هشت نفر دیگر هم از میان زنان سرپرست خانوار انتخاب شده‌اند. الباقی نیز جوانان تحصیلکرده‌ای هستند که پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به‌دنبال کار بوده‌اند.
طاهری همچنین خاطرنشان می‌کند: جز این 70 نفر، برای 20 تا 30 نفر دیگر به‌صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال شده است.

مدیر پشت میزنشین موفق نیست
این کارآفرین در ادامه گفت‌وگو با جام‌جم‌ از رموز موفقیتش می‌گوید. فاطمه‌سادات با بیان این‌که همه ما درست همانند آن گنجشکی که تلاش می‌کرد آتش ابراهیم را خاموش کند، می‌توانیم به قدر توانمان برای بهبود اوضاع کوشش کنیم، تاکید می‌کند: من از همان ابتدای کار تا به امروز پا به پای کارگران کارخانه کار کرده‌ام؛ زیرا معتقدم یک مدیر پشت‌میزنشین هیچ‌گاه نمی‌تواند موفق باشد. به باور من، بک مدیر موفق باید در جریان اتفاقات جاری در کارخانه قرار گیرد و این امر تنها از طریق حضور در میان کارکنان و بودن در فضای تولید امکان‌پذیر است.

او اضافه می‌کند: من همواره اولین نفری بوده‌ام که در محل کار حاضر شده‌ام و البته آخرین فردی هم که کارخانه راترک می‌کند من هستم. یک مدیر موفق تنها با حضور همیشگی است که می‌تواند از مشکلات کارکنان، کم و کاست مواد اولیه و اتفاقات محیط کار باخبر شود و درصدد حل آنها برآید.

ظرفیت اشتغال بیشتر داریم اما حمایتی درکار نیست

در تمام این سال‌ها، این کارآفرین هیچ مبلغی را به عنوان وام دریافت نکرده و تنها با سرمایه شخصی و همت خود کارش را به پیش برده. او البته بارها برای گرفتن وام اقدام کرده اما موفق به دریافت تسهیلات بانکی نشده است. خودش در این‌باره می‌گوید: در مقاطع زمانی مختلف، برای دریافت وام درخواست دادم که تنها نتیجه‌اش برای من خستگی و ناامیدی بود.
خسته از رفت و آمدهای بسیارو ناامید از روند موجود. روندی که در آن شاهد اعطای تسهیلات به افراد غیرکارآفرین و بدون مجوز فعالیت اقتصادی بودم. طاهری که در حال حاضر کارخانه‌اش را در سوله‌ای 270 متری می‌چرخاند، با اشاره به لیست انتظار 400 نفره افرادی که برای کار به او مراجعه می‌کنند، بر امکان ایجاد اشتغال برای این افراد تاکید می‌کند. به گفته این کارآفرین، استقبال مصرف‌کنندگان از شیرینی‌های سنتی سبزوار که برای نخستین بار توسط او و همکارانش در حجم انبوه تولید شده، او را از ظرفیت توسعه فضا و امکانات کارخانه و در نتیجه ایجاد اشتغال برای افراد بیشتر مطمئن ساخته است؛ هرچند به‌دلیل نبود امکانات مالی، این اتفاق به دشواری می‌تواند محقق شود. او در ادامه می‌افزاید:‌ من تا امروز برای محصولات تولید شده در کارخانه هیچ‌ تبلیغی نکرده‌ام؛ چرا که با توان تولیدی کنونی که هر روز بین 500 کیلو تا یک تن متغیر است، امکان پاسخگویی به سفارش‌های بیشتر وجود ندارد.
علاوه بر این مشکل دیگری نیز به‌تازگی، تولید کارخانه را تحت‌الشعاع قرار داده است. آن‌گونه که طاهری می‌گوید در حال حاضر از نظر تامین مواد اولیه در مضیقه‌اند و 20 روز است که به دلیل نبود آرد، تولیدشان متوقف شده است.
او برای حل این مشکل بارها به اداره غله مراجعه کرده، اما آنها با بیان این‌که فروش آرد سهمیه‌بندی شده، مسؤولیت را متوجه مرکز می‌دانند. به گفته فاطمه‌سادات انبار آرد توسط محتکران دلیل اصلی این مشکل است.

شیرینی‌های پرطرفدار

شیرینی‌های سنتی سبزوار، حالا علاوه بر استان خراسان رضوی، مشتری‌های پروپا قرصی هم در تهران، کرمانشاه، کیش و زاهدان دارد؛ شیرینی‌هایی با دستور پخت سنتی و البته تولید شده با بکارگیری دانش صنایع غذایی مهندسین جوان. طاهری درخصوص کیفیت محصولات تولید شده مجموعه تحت مدیریتش می‌گوید: در تولید این محصولات،از هیچگونه مواد شیمیایی و نگهدارنده استفاده نمی‌شود؛ با این همه ماندگاری بالایی دارند و با دانه‌های گیاهی غنی شده‌اند.