تغییر دولت‌ها مانع ساخت هواپیمای بومی/ برنامه‌ریزی برای ارسال انسان به فضا از روسیه/ استادخلبان‌ها دلیل اغلب حوادث هوایی کشور

به گزارش خبرنگار جام جم آنلاین منوچهر منطقی دبیر ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته در برنامه تلاش، رادیو گفت‌وگو با اشاره به اینکه فناوری‌های مربوط به حمل‌ونقل در حال نزدیک شدن به یکدیگر است گفت: در دنیا کل حمل‌و‌نقل از خودرو و کشتی تا بخش‌های فضایی در یک گروه کاری قرارگرفته‌اند و دنیا اکنون به دنبال استفاده هوشمندانه از این فناوری‌ها برای حمل‌ونقل ارزان و سریع است.

منطقی بابیان اینکه همه بخش‌های حمل‌ونقل با یکدیگر در یک گروه به نام موبیلیتی در دنیا جمع شده‌اند تأکید کرد:‌ امروزه آن‌چنان فناوری‌های فضایی و هوایی به یکدیگر شبیه هستند که توسعه در فناوری یکی از این حوزه‌ها منجر به توسعه در سایر حوزه‌ها می‌شود.

وی بابیان اینکه از ۲ سال قبل به‌صورت غیررسمی کار برای یکپارچه‌سازی حوزه حمل‌ونقل را آغاز کرده‌ایم، گفت: زمانی که ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته ایجاد شد، بخش‌های مختلف راه و شهرسازی به ما اعلام کردند که در چه بخش‌هایی کمبود دارند و در چه زمینه‌هایی اقدام شده است.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته آغاز فعالیت این ستاد آبان ماه امسال اعلام کرد و با اشاره به اینکه این ستاد در حوزه ریلی و در حوزه تولید و طراحی محصول ایجادشده است تأکید کرد: در حالی در مورد اجزای یک محصول ریلی می‌توانیم تا ۸۵ درصد به‌صورت خوداتکا عمل کنیم که این خوداتکایی در بخش خودرویی ۶۰ تا ۷۰ درصد است، اختلافی که به دلیل مجزا بودند این دو از یکدیگر و بهره نبردن از زنجیره تأمین مشترک اختلاف افتاده است.

وی تأکید کرد: زمانی که دو بخش ریلی و خودرویی در کنار هم قرار گیرند، می‌توانیم با افزایش خوداتکایی ۱۰ تا ۲۰ درصد وضعیت فعلی را ارتقا دهیم.

منطقی با اشاره به اینکه عدم خوداتکایی در بخش خودرویی درجاهایی است که دارای فناوری‌های پیشرفته است خاطرنشان کرد: این در حالی است که این فناوری‌های پیشرفته در سایر بخش‌ها موجود است مثلاً در حالی اکنون کیسه هوای خودرو را به‌طور کامل از خارج وارد می‌کنیم که این فناوری در بخش‌های هوایی و فضایی موجود است و کافی است این اجزای مختلف را در کنار هم قرار گیرد.

وی در بخش دیگری از این نشست در خصوص فناوری فضایی کشور بابیان اینکه در دهه هفتاد ما با کشورهای خارجی مانند ایتالیا و هند در بخش فضا همکاری داشتیم اظهار کرد: هرچند این همکاری‌ها به پرتاب ماهواره منجر نشد ولی بعدازآن بر مبنای یادگیری‌های خارجی و پتانسیل داخلی کار را شروع کردیم که منجر به این شد که در دهه 80 با آموخته‌های خود وارد بخش فضایی شویم.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته بابیان اینکه از ابتدای سال 90 تلاش در جهت استفاده از اقتصادی از ماهواره‌ها را آغاز کرده‌ایم ابراز امیدواری کرد: در سال 98 و سال‌های بعد استفاده اقتصادی از ماهواره‌ها در کشور بیشتر از قبل خواهد شد.

وی در خصوص استفاده‌های اقتصادی از ماهوراه‌ها در دنیا گفت: به‌طور مثال از فناوری فضایی در بخش کشاورزی در موردبررسی رطوبت زمین و میزان موردنیاز آبیاری استفاده می‌شود که در کشور هم به شکل نمونه این کارها آغازشده و سازمان فضایی با وزارت کشاورزی قراردادی در این زمینه امضا کرده که قرار است در سال 98 کارهای آن عملیاتی‌تر شود.

منطقی بابیان اینکه ایران بر اساس اعلام مراجع بین‌المللی فعالیت‌های فضایی ایران که از سال 2013 آغازشده سریع‌ترین سرعت رشد در جهان را داشته است اظهار کرد: ماهواره مخابراتی اولویت اول و به ترتیب ماهواره‌های سنجشی، ناوبری و پرتاب‌کننده اولویت‌های بعدی هدف‌گذاری شده در نقشه جامع علمی کشور هستند.

وی همچنین با اشاره به تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده در اسناد بالادستی فناوری فضایی یادآور شد: دقت دوربین در ماهواره پیام دانشگاه صنعتی امیرکبیر ۴۰ متر بود، این میزان در ماهواره دوستی دانشگاه صنعتی شریف حدود ۱۶ تا ۲۰ متر است، اکنون در مورد ماهواره ده متری در حال فعالیت هستیم و همچنین به دنبال بومی‌سازی دوربین‌های یک متری هستیم که برای این امر مطالعات را برای ساخت حس‌گرهای موردنیاز آغازشده است.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته با اشاره به اینکه اعزام انسان به فضا یکی از اهداف موردنظر در حوزه فضایی است اظهار کرد: بررسی‌های ما نشان داد که بهتر است این پروژه را در دو فاز انجام دهیم؛ یک‌فاز این است که موجود زنده‌ای را به فضا پرتاب کنیم و برگردانیم که موفق شدیم و فاز دوم انسان به فضا است.

دبیر ستاد توسعه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته اضافه کرد: با توجه به اینکه در همه جای دنیا برای اعزام انسان به فضا از یکسری تشکیلات مشترک در سطح بین‌الملل استفاده می‌کنند و ما مشاهده کردیم که اگر بخواهیم وارد این پروژه شویم، باید از این مسیر عبور کنیم.

وی بابیان اینکه ۱۷ کشور دنیا برای اعزام انسان به فضا از زیرساخت‌های بین‌المللی که در این زمینه ایجادشده است، بهره می‌برند، گفت: ما اگر بخواهیم وارد این پروژه شویم، همین مسیر را می‌رویم؛ ولی در حال حاضر تمرکز ما برساخت ماهواره‎های سنجشی و مخابراتی و پرتابگرهایی است که این ماهواره‌ها را در مدار قرار دهد.

منطقی درعین‌حال تأکید کرد: ولی در حال حاضر اولویت ما در حوزه فضایی توسعه بخش‌هایی است که بتوانیم این حوزه را به اقتصاد نزدیک کنیم. زمانی که استفاده از فناوری فضایی در اقتصاد اولویت باشد، به‌جای کاهش بودجه‌ها، بودجه‌ها روند افزایشی می‌یابد و از آن در این حوزه استفاده خواهیم کرد؛ ولی الآن تمرکز ما بر روی طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی و پرتاب‌کننده‌ای است که ماهواره را در مدار قرار دهد.

وی در بخش دیگری از این برنامه در خصوص مقایسه وضعیت هوایی اکنون کشور با شرایط قبل از انقلاب با اشاره به اینکه قبل از انقلاب کشور در بخش هواپیمای نظامی و تجاری بهترین‌های دنیا را در اختیار داشت اظهار کرد: بااین‌حال ازآنجایی‌که استفاده از هواپیما نیاز به‌دقت بسیار زیاد دارد فقط استفاده‌کننده بودیم.

دبیر ستاد توسعه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته ادامه داد: مثلاً باوجوداینکه در بخش بالگردی قبل از انقلاب تأسیسات خیلی خوبی ایجادشده بود ولی ما فقط در حد تکنسین فعالیت داشتیم بااین‌حال با شروع جنگ نیروهای بومی در این بخش در حالی مسلط شدند که آمریکایی‌ها اظهار می‌کردند اگر نباشند ظرف دو هفته نیروی هوایی ما خواهد خوابید همان چیزی که امروز ترامپ به کشورهای منطقه می‌گوید.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به اینکه پیش‌بینی‌شده صنعت پهپادسازی در آینده تبدیل به یکی از 10 صنعت برتر دنیا شود خاطرنشان کرد:‌ صنعت پهپاد اکنون بومی کشور شده است، ما در طراحی و ساخت تجهیزات فوق‌العاده خوب هستیم و تنها حدود 30 تا 40 درصد از تجهیزات از خارج وارد می‌شود بااین‌حال هنوز نتوانسته‌ایم از آنها به‌خوبی استفاده کنیم.

منطقی همچنین در موضوع مشکلات امنیتی در حوزه استفاده از پهپادها با اشاره به اینکه با بخش‌های امنیتی در مورد پهپادها به یک تفاهم کلی رسیده‌ایم و قرار است به پهپادها کد شناسایی داده شود که برای بخش‌های امنیتی قابل‌شناسایی باشند اظهار کرد: اکنون در حال پیگیری بخش اطلاع‌رسانی برای کارهایی هستیم که پهپاد قابل به انجام آنها هستند.

وی همچنین تأکید کرد:‌ ما نیروهای فوق‌العاده در بخش هوا و فضا کشور داریم و به همین دلیل در بخش‌های دانش‌بنیان خیلی زیادی پیشرفته‌ایم، اکنون هرکدام از این 4000 شرکت دانش‌بنیان کارهای فوق‌العاده‌ای انجام می‌دهند و بیش از 90 درصد از پیشرفت‌های کشور در بخش پهپادها توسط همین شرکت‌ها انجام‌شده است.

دبیر ستاد توسعه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته در ادامه در مورد هزینه‌های کشور در بخش فضایی با اشاره به اینکه کشور از متخصصان زیادی در بخش هوایی و فضایی برخوردار است اظهار کرد: ازآنجایی‌که60 درصد هزینه‌های بخش فضایی هزینه نیروی متخصص است اکنون هزینه ما در این بخش یک‌سوم قیمت جهانی است.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به اینکه اغلب حوادث کشور توسط استادخلبان‌ها خیلی شناخته‌شده اتفاق افتاده که قوانین و مقررات را خیلی موردتوجه قرار نمی‌داده‌اند اظهار کرد: درمجموع کشور ما ازنظر استاندارهای هوایی باوجود مسن بودن ناوگان در منطقه از رده بالایی برخوردار است.

منطقی در بخش پایانی این گفت‌وگو در خصوص دلایل توقف برنامه ساخت هواپیمای بومی در کشور با اشاره به اینکه ساخت هواپیمای پهن‌پیکر نیاز به 30 تا 50 سال برنامه‌ریزی مدون دارد اظهار کرد:‌ ما در این بخش ضعف داریم و با عوض شدن دولتی به دولت دیگر برنامه‌ریزی‌ها عوض می‌شود؛ درحالی‌که هر قابلیت صنعتی نیاز به تداوم عملکرد و سیاست‌گذاری دارد و باوجوداینکه ما راهبردهای خود را مدون کرده‌ایم باید آنها را اجرایی کنیم.